Obraz zawierający tekst, zrzut ekranu, niebo

Opis wygenerowany automatycznie

	WYBRANE DANE FINANSOWE	w tys. PLN		w tys. EUR
		31.12.2023	31.12.2022* dane przekształcone	31.12.2023	31.12.2022* dane przekształcone
Dane dotyczące skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Santander Bank Polska S.A.
I	Wynik z tytułu odsetek	13 115 899	9 652 307	2 896 365	2 058 807
II	Wynik z tytułu prowizji	2 717 002	2 566 418	599 992	547 409
III	Zysk przed opodatkowaniem	6 850 021	4 352 947	1 512 680	928 470
IV	Zysk netto należny akcjonariuszom jednostki dominującej	4 831 107	2 799 098	1 066 846	597 039
V	Przepływy pieniężne netto - razem	82 154	16 146 671	18 142	3 444 035
VI	Aktywa razem	276 651 885	257 517 225	63 627 388	54 908 895
VII	Zobowiązania wobec banków	4 156 453	4 031 252	955 946	859 560
VIII	Zobowiązania wobec klientów	209 277 356	196 496 806	48 131 867	41 897 867
IX	Zobowiązania razem	242 960 867	229 051 877	55 878 764	48 839 395
X	Kapitały razem	33 691 018	28 465 348	7 748 624	6 069 500
XI	Udziały niekontrolujące	1 928 373	1 797 255	443 508	383 218
XII	Zyski udziałowców niesprawujących kontroli	116 722	209 677	25 776	44 723
XIII	Liczba akcji	102 189 314	102 189 314
XIV	Wartość księgowa na jedną akcję (w zł / EUR)	329,69	278,56	75,83	59,40
XV	Współczynnik kapitałowy	18,56%	19,74%**
XVI	Zysk na jedną akcję zwykłą (w zł / EUR)	47,28	27,39	10,44	5,84
XVII	Zysk rozwodniony na jedną akcję zwykłą (w zł / EUR)	47,28	27,39	10,44	5,84
XVIII	Zadeklarowana lub wypłacona dywidenda na jedną akcję (w zł / EUR)	23,25***	2,68	5,13	0,57

*szczegóły w nocie 2.5

**dane w odpowiednich okresach obejmują zyski zaliczone do funduszy własnych zgodnie z mającymi zastosowanie wytycznymi EBA

*** szczegóły opisane zostały w nocie 57

Dla celów ustalenia podstawowych wielkości w EUR zastosowanych w wybranych danych finansowych przyjęto następujące kursy:

· dla pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej – kurs średni NBP z dnia 31.12.2023 r.: 1 EUR = 4,3480 PLN oraz kurs średni NBP z dnia 31.12.2022 r.: 1 EUR = 4,6899 PLN

· dla pozycji rachunku zysków i strat na 31.12.2023 r. – kurs wyliczony jako średnia z kursów NBP, obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca 2023 r.: 1 EUR = 4,5284 PLN; na 31.12.2022 r. - kurs wyliczony jako średnia z kursów NBP, obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca 2022 r.: 1 EUR = 4,6883 PLN.

Na dzień 31.12.2023 r. wartości bilansowe denominowane w walutach obcych przeliczone zostały na PLN zgodnie z tabelą nr 251/A/NBP/2023 z dnia 29.12.2023 r.

