Czy istnieje inwestycja bez ryzyka?
Inwestując zawsze podejmujesz ryzyko tego, że wynik będzie inny od założonego i stracisz część lub nawet całość środków. W zależności od rodzaju inwestycji możemy mówić jedynie o mniejszym bądź większym ryzyku. Przeważnie jest tak, że inwestycje, które dają szansę na uzyskanie wyższej stopy zwrotu, jednocześnie charakteryzują się wyższym ryzykiem.
Jako inwestor masz dwie opcje: unikać go albo nim zarządzać.
podejmujesz decyzję o tym, jaki poziom ryzyka chcesz zaakceptować,
podejmujesz decyzję o tym, czy chcesz angażować się w inwestycje, których wynik może okazać się negatywny,
zastanów się, czy będziesz w stanie przetrwać okresowe spadki wartości Twojego portfela.
Możesz wybrać jedną z dwóch dróg w podejściu do ryzyka:
unikać ryzyka
Zwykle akceptujesz wtedy niższą stopę zwrotu w zamian za potencjalnie wyższe bezpieczeństwo i stabilność. Jednak w długim terminie jest duża szansa na to, że po uwzględnieniu inflacji siła nabywcza Twoich pieniędzy znacząco spadnie. Poza tym, kiedy unikasz ryzyka, realizacja Twoich długoterminowych celów może okazać się większym wyzwaniem – musisz odkładać większe kwoty, aby mieć szansę na ich realizację.
zarządzać ryzykiem
Ryzyka nie da się wyeliminować, ale możesz je częściowo kontrolować i ograniczać tam, gdzie jest to możliwe.
Co jest ważne w podejściu do ryzyka inwestycyjnego?
Decyzja o podejściu do ryzyka może okazać się łatwiejsza, jeśli zdefiniujesz różne strategie inwestycyjne dla różnych celów. Np. wybierzesz strategię o niskim ryzyku dla celów finansowych, które są dla Ciebie priorytetowe i nie mają bardzo długiego horyzontu inwestycyjnego, jak wsparcie edukacji dzieci w perspektywie kilku lat. Z kolei dla realizacji celu w postaci podróży dookoła świata na emeryturze, która niekoniecznie stanowi dla Ciebie priorytet i jest inwestycją długoterminową, zaakceptujesz wyższe ryzyko.
Miary ryzyka inwestycyjnego
Branża inwestycyjna posługuje się różnymi wskaźnikami opisującymi ryzyko inwestycyjne. W przypadku subfunduszy Santander TFI zestaw wskaźników opisujących ryzyko, wraz z ich definicjami, aktualizowany co miesiąc, możesz znaleźć w kartach subfunduszy.
Przykład. Wybrane miary ryzyka i efektywności na przykładzie subfunduszu Santander Zrównoważony (na dzień 30.04.2024):
Wskaźnik ryzyka (wskaźnik SRI)
- Stanowi wskazówkę co do poziomu ryzyka funduszu (subfunduszu) w porównaniu z innymi produktami. Przyjmuje wartości od 1 do 7. Im wyższa wartość wskaźnika tym wyższe ryzyko produktu, czyli większe prawdopodobieństwo straty pieniędzy z inwestycji.
Odchylenie standardowe
- Przedstawia ryzyko jako zmienność inwestycji w czasie. To bardzo często wykorzystywana miara. Pokazuje, jak stopy zwrotu z funduszu (subfunduszu) mogą się różnić od średniej. Np. jak miesięczne stopy zwrotu funduszu za ostatni rok odchylały się od średniej miesięcznej stopy zwrotu za ostatni rok.
- Jest szczególnie przydatne przy porównywaniu dwóch funduszy (subfunduszy), aby pokazać, który jest bardziej zmienny. Im wyższe odchylenie standardowe, tym stopy zwrotu charakteryzują się większą zmiennością i tym samym wyższym ryzykiem.
- W kartach subfunduszy Santander mierzone jest na bazie miesięcznych stóp zwrotu. Należy zawsze upewnić się, że porównujemy ze sobą wskaźniki oparte o ten sam rodzaj danych. Sposób liczenia ma duży wpływ na wartość odchylenia standardowego.
Duration
- Jeden z najważniejszych wskaźników charakteryzujących obligacje i fundusze obligacji. Możemy go interpretować jako wrażliwość inwestycji na zmiany stóp procentowych. Np. wartość 2 oznacza, że spadek rynkowych stóp procentowych o 1 punkt procentowy powinien, w przybliżeniu, przełożyć się na 2 punkty wzrostu wartości inwestycji. I odwrotnie, wzrost stóp procentowych o 1 punkt procentowy może skutkować spadkiem wartości inwestycji, mniej wiecej, o 2 punkty procentowe.
