Ile idzie przelew zagraniczny i walutowy

Przelewy zagraniczne w obcej walucie

Zacznijmy może od wyjaśnienia podstawowych pojęć. Przelew zagraniczny to taki, w którym środki zostają przekazane między kontami prowadzonymi w bankach znajdujących się w różnych krajach. Z przelewem zagranicznym mamy więc do czynienia, gdy z Polski chcemy przekazać środki na konto prowadzone na przykład w Czechach, Stanach Zjednoczonych czy Kambodży.

I tu nasuwa się pierwsze pytanie. W jaki sposób rozliczane są takie transakcje, skoro w każdym z tych krajów obowiązują inne waluty? Czy chcąc przelać pieniądze babci mieszkającej w Kanadzie muszę w Polsce posiadać konto walutowe i zlecić przelew międzynarodowy w dolarach kanadyjskich?

Otóż nie. Każdy posiadacz konta złotówkowego w polskim banku może zrealizować przelew do wybranego kraju, niezależnie od tego, w jakiej walucie prowadzone jest konto odbiorcy. I tak na przykład: kiedy zlecamy przelew w złotówkach, na zagraniczne konto prowadzone w dolarach czy euro, bank przeliczy kwotę przelewu na walutę odbiorcy po bieżącym kursie, którego wysokość można sprawdzić na stronie danego banku. Koszt i czas realizacji takiego zlecenia różni się w zależności od kilku czynników, które opisujemy w dalszej części artykułu.

Przelewy walutowe

Czy to oznacza, że przelewy zagraniczne i walutowe to to samo? Choć może wydawać się, że nie, bo  przecież zdarza się tak, że dwie osoby mieszkające w Polsce mogą mieć konta walutowe i przesłać sobie środki w obcej walucie, to w praktyce taki przelew też jest uznawany za zagraniczny.
Uzbrojeni w tę podstawową wiedzę, możemy przejść do bardziej szczegółowych kwestii, takich jak rodzaje przelewów walutowych. W polskich bankach najbardziej popularne są dwa sposoby zlecania przelewów zagranicznych/walutowych – SEPA i SWIFT. Przyjrzyjmy się dokładniej każdemu z nich.

1. Przelewy SEPA

SEPA to skrót od Single Euro Payment Area, co na język polski możemy przetłumaczyć jako Jednolity Obszar Płatniczy w Euro. Jest to inicjatywa Unii Europejskiej, której celem było uproszczenie i zwiększenie efektywności wykonywania przelewów w euro, na terenie krajów członkowskich Unii Europejskiej oraz Wielkiej Brytanii, Andory, Islandii, Liechtensteinu, Monako, Norwegii, San Marino, Szwajcarii i Watykanu. Dzięki temu obecnie każdy, kto posiada konto w banku prowadzonym na terenie zdefiniowanego powyżej obszaru, może przelać środki w euro na inny europejski rachunek na jednolitych zasadach.

Międzynarodowe  przelewy SEPA stanowią doskonałą odpowiedź na potrzeby wielu osób. A mianowicie są:

• proste do wykonania,
• szybkie,
• tanie.

Mają one jednak pewne ograniczenia. Pierwszym i najważniejszym z nich jest to, że przelew europejski SEPA wykonamy tylko i wyłącznie w euro. Należy jednak mieć na uwadze, że mowa tu o walucie, w której przekaz jest rozliczany. Oznacza to, że przelew SEPA możemy zlecić z rachunku prowadzonego na przykład w złotówkach, ale musimy liczyć się z kosztem przewalutowania przesyłanej kwoty na euro. 
Dobra wiadomość jest taka, że już przy zlecaniu przelewu przez internet, bank wyświetli nam informacje o wysokości transakcji zarówno w euro, jak i w walucie bazowej konta.

Czas realizacji zlecenia

Jeśli chodzi o czas przesłania środków, to mamy pewność, że trafią one na konto odbiorcy nie później, niż następnego dnia roboczego po wykonaniu zlecenia. Niestety przelewów SEPA nie można przyspieszyć. Biorąc jednak pod uwagę, że mówimy o przesyłaniu pieniędzy na zagraniczne konta  praktycznie w całej Europie, następny dzień roboczy nie wydaje się zbyt odległym terminem.

Koszty przelewu

Koszty wykonania przelewu SEPA prezentują się równie dobrze, jak czas przesłania środków. Przelewy międzynarodowe SEPA realizowane są tylko między dwoma podmiotami – bez udziału banków pośredniczących. To znacznie ogranicza koszty. Cena wykonania takiego przelewu różni się, w zależności od banku i rodzaju prowadzonego rachunku – w najbardziej korzystnej sytuacji przelew SEPA może być darmowy zarówno dla nadawcy, jak i dla odbiorcy. Cenę jednak każdorazowo należy sprawdzić w tabeli opłat swojego banku.