Obraz zawierający Ludzka twarz, ubrania, tekst, osoba

I. Skonsolidowany rachunek zysków i strat66

II. Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów77

III. Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej88

IV. Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym1010

V. Skonsolidowane sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych1111

VI. Noty objaśniające do skonsolidowanego sprawozdania finansowego1212

1. Informacja ogólna o emitencie 1212

2. Zasady sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego 1414

3. Sprawozdawczość według segmentów działalności 4444

4. Zarządzanie ryzykiem 4848

5. Zarządzanie kapitałem 8080

6. Wynik z tytułu odsetek 8585

7. Wynik z tytułu prowizji 8686

8. Przychody z tytułu dywidend 8686

9. Wynik handlowy i rewaluacja 8787

10. Wynik na pozostałych instrumentach finansowych 8787

11. Pozostałe przychody operacyjne 8787

12. Odpisy netto z tytułu oczekiwanych strat kredytowych 8888

13. Koszty pracownicze 8888

14. Koszty działania 8989

15. Pozostałe koszty operacyjne 8989

16. Obciążenie z tytułu podatku dochodowego 9089

17. Zysk na akcję 9090

18. Gotówka i operacje z bankami centralnymi 9190

19. Należności od banków 9191

20. Aktywa, zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu 9292

21. Pochodne instrumenty zabezpieczające 9393

22. Należności od klientów 9494

23. Informacje o sekurytyzacji aktywów 102102

24. Inwestycyjne aktywa finansowe 108107

25. Inwestycje w podmioty stowarzyszone 109109

26. Wartości niematerialne 111111

27. Wartość firmy 112112

28. Rzeczowy majątek trwały 113113

29. Aktywa z tytułu praw do użytkowania 115115

30. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 116116

31. Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży 118118

32. Pozostałe aktywa 119119

33. Zobowiązania wobec banków 119119

34. Zobowiązania wobec klientów 120120

35. Zobowiązania podporządkowane 120120

36. Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych 121121

37. Rezerwy na udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne 122122

38. Pozostałe rezerwy 123123

39. Pozostałe zobowiązania 124124

40. Kapitał akcyjny 125125

41. Pozostałe kapitały 126126

42. Kapitał z aktualizacji wyceny 127127

43. Udziały niekontrolujące 128128

44. Rachunkowość zabezpieczeń 129129

45. Transakcje z przyrzeczeniem odkupu i odsprzedaży 136136

46. Kompensowanie aktywów i zobowiązań finansowych 137137

47. Wartość godziwa 140140

48. Ryzyko prawne dotyczące kredytów hipotecznych w CHF 146146

49. Zobowiązania warunkowe 152152

50. Aktywa i zobowiązania stanowiące zabezpieczenie 153153

51. Informacje dotyczące leasingu 154154

52. Skonsolidowane sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych – informacja dodatkowa 156156

53. Podmioty powiązane 156156

54. Nabycia, sprzedaże i likwidacje podmiotów zależnych i stowarzyszonych 160160

55. Świadczenia na rzecz pracowników 160160

56. Program motywacyjny w formie akcji 162162

57. Dywidenda na akcję 164164

58. Zdarzenia, które wystąpiły po dacie zakończenia okresu sprawozdawczego 165165

I. Skonsolidowany rachunek zysków i strat

	za okres:	1.01.2023- 31.12.2023	1.01.2022- 31.12.2022* dane przekształcone
Przychody odsetkowe i o charakterze zbliżonym do odsetek		18 409 758	12 538 584
Przychody odsetkowe od aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie		14 925 201	9 650 812
Przychody odsetkowe od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody		2 472 065	2 119 238
Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy		82 910	96 144
Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek z tytułu leasingu finansowego		929 582	672 390
Koszty odsetkowe		(5 293 859)	(2 886 277)
Wynik z tytułu odsetek	Nota 6	13 115 899	9 652 307
Przychody prowizyjne		3 331 561	3 173 217
Koszty prowizyjne		(614 559)	(606 799)
Wynik z tytułu prowizji	Nota 7	2 717 002	2 566 418
Przychody z tytułu dywidend	Nota 8	11 471	10 639
Wynik handlowy i rewaluacja	Nota 9	306 619	126 748
Wynik na pozostałych instrumentach finansowych	Nota 10	(5 121)	(23 051)
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie	Nota 48	(322 492)	(169 235)
Pozostałe przychody operacyjne	Nota 11	168 901	217 706
Odpisy netto z tytułu oczekiwanych strat kredytowych	Nota 12	(1 149 377)	(894 685)
Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych	Nota 48	(2 592 326)	(1 739 088)
Koszty operacyjne w tym:		(4 714 997)	(4 697 706)
- Koszty pracownicze i koszty działania	Nota 13,14	(3 934 824)	(3 977 482)
- Amortyzacja rzeczowego majątku trwałego i wartości niematerialnych		(424 561)	(381 645)
- Amortyzacja składników aktywów z tytułu prawa do użytkowania		(144 918)	(141 940)
- Pozostałe koszty operacyjne	Nota 15	(210 694)	(196 639)
Udział w zysku (stracie) jednostek wycenianych metodą praw własności		96 937	84 049
Podatek od instytucji finansowych		(782 495)	(781 155)
Zysk przed opodatkowaniem		6 850 021	4 352 947
Obciążenie z tytułu podatku dochodowego	Nota 16	(1 902 192)	(1 344 172)
Skonsolidowany zysk za okres		4 947 829	3 008 775
w tym:
- zysk należny akcjonariuszom jednostki dominującej		4 831 107	2 799 098
- zysk należny udziałowcom niesprawującym kontroli		116 722	209 677
Zysk na akcję	Nota 17
Podstawowy (zł/akcja)		47,28	27,39
Rozwodniony (zł/akcja)		47,28	27,39

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

II. Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów

	za okres	1.01.2023-31.12.2023	*1.01.2022-31.12.2022 dane przekształcone**
Skonsolidowany zysk netto za okres		4 947 829	3 008 775
Pozycje, które mogą zostać przeniesione do wyniku finansowego:		2 459 699	(1 408 991)
Zmiana wyceny i sprzedaż dłużnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody brutto	Nota 24,42	1 953 159	(1 392 566)
Podatek odroczony		(371 100)	264 588
Zmiana wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne brutto	Nota 42,50	1 083 506	(346 930)
Podatek odroczony		(205 866)	65 917
Pozycje, które nie mogą zostać przeniesione do wyniku finansowego:		46 395	17 123
Zmiana wyceny kapitałowych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody brutto	Nota 24,42	72 822	21 032
Podatek odroczony i bieżący		(13 836)	(3 996)
Rezerwa na odprawy emerytalne - zyski/straty aktuarialne brutto	Nota 42,55	(15 544)	124
Podatek odroczony		2 953	(37)
Inne całkowite dochody netto razem		2 506 094	(1 391 868)
CAŁKOWITY DOCHÓD ZA OKRES SPRAWOZDAWCZY		7 453 923	1 616 907
Całkowity dochód ogółem należny:
- akcjonariuszom jednostki dominującej		7 292 186	1 425 290
- udziałowcom niesprawującym kontroli		161 737	191 617

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

III. Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej

	na dzień:	31.12.2023	31.12.2022* dane przekształcone
AKTYWA
Gotówka i operacje z bankami centralnymi	Nota 18	8 417 519	10 170 022
Należności od banków	Nota 19	9 533 840	9 577 499
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	Nota 20	8 939 360	6 883 616
Pochodne instrumenty zabezpieczające	Nota 21	1 575 056	549 177
Należności od klientów w tym:	Nota 22	159 520 007	152 508 692
- wyceniane w zamortyzowanym koszcie		143 488 004	137 888 696
- wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody		2 798 234	2 628 660
- wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy		85 093	239 694
- z tytułu leasingu finansowego		13 148 676	11 751 642
Należności z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu	Nota 45	12 676 594	13 824 606
Inwestycyjne aktywa finansowe w tym:	Nota 24	67 523 003	53 334 112
- dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody		47 598 570	49 845 849
- dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy		2 005	64 707
- dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie		19 639 468	3 156 009
- kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody		277 121	204 299
- kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy		5 839	63 248
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań	Nota 50	271 933	2 318 219
Inwestycje w podmioty stowarzyszone	Nota 25	967 514	921 495
Wartości niematerialne	Nota 26	881 857	740 756
Wartość firmy	Nota 27	1 712 056	1 712 056
Rzeczowy majątek trwały	Nota 28	765 278	688 262
Aktywa z tytułu praw do użytkowania	Nota 29	494 296	497 352
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	Nota 30	1 751 189	2 485 768
Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży	Nota 31	6 453	5 973
Pozostałe aktywa	Nota 32	1 615 930	1 299 620
Aktywa razem		276 651 885	257 517 225