Jakie są ryzyka związane z inwestycjami – przykładowe to:
Inwestowanie zawsze wiąże się z ryzykiem, a źródła tego ryzyka mogą być różne. Zwróć przede wszystkim uwagę na:
Ryzyko rynkowe systematyczne – związane z tym, że wartość Twojej inwestycji może spaść w wyniku działania czynników, które wpływają na cały rynek, nie tylko na pojedynczą spółkę. Mogą to być czynniki makroekonomiczne, (np. recesja) czy geopolityczne (np. wojna). Ryzyko rynkowe jest trudne do uniknięcia i ograniczenia poprzez dywersyfikację.
Ryzyko niesystematyczne – to ryzyko, które dotyczy poszczególnych branż lub spółek, i możemy je ograniczać właściwie dywersyfikując portfel inwestycji.
Ryzyko stopy procentowej – związane z tym, że ceny instrumentów finansowych rosną lub spadają w wyniku zmian (lub zmieniających się oczekiwań na zmiany) stóp procentowych. Ma szczególnie duże znaczenie dla obligacji o stałym oprocentowaniu. Gdy stopy procentowe rosną, ceny tych instrumentów maleją, a gdy stopy procentowe spadają, ich ceny rosną. Im dłuższy czas do wykupu obligacji, tym ryzyko stopy procentowej jest większe (cena obligacji silniej reaguje na zmiany stóp procentowych).
Ryzyko walutowe – związane z możliwością wahań kursu jednej waluty w stosunku do drugiej. Zmiana kursu walutowego może mieć duży wpływ na wynik inwestycji w zagranicznej walucie.
Duża część funduszy inwestycyjnych lokujących aktywa w walucie innej niż PLN stosuje strategie zabezpieczające portfel przed ryzykiem walutowym. Przed podjęciem decyzji o inwestycji warto sprawdzić, jaka jest polityka inwestycyjna funduszu w tym zakresie.
ryzyko kredytowe – ryzyko związane z tym, że emitent obligacji nie będzie w stanie wywiązac się z przyjętych na siebie zobowiązań. Dla obligacji emitowanych i gwarantowanych przez Skarb Państwa ryzyko kredytowe jest zazwyczaj niskie. Niezwykle rzadko mamy do czynienia z sytuacją, w której Skarb Państwa nie jest w stanie regulować swoich zobowiązań. W przypadku obligacji, których emitentami są przedsiębiorstwa lub jednostki samorządu terytorialnego ryzyko kredytowe może być bardzo różne. Dla części podmiotów (emisji obligacji) instytucje, nazywane agencjami ratingowymi, wystawiają oceny ratingowe, które określają ich poziom ryzyka kredytowego. Za bezpieczne uważane są podmioty (emisje), które uzyskają ocenę na poziomie inwestycyjnym. Mówimy wtedy, że dany podmiot (obligacja) ma rating inwestycyjny. Obligacje z niższą oceną ratingową (na poziomie spekulacyjnym) nazywamy wysokodochodowymi. Wiele funduszy w ogóle nie inwestuje w obligacje wysokodochodowe lub ich udział w portfelu jest niewielki. Są jednak fundusze specjalizujące się w inwestowaniu w tym segmencie rynku.
ryzyko płynności – ryzyko zaistnienia sytuacji, w której inwestor nie będzie w stanie kupić lub sprzedać instrumentu finansowego po rozsądnej cenie w określonym czasie.
Pełną listę ryzyk związanych z inwestycją w wybrany subfundusz Santander znajdziesz w prospekcie informacyjnym.
Wybierz temat, który Cię interesuje
Pierwsze kroki w inwestycjach
Od czego zacząć, jakie są podstawowe zasady inwestowania.
Co to jest fundusz inwestycyjny
Co to jest fundusz, czy Twoje pieniądze w funduszu są bezpieczne, co to jest polityka inwestycyjna i cel funduszu.
Jak działa fundusz inwestycyjny
Jak kupić fundusz, ale również jak z niego zrezygnować i inne ważne informacje.
Jednostki uczestnictwa
Czyli jeden z podstawowych terminów, z którym każdy uczestnik funduszu powinien się zapoznać.
Fundusz parasolowy
Fundusze parasolowe, czyli popularna konstrukcja funduszy inwestycyjnych z wydzielonymi subfunduszami.
Instrumenty finansowe
Akcje, obligacje, instrumenty rynku pieniężnego.