Co ważne, przekazy SEPA realizowane są wyłącznie w opcji kosztowej SHA  (z ang. shared, czyli współdzielony), co oznacza, że opłaty za przelew dzielone są pomiędzy nadawcę i odbiorcę. W związku z brakiem pośredników, każdy z nich reguluje opłaty i prowizje po stronie swojego banku. Przy czym prowizje banku za przelew SEPA nie mogą być wyższe, niż za przelew w walucie krajowej – jest to kwestia regulowana przez prawo UE. To między innymi dzięki temu w ramach SEPA często przelejemy pieniądze za darmo.

A co w przypadku, kiedy chcemy wykonać przelew w walucie innej niż euro lub przelać środki poza SEPA? W takiej sytuacji z pomocą przychodzą nam przelewy SWIFT.

2. Przelewy SWIFT

SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) to Stowarzyszenie na Rzecz Światowej Międzybankowej Telekomunikacji Finansowej. Jest to międzynarodowa organizacja, w skład której wchodzą nie tylko banki, ale też inne instytucje finansowe.
Zagraniczne przelewy SWIFT mogą być wykonywane w dowolnej walucie, pomiędzy kontami prowadzonymi w dowolnej zrzeszonej instytucji, w dowolnym kraju.

Czas realizacji zlecenia

Standardowy czas realizacji przelewu SWIFT w obrębie EOG, to 3 dni robocze po złożeniu zlecenia. Czas ten może jednak ulec zarówno wydłużeniu, jak i skróceniu.

• Wydłużeniu - jeśli przelew zlecany jest poza EOG. O tym, jak długo będzie trwał taki transfer, decyduje nie tylko liczba banków pośredniczących w transakcji, czyli takich które uczestniczą w przekazaniu środków, ale też sposób ich działania. Może to trwać nawet kilka dni roboczych, zanim na koncie odbiorcy zaksięgują się pieniądze wysłane z odległego zakątka świata.
• Skróceniu - w przypadku zlecenia przelewu ekspresowego. Odbiorca może wówczas spodziewać się środków na swoim koncie już następnego dnia roboczego po złożeniu przelewu, a nawet jeszcze tego samego dnia. Osoby, które zdecydują się na opcję szybszej realizacji przelewu muszą jednak liczyć się z tym, że koszty takiej operacji mogą być nawet trzy razy wyższe, niż w przypadku przelewu standardowego.

Koszty przelewu

Przelewy SWIFT - nawet w swojej podstawowej wersji - nie należą do najtańszych. Ich cena najczęściej określona jest jako wartość procentowa przelewanej kwoty (0,2%-0,5%), przy czym banki określają minimalną i maksymalną wartość opłaty za przelew (od kilku do nawet 250 zł). Do tego należy doliczyć koszty banków pośredniczących, które również mogą wahać się od kilkudziesięciu do nawet kilkuset złotych. 
W przypadku przelewów SWIFT możliwe jest jednak określenie, kto ma za niego zapłacić. Mamy tu do wyboru trzy opcje:

• OUR (koszty po stronie nadawcy),
• SHA (koszty dzielone między nadawcę i odbiorcę),
• oraz BEN (koszty po stronie odbiorcy).

O tym, w ramach której instrukcji kosztowej ma zostać zrealizowany przelew, zawsze decyduje nadawca. Jeśli wybierzemy opcję, w ramach której całość lub część kosztów ma ponieść odbiorca, na jego koncie zaksięgowana zostanie kwota przelewu pomniejszona o naliczone prowizje i opłaty.

3. Porównanie różnic w przelewach SEPA i SWIFT

Ile kosztuje przelew za granicę?

Na to pytanie niestety też nie da udzielić się jednoznacznej odpowiedzi. Każdy bank sam określa swoje prowizje i opłaty za takie usługi. Co więcej, koszty mogą różnić się nie tylko pomiędzy bankami, ale nawet w obrębie jednego banku. W zależności od rodzaju prowadzonego konta, niektóre usługi (w tym przelewy zagraniczne) mogą być darmowe. Aby dowiedzieć się, ile kosztuje przelew walutowy, należy zapoznać się z tabelą opłat swojego banku.

Jednocześnie możemy mieć na uwadze kilka zasad, które pozwolą nam choć w przybliżeniu określić wysokość opłaty za przelew. I tak:

• przelewy SEPA są zwykle najtańsze, często nawet darmowe. Ich koszt nie może przewyższać opłaty za przelew w walucie krajowej, co zostało określone w prawie unijnym. Oprócz ewentualnych opłat i prowizji za przelew musimy pamiętać o kosztach przewalutowania (jeśli to będzie konieczne). Na szczęście, przy zlecaniu przelewu SEPA bank wyświetli nam informacje o tym, jaka kwota zostanie pobrana z naszego konta.
• w przypadku przelewów SWIFT, koszty usługi określane są często jako wartość procentowa od kwoty przelewu (0,2% - 0,5%), przy czym bank podaje tu kwotę minimalną i maksymalną. W praktyce koszt takiego przelewu zagranicznego waha się od kilku do kilkuset złotych. Co ważne, podawana kwota jest jedynie prowizją naszego banku. To, jakie opłaty zostaną pobrane przez banki pośredniczące oraz przez bank odbiorcy, pozostaje często niewiadomą.