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

	na dzień:	31.12.2023	31.12.2022* dane przekształcone
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY
Zobowiązania wobec banków	Nota 33	4 156 453	4 031 252
Pochodne instrumenty zabezpieczające	Nota 21	880 538	1 979 089
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu	Nota 20	8 818 493	7 108 826
Zobowiązania wobec klientów	Nota 34	209 277 356	196 496 806
Zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu	Nota 45	273 547	2 324 926
Zobowiązania podporządkowane	Nota 35	2 686 343	2 807 013
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	Nota 36	9 247 159	9 330 648
Zobowiązania z tytułu leasingu	Nota 51	365 833	419 965
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego		1 174 609	80 751
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego		435	281
Rezerwy na udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne	Nota 37	123 085	61 869
Pozostałe rezerwy	Nota 38	967 106	627 311
Pozostałe zobowiązania	Nota 39	4 989 910	3 783 140
Zobowiązania razem		242 960 867	229 051 877
Kapitały
Kapitały własne należne akcjonariuszom jednostki dominującej		31 762 645	26 668 093
Kapitał akcyjny	Nota 40	1 021 893	1 021 893
Pozostałe kapitały	Nota 41	25 097 202	23 858 400
Kapitał z aktualizacji wyceny	Nota 42	(298 688)	(2 781 325)
Zyski zatrzymane		1 111 131	1 770 027
Wynik roku bieżącego		4 831 107	2 799 098
Udziały niekontrolujące	Nota 43	1 928 373	1 797 255
Kapitały razem		33 691 018	28 465 348
Zobowiązania i kapitały razem		276 651 885	257 517 225

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

IV. Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym

Kapitały własne należne akcjonariuszom jednostki dominującej

Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym 1.01.2023 r. - 31.12.2023 r.	Kapitał akcyjny	Akcje własne	Pozostałe kapitały	Kapitał z aktualizacji wyceny	Zyski zatrzymane oraz wynik roku bieżącego	Razem	Udziały niekontrolu-jące	Kapitały własne razem
Nota	40		41	42			43
Stan na początek okresu - dane opublikowane	1 021 893	-	23 858 400	(1 131 335)	4 569 125	28 318 083	1 797 255	30 115 338
Reklasyfikacja portfela określonych obligacji na początek okresu*	-	-	-	(1 649 990)	-	(1 649 990)	-	(1 649 990)
Stan na początek okresu - dane przekształcone	1 021 893	-	23 858 400	(2 781 325)	4 569 125	26 668 093	1 797 255	28 465 348
Całkowite dochody razem	-	-	-	2 461 079	4 831 107	7 292 186	161 737	7 453 923
Wynik okresu bieżącego	-	-	-	-	4 831 107	4 831 107	116 722	4 947 829
Inne całkowite dochody	-	-	-	2 461 079	-	2 461 079	45 015	2 506 094
Ujęcie programu motywacyjnego w formie akcji	-	-	198 912	-	-	198 912	-	198 912
Nabycie akcji własnych	-	(48 884)	-	-	-	(48 884)	-	(48 884)
Rozliczenie nabycia akcji własnych w ramach programu motywacyjnego w formie akcji	-	48 884	(48 249)	-	-	635	-	635
Odpis na pozostałe kapitały	-	-	3 464 692	-	(3 464 692)	-	-	-
Zaliczka na poczet dywidendy	-	-	(2 375 902)	-	-	(2 375 902)	-	(2 375 902)
Odpis na dywidendy	-	-	-	-	-	-	(37 861)	(37 861)
Pozostałe zmiany	-	-	(651)	21 558	6 698	27 605	7 242	34 847
Stan na koniec okresu	1 021 893	-	25 097 202	(298 688)	5 942 238	31 762 645	1 928 373	33 691 018

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

Kapitały własne należne akcjonariuszom jednostki dominującej

Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym 1.01.2022 r. - 31.12.2022 r.	Kapitał akcyjny	Akcje własne	Pozostałe kapitały	Kapitał z aktualizacji wyceny	Zyski zatrzymane oraz wynik roku bieżącego	Razem	Udziały niekontrolu-jące	Kapitały własne razem
Nota	40		41	42			43
Stan na początek okresu	1 021 893	-	22 178 344	(1 354 715)	3 686 158	25 531 680	1 681 896	27 213 576
Całkowite dochody razem	-	-	-	(1 373 808)	2 799 098	1 425 290	191 617	1 616 907
Wynik okresu bieżącego	-	-	-	-	2 799 098	2 799 098	209 677	3 008 775
Inne całkowite dochody*	-	-	-	(1 373 808)	-	(1 373 808)	(18 060)	(1 391 868)
Odpis na pozostałe kapitały	-	-	1 680 056	-	(1 680 056)	-	-	-
Odpis na dywidendy	-	-	-	-	(273 867)	(273 867)	(76 258)	(350 125)
Przeniesienie przeszacowania kapitałowych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-	-	-	(37 792)	37 792	-	-	-
Pozostałe zmiany	-	-	-	(15 010)	-	(15 010)	-	(15 010)
Stan na koniec okresu	1 021 893	-	23 858 400	(2 781 325)	4 569 125	26 668 093	1 797 255	28 465 348