Jakie są kategorie funduszy inwestycyjnych
Grupowanie funduszy według klas aktywów, w które inwestują, i ich strategii inwestycyjnej.
Inwestowanie - to także dodatkowe oszczędności na emeryturze
Warto dobrze przygotować się na czas emerytury, kiedy nie będziemy otrzymywać bieżących dochodów z pracy.
Fundusz a lokata bankowa
Sprawdź, jakie są różnice pomiędzy lokatą bankową, a inwestycją w fundusz.
Ile można zarobić - oczekuj racjonalnych zysków
Pamiętaj, że końcowa wartość Twojej inwestycji to składowa wielu czynników.
Systematyczne inwestowanie
Inwestowania nie musisz rozpoczynać od jednorazowej wpłaty dużych pieniędzy.
Co to jest procent składany?
To potężne narzędzie inwestora, które warto znać i z którego warto korzystać.
Czym jest dywersyfikacja?
Dywersyfikacja to jedna z podstawowych zasad inwestowania – Twój portfel powinien zawierać odpowiednią liczbę różnych instrumentów finansowych.
Cykl koniunkturalny
Znajomość etapów cyklu koniunkturalnego pozwoli Ci lepiej przygotować się do trudniejszych momentów na inwestycyjnej drodze.
Emocje w inwestowaniu
Emocje mają ogromny wpływ na decyzje, które podejmujemy każdego dnia, w tym również te, które dotyczą pieniędzy.
Co to jest karta funduszu / subfunduszu?
To dobry punkt startowy, jeśli poszukujesz informacji o interesującym Cię funduszu.
Czym jest stopa zwrotu?
Stopa zwrotu to jedna z podstawowych informacji, od której zwykle rozpoczynamy analizę funduszy.
Ryzyko związane z inwestycją
Ryzyko to trudny temat, jednocześnie jednak jest to bardzo ważne zagadnienie i warto się z nim zapoznać.
Jak mierzyć efektywność funduszu?
Czy fundusz akcji, który w ciągu roku zarobił 30%, jest bardziej efektywny niż fundusz, który zarobił 15%?
Co to jest benchmark funduszu?
Fundusz może posiadać benchmark, który jest punktem odniesienia dla jego stóp zwrotu. Sprawdź na czym to polega.
Zarządzający funduszem
W Santander TFI mamy jeden z najbardziej doświadczonych zespołów zarządzających na polskim rynku.
Jakie są opłaty i podatki związane z uczestnictwem w funduszu inwestycyjnym?
Sprawdź jakie opłaty i podatki wiążą się z uczestnictwem w funduszach inwestycyjnych.
O dziedziczeniu w inwestowaniu
Czy mogę zdecydować, kto otrzyma pieniądze z funduszu po mojej śmierci?
Materiał jest prezentowany w celach marketingowych, nie stanowi umowy ani nie jest dokumentem informacyjnym wymaganym na mocy przepisów prawa.
Materiał nie powinien być wyłączną podstawą podejmowania decyzji inwestycyjnych.
Wartość aktywów netto niektórych subfunduszy funduszy Santander cechuje się dużą zmiennością ze względu na skład portfela inwestycyjnego. Niektóre subfundusze mogą inwestować więcej niż 35% aktywów w papiery wartościowe emitowane, gwarantowane lub poręczane przez Skarb Państwa lub NBP.
Korzyściom wynikającym z inwestowania w jednostki uczestnictwa towarzyszą również ryzyka. Opis czynników ryzyka, dane finansowe oraz informacje na temat opłat znajdują się w prospektach informacyjnych, dokumentach zawierających kluczowe informacje oraz tabelach opłat dostępnych w języku polskim na Santander.pl/TFI/dokumenty i u dystrybutorów funduszy Santander. Streszczenie praw inwestorów znajduje się w prospekcie informacyjnym (Rozdział III, pkt 4).
Fundusze nie gwarantują realizacji założonego celu inwestycyjnego ani uzyskania określonego wyniku inwestycyjnego, a przyszłe wyniki podlegają opodatkowaniu, które zależy od sytuacji osobistej każdego inwestora i które może ulec zmianie w przyszłości. Przed podjęciem decyzji inwestycyjnej uczestnik powinien wziąć pod uwagę opłaty związane z subfunduszem oraz uwzględnić ewentualne opodatkowanie zysku. Uczestnik musi liczyć się z możliwością straty przynajmniej części wpłaconych środków.
Inwestując w fundusze inwestycyjne uczestnik nabywa jednostki uczestnictwa tych funduszy, a nie aktywa bazowe będące przedmiotem inwestycji samego funduszu.
Stan na 21.01.2025 r.