Opcje podziału kosztów przelewów zagranicznych

Koszty przelewów zagranicznych możemy dzielić pomiędzy nadawcę i odbiorcę - mamy w tym zakresie trzy możliwości. Określa ją nadawca przelewu. Jeśli tego nie zrobi, przelew będzie realizowany w ramach opcji kosztowej SHA.

SHA (z ang. share, czyli dzielić)

W ramach SHA koszty przelewu walutowego dzielone są pomiędzy nadawcę i odbiorcę. Nadawca pokrywa opłaty i prowizje swojego banku, a odbiorca pokrywa pozostałe koszty. Oznacza to, że oprócz kwoty przelewu i opłaty za jego realizację, konto nadawcy może zostać obciążone kwotą kosztów, o które wystąpi bank odbiorcy. Jednocześnie rachunek odbiorcy może zostać obciążony kosztami naliczonymi przez jego bank.

OUR (z ang. our, czyli nasz)

W ramach opcji kosztowej OUR wszystkie koszty leżą po stronie nadawcy. Z jego konta, oprócz samej kwoty przelewu i opłaty za jego realizację, zostanie również pobrana opłata na poczet przyszłych rozliczeń między bankiem zleceniodawcy, bankiem odbiorcy i ewentualnie bankami pośredniczącymi. 

BEN (z ang. beneficiary, czyli beneficjent)

BEN to opcja kosztowa, w ramach które wszystkie koszty przelewu będzie ponosił odbiorca. Oznacza to, że na jego koncie zostanie zaksięgowana kwota przelewu, pomniejszona nie tylko o wartość prowizji jego banku, ale też banku nadawcy i wszystkich banków pośredniczących.

Jakie dane są potrzebne do przelewu walutowego?

Zakres danych potrzebnych do zlecenia przelewu może się różnić, w zależności od rodzaju przelewu oraz kraju, do jakiego jest wysyłany. Z reguły konieczne jest podanie następujących informacji:

• kwoty przelewu
• waluty przelewu
• nazwy i adresu odbiorcy
• numeru IBAN odbiorcy, czyli numer jego rachunku poprzedzony identyfikatorem kraju
• kodu BIC banku odbiorcy (nie dotyczy SEPA)
• instrukcja kosztowej (domyślnie SHA)
• numeru rachunku nadawcy, z którego mają zostać pobrane opłaty za przelew
• trybu realizacji przelewu (zwykły, pilny, ekspresowy)

Oczywiście formularze zlecenia przelewu są skonstruowane w taki sposób, aby nadawca podał wszystkie niezbędne dane wymagane dla danego rodzaju przelewu. Mamy więc pewność, że niczego nie przegapimy. Warto jednak zebrać wszystkie informacje odpowiednio wcześniej, aby samo wysyłanie przelewu przebiegało szybciej i bez zbędnych komplikacji.

Wyjaśnienie pojęć związanych z przelewami zagranicznymi i walutowymi

• IBAN (z ang. International Bank Account Number) - IBAN to standard numerowania rachunków bankowych, który obowiązuje w Unii Europejskiej, Islandii, Lichtensteinie i Norwegii. A mówiąc nieco bardziej obrazowo – IBAN to międzynarodowy numer konta, składający się z 28 znaków: identyfikatora danego kraju (w przypadku Polski PL) oraz 26-cyfrowego numeru rachunku bankowego. Przy zlecaniu przelewu zagranicznego, konieczne jest podanie numeru rachunku odbiorcy w formacie IBAN.
• Kod BIC (z ang. Business Identifier Code) - BIC to kod służący do identyfikacji instytucji finansowej będącej uczestnikiem SWIFT i nadawany przez tę właśnie instytucję. BIC zawiera 8 lub 11 znaków alfanumerycznych, na które składają się:
  • unikalny identyfikator instytucji (4 znaki)
  • kod kraju (2 znaki)
  • kod lokalizacji (2 znaki)
  • opcjonalny identyfikator oddziału danej instytucji (3 znaki)
  • oraz kod „XXX” oznaczający centralę
     
  • EOG – Europejski Obszar Gospodarczy (z ang. EEA – European Economic Area) - EOG to Europejski Obszar Gospodarczy, który obejmuje państwa Unii Europejskiej i Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), z wyjątkiem Szwajcarii. 
     

Najczęściej zadawane pytania o przelewy walutowe