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

V. Skonsolidowane sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych

za okres:	1.01.2023-31.12.2023	1.01.2022-31.12.2022* dane przekształcone
Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej
Zysk przed opodatkowaniem	6 850 021	4 352 947
Korekty:
Udział w zyskach netto jednostek wycenianych metodą praw własności	(96 937)	(84 049)
Amortyzacja	569 479	523 585
Wynik z działalności inwestycyjnej	5 021	26 502
Odsetki naliczone wyłączane z działalności operacyjnej	(1 814 295)	(1 322 372)
Dywidendy	(87 706)	(86 460)
Odpisy z tytułu (odwrócenia) utraty wartości	5 573	9 585
Zmiany:
Stanu rezerw	401 011	128 456
Stanu aktywów/zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu	(416 839)	327 586
Stanu aktywów stanowiących zabezpieczenie zobowiązań	(133 235)	373 590
Stanu pochodnych instrumentów zabezpieczających	(1 376 461)	(232 395)
Stanu należności od banków	1 627 108	(3 011 899)
Stanu należności od klientów	(21 217 107)	(15 456 016)
Stanu zobowiązań wobec banków	570 638	963 275
Stanu zobowiązań wobec klientów	17 547 915	13 403 051
Stanu należności/zobowiązań z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu	(4 142 162)	1 858 626
Stanu pozostałych aktywów i zobowiązań	1 471 356	414 484
Odsetki otrzymane dotyczące działalności operacyjnej	15 001 042	9 998 507
Odsetki zapłacone dotyczące działalności operacyjnej	(4 848 756)	(2 642 782)
Podatek dochodowy zapłacony	(665 188)	(818 322)
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej	9 250 478	8 725 899
Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej
Wpływy	16 213 375	18 876 361
Zbycie / zapadalność inwestycyjnych aktywów finansowych	13 837 008	17 351 882
Zbycie wartości niematerialnych oraz rzeczowego majątku trwałego	34 721	54 218
Dywidendy otrzymane	87 706	86 460
Odsetki otrzymane	2 253 940	1 383 801
Wydatki	(21 417 015)	(5 431 137)
Nabycie inwestycyjnych aktywów finansowych	(20 782 119)	(4 982 096)
Nabycie wartości niematerialnych oraz rzeczowego majątku trwałego	(634 896)	(449 041)
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej	(5 203 640)	13 445 224
Przepływy pieniężne z działalności finansowej
Wpływy	10 071 205	10 976 551
Emisja dłużnych papierów wartościowych	6 875 760	5 426 350
Zaciągnięcia kredytów i pożyczek	3 195 445	5 550 201
Wydatki	(14 035 889)	(17 001 003)
Wykup dłużnych papierów wartościowych	(6 721 700)	(9 088 033)
Spłaty kredytów i pożyczek	(3 890 984)	(6 866 749)
Spłaty zobowiązań z tytułu leasingu	(169 580)	(163 765)
Dywidendy na rzecz właścicieli	(2 413 763)	(350 125)
Nabycie akcji własnych	(48 884)	-
Odsetki zapłacone	(790 978)	(532 331)
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej	(3 964 684)	(6 024 452)
Przepływy pieniężne netto - razem	82 154	16 146 671
- w tym z tytułu różnic kursowych	(965 909)	301 980
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na początek okresu	34 493 039	18 346 368
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na koniec okresu	34 575 193	34 493 039

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

Informacje dotyczące zobowiązań wynikających z działalności finansowej w zakresie kredytów i pożyczek otrzymanych, zobowiązań podporządkowanych oraz emisji dłużnych papierów wartościowych przedstawiono odpowiednio w notach: 33- 36

VI. Noty objaśniające do skonsolidowanego sprawozdania finansowego

1. Informacja ogólna o emitencie

Bank działa pod nazwą Santander Bank Polska S.A. z siedzibą w Polsce, 00-854 Warszawa, al. Jana Pawła II 17, pod nr KRS 0000008723, NIP 896-000-56-73, REGON 930041341.

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej Santander Bank Polska S.A. zawiera dane Banku, jego jednostek zależnych (razem zwanych Grupą).

Jednostką dominującą najniższego i najwyższego szczebla dla Santander Bank Polska S.A. jest Banco Santander S.A. z siedzibą w Santander w Hiszpanii.

Grupa Santander Bank Polska S.A. oferuje szeroki zakres usług bankowych w obrocie krajowym i na międzybankowych rynkach zagranicznych, dla osób fizycznych i prawnych. Dodatkowo prowadzi również usługi:

· pośrednictwa obrotu papierami wartościowymi,

· leasingu,

· faktoringu,

· zarządzania aktywami/funduszami,

· dystrybucji usług ubezpieczeniowych,

· handlu akcjami i udziałami spółek prawa handlowego,

· działalności maklerskiej.

W skład Grupy Kapitałowej Santander Bank Polska S.A. wchodzą następujące podmioty zależne i stowarzyszone:

Podmioty zależne:

1.Współwłaściciele Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. (Santander TFI S.A.), tj. Santander Bank Polska S.A. oraz Banco Santander S.A., wchodzą w skład globalnej Grupy Santander i posiadają po 50% udziału w kapitale zakładowym spółki. W praktyce Santander Bank Polska S.A. sprawuje kontrolę nad Santander TFI S.A., w rozumieniu Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF), ponieważ jako jej główny partner biznesowy i dystrybutor produktów inwestycyjnych wywiera realny wpływ na działalność operacyjną i wyniki finansowe spółki. Szczegóły w nocie 2.7

2. W dniu 23.12.2020 r. uchwałą Zgromadzenia Wspólników została podjęta decyzja o rozwiązaniu spółki Santander Consumer Finanse Sp. z o.o. oraz rozpoczęciu procesu likwidacyjnego. W dniu 22.11.2023 r. nastąpiła likwidacja spółki Santander Consumer Finanse Sp. z o.o.

3. Zdaniem Zarządu Grupy Santander inwestycja dokonana w Stellantis Financial Services Polska Sp. z o.o. stanowi inwestycję w jednostkę zależną na potrzeby sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego z uwagi na sprawowanie bezpośrednio przez Santander Consumer Bank S.A. i pośrednio przez Santander Bank Polska S.A. kontroli nad inwestycją. Szczegóły opisane zostały w nocie 2.7. Dnia 3.04.2023 PSA Finance Polska Sp. z o.o. otrzymała nazwę Stellantis Financial Services Polska Sp. z o.o., natomiast PSA Consumer Finance Polska Sp. z o.o. działa pod nazwą Stellantis Consumer Financial Services Polska Sp. z o.o.

4. W dniu 17.06.2022 r. została zarejestrowana zgodnie z prawem irlandzkim spółka SC Poland 23-1 Designated Activity Company z siedzibą w Dublinie. Jest to spółka celowa powołana do realizacji transakcji sekurytyzacji portfela należności detalicznych, której udziałowcem jest osoba prawna niepowiązana z Grupą. Spółka jest kontrolowana przez Santander Consumer Bank S.A.

