Informacje o lekcji
Uczestnicy
Uczniowie w wieku 13-15 lat, od 15 do 24 osób
Cele warsztatu
- Zrozumienie, czym są podatki.
- Doskonalenie obliczeń procentowych na przykładach podatkowych.
- Poznanie podstawowych rodzajów podatków obowiązujących w Polsce. Umiejętność odróżniania podatków bezpośrednich i pośrednich.
- Uświadomienie uczniom, że każdy – nawet dzieci – płacą podatki.
- Zrozumienie roli podatków w finansowaniu budżetu miasta/gminy.
- Kształtowanie postawy odpowiedzialności obywatelskiej
Zadanie 1
Co to są podatki?
5 minut
Rozpocznij od zaprezentowania uczniom rodziny Finansiaków:
„Dziś zapraszam Was do poznania rodziny Finansiaków – Niny, Tymka, ich mamy i taty oraz… dinozaura Dino! To sympatyczna rodzina, która – tak jak my – robi zakupy, chodzi do pracy, oszczędza i płaci podatki. Ale czy wszyscy wiedzą, czym właściwie są te podatki?”
Zadaj uczniom pytanie i wysłuchaj ich odpowiedzi:
„Czym według was są podatki?”
Zadanie 2
Rodzaje podatków
5 minut
Zadaj uczniom kolejne pytanie:
„Jakie znacie rodzaje podatków?”
Zadanie 3
Jakie podatki płaci rodzina Finansiaków?
10 minut
Zapytaj uczniów: „Rodzina Finansiaków płaci różne podatki. Czy umiecie określić jakie podatki muszą zapłacić w różnych sytuacjach? Czy są to podatki pośrednie czy bezpośrednie?”.
Zadanie 4
Różne stawki podatków – tu trzeba liczyć procenty!
10 minut
„Już wiecie, że rodzina Finansiaków płaci różne podatki. Ale skąd wiadomo, ile dokładnie tych podatków trzeba zapłacić? Czy każdy człowiek płaci tyle samo? Niekoniecznie! Wszystko zależy od tego, co kupujemy lub ile zarabiamy. Mama Finansiak, która świetnie zna się na planowaniu wydatków, często przypomina rodzinie, że różne rzeczy objęte są różnymi stawkami podatkowymi! A żeby dobrze to zrozumieć i samodzielnie policzyć wysokość podatku, trzeba umieć liczyć procenty...”
Wytłumacz uczniom, że większość podatków ma różne stawki procentowe, czyli wysokość podatku zależy od rodzaju produktu, sytuacji finansowej osoby lub wysokości jej dochodu.
Zadanie 5
Ile podatków płaci rodzina Finansiaków?
20 minut
Tak jak każda rodzina w Polsce, Finansiakowie muszą płacić różne podatki. Mama Finansiak to prawdziwa mistrzyni biznesu – prowadzi swoją własną spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, która zajmuje się produkcją i sprzedażą muffinek. Ponieważ jej firma to osoba prawna, co miesiąc musi odprowadzać podatek dochodowy CIT. Tata Finansiak pracuje jako programista na etacie w firmie technologicznej. Co miesiąc otrzymuje pensję, od której płaci podatek dochodowy od osób fizycznych, czyli PIT. Cała rodzina – jak każdy z nas – płaci również podatki pośrednie, czyli VAT, kiedy robi zakupy w sklepie. Czasem zdarzy się też inna sytuacja: na przykład kupują samochód i muszą zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC). Albo raz na trzy miesiące opłacają podatek od nieruchomości – w końcu mają własne mieszkanie! To ile tych podatków płacą Finansiaki?
Zadanie 6
Na co idą podatki Finansiaków?
10 minut
Jak sami policzyliście, rodzina Finansiaków płaci całkiem sporo podatków! Tymon zaczął się więc zastanawiać: skoro te pieniądze trafiają do państwa, to co się z nimi właściwie dzieje? Czy naprawdę musimy je płacić? A może lepiej byłoby, gdyby podatków w ogóle nie było?
Zaproś uczniów do krótkiej dyskusji. Zadaj pytania:
- Co się dzieje z pieniędzmi, które Finansiakowie (i my wszyscy) oddają w formie podatków?
- Czy Waszym zdaniem lepiej by było, gdyby nie trzeba było płacić podatków? Dlaczego tak/ dlaczego nie?
Zadanie 7
Mapa miasta Finansiaków
10 minut
Pewnego popołudnia Nina wybrała się na spacer po mieście. Mijała swoją szkołę, potem przeszła obok parku i zobaczyła świeżo odmalowane ławki. Zaczęła się zastanawiać: kto płaci za takie rzeczy? Czy to wszystko finansuje państwo z podatków? A może ktoś inny? A czy Wy wiecie, jest finansowane z podatków, a co nie?
Zadanie 8
Budżet miasta Finansiaków
15 minut
Dino postanowił sprawdzić dokładniej co się dzieje z podatkami jego domowników. Wszedł na stronę internetową Urzędu Miasta, żeby sprawdzić, jak wygląda budżet. Ile mieszkańcy płacą podatków i jakie są inne dochody miasta? No i na co miasto wydaje najwięcej tych pieniędzy?
Podsumowanie
5 minut
Po całym dniu pełnym rozmów, zadań i obliczeń, rodzina Finansiaków postanowiła sprawdzić, ile tak naprawdę zapamiętali o podatkach. Tym razem to Dino wpadł na pomysł zabawy! Chciał się przekonać, kto najlepiej zrozumiał, czym są podatki, kto je płaci i na co są wydawane.
A jak z Waszą wiedzą? Zagrajmy w „Prawdę czy fałsz?” i przekonajmy się, kto jest ekspertem od podatków!