Podmioty stowarzyszone:

	Podmioty stowarzyszone	Siedziba	Udział [%] w liczbie głosów na WZA na 31.12.2023	Udział [%] w liczbie głosów na WZA na 31.12.2022
1.	POLFUND - Fundusz Poręczeń Kredytowych S.A.	Szczecin	50%	50%
2.	Santander Allianz Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.	Warszawa	49%	49%
3.	Santander Allianz Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A.	Warszawa	49%	49%

2. Zasady sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego

2.1. Oświadczenie o zgodności

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Santander Bank Polska S.A. zostało sporządzone zgodnie ze stosowanymi w sposób ciągły Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) przyjętymi przez Unię Europejską według stanu w dniu 31 grudnia 2023 roku, a w zakresie nieuregulowanym powyższymi standardami– zgodnie z wymogami ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (tekst jednolity Dz.U. z 2023, poz. 120) i wydanymi na jej podstawie przepisami wykonawczymi, a także wymogami wobec emitentów papierów wartościowych dopuszczonych lub będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na rynku oficjalnych notowań giełdowych określonymi w ustawie z dnia 29 lipca 2005 roku o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych.

Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Santander Bank Polska S.A. w dniu 15 lutego 2024 roku.

2.2. Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuacji działalności gospodarczej przez spółki Grupy Kapitałowej w dającej się przewidzieć przyszłości, tj. przez okres co najmniej 12 miesięcy od dnia, na który sporządzono niniejsze sprawozdanie finansowe.

Zarząd w swojej ocenie rozważył m. in. wpływ obecnej sytuacji na Ukrainie i ustalił, że nie powoduje ona istotnej niepewności w zakresie zdolności Grupy Kapitałowej do kontynuacji działalności.

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w złotych polskich, w zaokrągleniu do tysiąca złotych.

Grupa Santander Bank Polska S.A. sporządziła skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) przyjętymi do stosowania w Unii Europejskiej, zgodnie z zasadami wyceny bilansowej wskazanym poniżej:

Pozycja	Zasady wyceny bilansowej
Instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu	Wartość godziwa przez wynik finansowy
Należności od klientów spełniające test kontraktowych przepływów pieniężnych	Zamortyzowany koszt
Należności od klientów niespełniające testu kontraktowych przepływów pieniężnych	Wartość godziwa przez wynik finansowy
Instrumenty finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	Wartość godziwa przez inne całkowite dochody
Zobowiązania z tytułu rozliczanych w środkach pieniężnych lub instrumentach kapitałowych płatności w formie akcji własnych	Zgodnie z wymogami MSSF 2 "Płatności w formie akcji"
Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe	Wartość godziwa przez inne całkowite dochody - opcja
Kapitałowe aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	Wartość godziwa przez wynik finansowy
Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Wartość godziwa przez wynik finansowy
Składniki aktywów trwałych	Cena nabycia lub koszt wytworzenia pomniejszony o łączne odpisy amortyzacyjne oraz łączne straty z tytułu utraty wartości
Prawa do użytkowania (MSSF 16)	Początkowa wycena według kosztu pomniejszana o odpisy amortyzacyjne oraz łączne straty z tytułu utraty wartości
Składniki aktywów trwałych przeznaczone do sprzedaży i grupy aktywów trwałych przeznaczone do sprzedaży	Wykazywane są w kwocie niższej z dwóch, tj. ich wartości bilansowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia

Zasady rachunkowości zostały zastosowane analogicznie przez poszczególne jednostki Grupy Santander Bank Polska S.A., Grupa Santander Bank Polska S.A. zastosowała takie same zasady rachunkowości, jak przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok zakończony 31 grudnia 2022 roku, z wyjątkiem zmian w standardach w nocie 2.4.

2.3. Nowe standardy i interpretacje oraz zmiany do standardów lub interpretacji, które mogą mieć zastosowanie w Grupie Santander Bank Polska S.A., a nie są jeszcze obowiązujące i nie zostały wcześniej wprowadzone

MSSF	Charakter zmian	Obowiązuje od	Wpływ na Grupę Santander Bank Polska S.A.
Zmiana do MSR 1	Zmiana dotyczy prezentacji zobowiązań. W szczególności wyjaśnia ona jedno z kryteriów klasyfikacji zobowiązania jako długoterminowe.	1 stycznia 2024	Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Zmiana do MSSF 16	Zmiana w zakresie kalkulacji zobowiązania leasingowego w transakcjach sprzedaży i leasingu zwrotnego.	1 stycznia 2024	Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Zmiany do MSR 7/MSSF 7: Umowy finansowe z dostawcami	Zmiany wymagają od jednostki ujawniania informacji jakościowych i ilościowych na temat programów finansowania dostawców, takich jak przedłużone warunki płatności oraz udzielone zabezpieczenia lub gwarancje.	1 stycznia 2024	Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.*
Zmiany do MSR 21: Brak wymienności	Zmiana wymaga ujawnienia informacji, które pozwolą użytkownikom sprawozdań finansowych zrozumieć wpływ niewymienialności waluty.	1 stycznia 2025	Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.*

* Nowe standardy oraz zmiany do istniejących standardów wydane przez RMSR, ale jeszcze niezatwierdzone do stosowania w UE.

2.4. Standardy i interpretacje oraz zmiany do standardów lub interpretacji, które zostały po raz pierwszy zastosowane w roku obrotowym 2023

MSSF	Charakter zmian	Obowiązujące od	Wpływ na Grupę Santander Bank Polska S.A.
MSSF 17 Ubezpieczenia	MSSF 17 definiuje nowe podejście do rozpoznawania, wyceny, prezentacji i ujawniania umów ubezpieczeniowych. Głównym celem MSSF 17 jest zagwarantowanie przejrzystości oraz porównywalności sprawozdań finansowych ubezpieczycieli. W tym celu jednostka będzie ujawniała szereg informacji ilościowych i jakościowych umożliwiających użytkownikom sprawozdania finansowego ocenę wpływu umów ubezpieczeniowych na sytuację finansową, wyniki finansowe oraz przepływy pieniężne jednostki. MSSF 17 wprowadza szereg istotnych zmian w stosunku do dotychczasowych wymogów MSSF 4. Dotyczą one miedzy innymi: poziomów agregacji na jakim wykonywane są obliczenia, metody wyceny zobowiązań ubezpieczeniowych, rozpoznawania zysku lub straty w czasie, ujmowania reasekuracji, wydzielania komponentu inwestycyjnego, sposobu prezentacji poszczególnych pozycji bilansu oraz rachunku zysków i strat jednostek sprawozdawczych, w tym oddzielnej prezentacji przychodów z ubezpieczeń, kosztów usług ubezpieczeniowych, a także przychodów lub kosztów finansowych.	1 stycznia 2023	Grupa rozważyła wpływ standardu na wycenę inwestycji w jednostki stowarzyszone - zastosowanie MSSF 17 nie wpłynęło istotnie na wycenę tych inwestycji metodą praw własności. Poza umowami w jednostkach stowarzyszonych Grupa nie identyfikuje umów spełniających definicję umowy ubezpieczeniowej wynikającej z MSSF17, zatem MSSF 17 nie ma wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Zmiany do MSR 8 Zasady rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i błędy	Zmiany do MSR 8 obejmują definicję szacunków księgowych, co powinno pomóc w odróżnieniu zasad rachunkowości od szacunków księgowych.	1 stycznia 2023	Zmiana nie ma istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Zmiany do MSR 12	Zmiany w zakresie podatku odroczonego dla transakcji leasingu oraz obowiązków likwidacyjnych.	1 stycznia 2023	Zmiana nie ma istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Zmiana do MSR 1	Rozszerzenie i zmiana zakresu ujawnień dotyczących polityki rachunkowości.	1 stycznia 2023	Zmiana nie ma istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe. Grupa przeprowadziła analizę polityk rachunkowości i część ujawnień została usunięta.

.

2.5. Porównywalność z wynikami poprzednich okresów

Zmiana klasyfikacji portfela określonych obligacji – korekta błędu

W I kwartale 2022 r. Zarząd Banku przeprowadził przegląd polityki zarządzania aktywami i pasywami i dokonał zmiany klasyfikacji portfela określonych obligacji.

W dniu 1.04.2022 r. przeklasyfikowano dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody w wys. 10 521,72 mln zł oraz odwrócono powiązaną korektę wartości godziwej. Ponadto zlikwidowano składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego w wys. 353,11 mln zł. Rozpoznano dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu w wys. 12 380,19 mln zł. Zmiany spowodowały wzrost innych całkowitych dochodów netto o 1 505,36 mln zł.

Szczegółowy opis dokonanej zmiany klasyfikacji przedstawiony został w skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za I półrocze 2022 roku oraz skonsolidowanym sprawozdaniu za rok 2022.

W IV kwartale 2023 r. Bank otrzymał pismo Komisji Nadzoru Finansowego ("KNF"), w którym KNF zaleciła Bankowi:

1. przy sporządzaniu kolejnych skonsolidowanych sprawozdań finansowych i sprawozdań finansowych oraz skróconych skonsolidowanych sprawozdań finansowych i skróconych sprawozdań finansowych:

· zaklasyfikowanie portfela posiadanych obligacji jako składnik aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody,

· usunięcie skutków dokonanej w 2022 r. reklasyfikacji oraz

2. przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego i sprawozdania finansowego za rok 2023 - dokonanie korekty danych porównawczych za rok 2022 uwzględniającej zalecenie, o którym mowa w pkt I, zgodnie z wymogiem pkt 42 lit. a MSR 8.

Zarząd Banku dokonał szczegółowej analizy otrzymanego zalecenia regulatora, w następstwie której podjął decyzję o jego wdrożeniu przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok 2023. W związku z powyższym w niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym dokonano retrospektywnej korekty, ponownie klasyfikując portfel wybranych obligacji jako składnik aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Poniżej przedstawiono wpływ korekty na opublikowane skonsolidowane sprawozdanie finansowe na dzień 31 grudnia 2022 r.

Pozycje w skonsolidowanym rachunku zysków i strat

	za okres: 1.01.2022 - 31.12.2022
	przed	zmiana	po
Przychody odsetkowe oraz o charakterze zbliżonym do odsetek	12 538 584	-	12 538 584
Przychody odsetkowe od aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie	9 804 957	(154 145)	9 650 812
Przychody odsetkowe od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	1 965 093	154 145	2 119 238
Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	96 144	-	96 144
Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek z tytułu leasingu finansowego	672 390	-	672 390

Pozycje w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów

	za okres: 1.01.2022 - 31.12.2022
	przed	zmiana	po
Skonsolidowany zysk za okres	3 008 775	-	3 008 775
Pozycje, które mogą zostać przeniesione do wyniku finansowego:	240 999	(1 649 990)	(1 408 991)
Zmiana wyceny i sprzedaż dłużnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody brutto	644 459	(2 037 025)	(1 392 566)
Podatek odroczony	(122 447)	387 035	264 588
Zmiana wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne brutto	(346 930)	-	(346 930)
Podatek odroczony	65 917	-	65 917
Pozycje, które nie mogą zostać przeniesione do wyniku finansowego	17 123	-	17 123
Inne całkowite dochody netto razem	258 122	(1 649 990)	(1 391 868)
CAŁKOWITY DOCHÓD ZA OKRES SPRAWOZDAWCZY	3 266 897	(1 649 990)	1 616 907
Całkowity dochód ogółem należny:
- akcjonariuszom jednostki dominującej	3 075 280	(1 649 990)	1 425 290
- udziałowcom niesprawującym kontroli	191 617	-	191 617

Pozycje w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej

	na dzień: 31.12.2022
	przed	zmiana	po
Inwestycyjne aktywa finansowe w tym:	55 371 137	(2 037 025)	53 334 112
- dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	39 539 535	10 306 314	49 845 849
- dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie	15 499 348	(12 343 339)	3 156 009
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	2 098 733	387 035	2 485 768
Aktywa razem	259 167 215	(1 649 990)	257 517 225
Kapitał z aktualizacji wyceny	(1 131 335)	(1 649 990)	(2 781 325)
Kapitały razem	30 115 338	(1 649 990)	28 465 348
Zobowiązania i kapitały razem	259 167 215	(1 649 990)	257 517 225

Pozycje w skonsolidowanym sprawozdaniu ze zmian w kapitałach własnych

	za okres: 1.01.2022-31.12.2022
	Kapitał z aktualizacji wyceny	Kapitały razem		Kapitał z aktualizacji wyceny	Kapitały razem
	przed	przed	zmiana	po	po
Stan na początek okresu	(1 354 715)	27 213 576	-	(1 354 715)	27 213 576
Całkowite dochody razem	276 182	3 266 897	(1 649 990)	(1 373 808)	1 616 907
Inne całkowite dochody	276 182	258 122	(1 649 990)*	(1 373 808)	(1 391 868)
Stan na koniec okresu	(1 131 335)	30 115 338	(1 649 990)	(2 781 325)	28 465 348

* pozycja obejmuje zmianę wyceny i sprzedaż dłużnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody brutto w kwocie (2 037 025) tys. zł oraz podatek odroczony w kwocie 387 035 tys. zł

2.6. Zastosowanie szacunków

Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga od kierownictwa dokonania subiektywnych ocen, szacunków i przyjęcia założeń, które wpływają na stosowane zasady rachunkowości oraz na prezentowane kwoty aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów.

Szacunki i założenia dokonywane są w oparciu o dostępne dane historyczne oraz szereg innych czynników, które są uważane za właściwe w danych warunkach. Wyniki tworzą podstawę do dokonywania szacunków odnośnie wartości bilansowych aktywów i zobowiązań, których nie da się określić w jednoznaczny sposób na podstawie innych źródeł.

Szacunki i założenia podlegają bieżącym przeglądom. Zmiany w szacunkach są rozpoznawane w okresie, w którym ich dokonano pod warunkiem, że dotyczyły one tylko tego okresu lub w okresie, w którym je dokonano i okresach przyszłych, jeśli wpływają one zarówno na bieżący jak i przyszłe okresy.

Najistotniejsze szacunki dokonywane przez Grupę Santander Bank Polska S.A.

Najistotniejsze szacunki obejmują:

· Odpisy na oczekiwane straty kredytowe

· Wartość godziwą instrumentów finansowych

· Szacunki dotyczące spraw spornych

· Szacunki dotyczące ryzyka związanego z kredytami hipotecznymi w walutach obcych

· Szacunki dotyczące zwrotu prowizji dla kredytów hipotecznych w przypadku wcześniejszej spłaty

Odpisy na oczekiwane straty kredytowe aktywów finansowych

MSSF 9 do szacowania odpisów z tytułu strat kredytowych bazuje na wyznaczaniu oczekiwanych strat kredytowych (expected credit loss ECL). Odpisy z tytułu ECL odzwierciedlają nieobciążoną i ważoną prawdopodobieństwem kwotę, którą ustala się, oceniając szereg możliwych wyników, wartość pieniądza w czasie oraz racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, które są dostępne bez nadmiernych kosztów lub starań na dzień sprawozdawczy, dotyczące przeszłych zdarzeń, obecnych warunków i prognoz dotyczących

przyszłych warunków gospodarczych. Odpisy z tytułu ECL są mierzone w kwocie równej ECL w horyzoncie 12-miesięcznym albo ECL w horyzoncie pozostałego czasu życia instrumentu jeżeli zidentyfikowano dla nich istotny wzrost ryzyka kredytowego od momentu rozpoznania (Koszyk 2) lub utratę wartości (Koszyk 3). W związku z powyższym model ECL wymaga dokonania szeregu ocen i szacunków elementów obarczonych niepewnością, w szczególności w zakresie:

· pomiaru ECL w horyzoncie 12 miesięcznym albo pozostałego czasu życia instrumentu,

· określenia, kiedy następuje zdarzenie istotnego wzrostu ryzyka kredytowego,

· określenia przyszłych zdarzeń (forward looking) oraz ich prawdopodobieństwa, które są odzwierciedlone w oszacowaniu ECL.

W rezultacie odpisy z tytułu ECL są szacowane z wykorzystaniem złożonego modelu stworzonego z wykorzystaniem wielu informacji i wielu technik statystycznych. Struktura modeli wykorzystywanych w celu oszacowania ECL uwzględnia modele dla następujących parametrów:

· PD Probability of Default, tj. szacunek prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania w danym horyzoncie czasowym (12-miesięcznym lub na całe życie);

· LGD - Loss Given Default, tj. część ekspozycji, która nie zostałaby odzyskana w przypadku zmaterializowania się zdarzenia niewykonania zobowiązania;

· EAD – Exposure at Default, tj. oczekiwana wielkość ekspozycji w przypadku zmaterializowana się zdarzenia niewykonania zobowiązania w horyzoncie 12-miesięcy lub całego okresu życia.

Zmiany w powyższych szacunkach i strukturze modeli mogą mieć istotny wpływ na poziom odpisów z tytułu ECL.

MSSF 9 uzależnia sposób rozpoznawania strat oczekiwanych w zależności od zmiany poziomu ryzyka, który nastąpił od momentu rozpoznania ekspozycji. Standard wprowadza trzy podstawowe etapy/koszyki rozpoznawania strat oczekiwanych:

· Koszyk 1 – w którym są klasyfikowane ekspozycje dla których od momentu rozpoznania nie nastąpiły istotne zmiany ryzyka rozumiane, jako wzrost prawdopodobieństwa przeklasyfikowania do portfela z utratą wartości (Koszyk 3). Dla takich ekspozycji oczekiwane straty będą rozpoznawane w horyzoncie najbliższych 12 miesięcy.

· Koszyk 2 – w którym są klasyfikowane ekspozycje, dla których od momentu rozpoznania nastąpił istotny wzrost ryzyka, ale jeszcze nie uprawdopodobniło się zdarzenie niewywiązania się z zobowiązania. Dla takich ekspozycji straty oczekiwane będą rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia ekspozycji.

· Koszyk 3 – w którym są klasyfikowane ekspozycje, dla których zmaterializowało się zdarzenia niewykonania zobowiązania (zaistniały przesłanki utraty wartości). Dla takich ekspozycji oczekiwane straty będą rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia ekspozycji.

Dla celów oceny ECL w podejściu portfelowym, aktywa finansowe są grupowane według podobnych charakterystyk ryzyka kredytowego, które wskazują na zdolność dłużnika do spłaty całości zobowiązania zgodnie z warunkami umowy (np. na podstawie oceny ryzyka kredytowego stosowanego przez Grupę Santander Bank Polska S.A lub procesu oceny według przyjętej skali z uwzględnieniem typu składnika aktywów, branży, położenia geograficznego, rodzaju zabezpieczenia, opóźnienia w spłacie i innych istotnych czynników). Wybrane cechy charakterystyczne są istotne z punktu widzenia oceny przyszłych przepływów pieniężnych dla grup takich aktywów, gdyż wskazują, jaka jest zdolność dłużników do spłaty wszystkich wymaganych kwot zgodnie z warunkami umowy dotyczącej składnika aktywów będącego przedmiotem oceny. Systemy klasyfikacji kredytowej zostały opracowane wewnętrznie i są stale ulepszane, np. poprzez zewnętrzną analizę wskaźnikową pozwalającą na lepsze zastosowanie wyżej wymienionych wskaźników do oszacowania odpisu aktualizującego.

Wyliczenie ECL w podejściu indywidualnym odbywa się w oparciu o wyliczenie sumy ważonych prawdopodobieństwem odpisów aktualizujących obliczonych dla wszystkich możliwych scenariuszy odzysku w zależności od aktualnie realizowanej dla danego klienta strategii odzysku.

W ramach analizy scenariuszowej wykorzystywane są przede wszystkim następujące strategie/scenariusze:

· Odzysk z prowadzonej działalności operacyjnej / refinansowania / wsparcia kapitałowego;

· Odzysk ze sprzedaży zabezpieczenia w trybie dobrowolnym;

· Odzysk w procesie egzekucji;

· Odzysk w ramach upadłości układowej / postępowania naprawczego / upadłości likwidacyjnej;

· Odzysk w ramach przejęcia zadłużenia / aktywa / sprzedaży wierzytelności

· Odzysk w ramach restrukturyzacji prawnej

Ponadto dla ekspozycji klasyfikowanych, jako POCI (purchased or originated credit impaired) – czyli zakupionych lub powstałych składników aktywów finansowych, które w momencie początkowego ujęcia są dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko

kredytowe – oczekiwane straty są rozpoznane w horyzoncie pozostałego czasu życia. Do utworzenia takiego aktywa dochodzi w sytuacji rozpoznania aktywa z utratą wartości, a klasyfikacja POCI utrzymywana jest w całym okresie życia aktywa.

Aktywa kredytowe z utratą wartości

Aktywa kredytowe z utratą wartości są to aktywa z Koszyka 3 lub POCI. Składnik aktywów finansowych lub grupa aktywów finansowych utraciły wartość wtedy i tylko wtedy, gdy istnieją obiektywne dowody utraty wartości wynikające z jednego lub więcej zdarzeń mających miejsce po początkowym ujęciu składnika aktywów, a zdarzenie (lub zdarzenia) powodujące utratę wartości ma wpływ na oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne wynikające ze składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych, których wiarygodne oszacowanie jest możliwe.

Wskazanie pojedynczego zdarzenia, powodującego utratę wartości może nie być możliwe, utratę wartości może raczej spowodować złożony efekt kilku zdarzeń. Do obiektywnych dowodów utraty wartości składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów zalicza się uzyskane informacje dotyczące następujących zdarzeń:

· znaczące trudności finansowe emitenta lub dłużnika;

· niedotrzymanie warunków umowy, np. opóźnienie w spłacie odsetek lub należności głównej powyżej 90 dni w kwocie przekraczającej: progi bezwzględne materialności (400 zł dla w przypadku ekspozycji indywidualnych oraz małych i średnich przedsiębiorstw oraz 2000 zł dla klientów biznesowych i korporacyjnych) oraz jednocześnie progi względne (powyżej 1% kwoty przeterminowanej w stosunku do kwoty bilansowej);

· przyznanie dłużnikowi przez Grupę Santander Bank Polska S.A., ze względów ekonomicznych lub prawnych wynikających z trudności finansowych dłużnika, udogodnienia, którego w innym wypadku Grupa Santander Bank Polska S.A. by nie udzieliła, które spełniają kryteria:

(1) Transakcje restrukturyzowane klasyfikowane do kategorii Koszyk 3 (przed decyzją restrukturyzacyjną).

(2) Transakcje restrukturyzowane w okresie warunkowym, które spełniają kryteria przeklasyfikowania do kategorii Koszyk 3 (ilościowe i/lub jakościowe).

(3) Transakcje restrukturyzowane w okresie warunkowym poprzednio klasyfikowane jako niepracujące, które z powodu zaobserwowanych trudności finansowych klienta, które zostały ponownie zrestrukturyzowane lub są przeterminowane o więcej niż 30 dni.

(4) Transakcje restrukturyzowane, w ramach których zastosowano klauzule umowne powodujące odroczenie płatności poprzez karencję w spłacie kapitału przez okres dłuższy niż dwa lata.

(5) Transakcje restrukturyzowane obejmujące umorzenie zobowiązań, okresy karencji w spłacie odsetek lub spłacane w ratach bez odsetek umownych.

(6) Transakcje restrukturyzowane, w ramach których nastąpiło zmniejszenie wartości bieżącej netto przepływów pieniężnych (NPV) o co najmniej 1% w stosunku do wartości NPV przed zastosowaniem działań restrukturyzacyjnych.

(7) Transakcje, w przypadku których występują powtarzające się uchybienia w przestrzeganiu ustalonego harmonogramu spłat, które doprowadziły do kolejnych restrukturyzacji tej samej ekspozycji (transakcji).

(8) Transakcje, w ramach których zastosowano:

o nieadekwatne harmonogramy spłat, z czym wiążą się m.in. powtarzające się sytuacje nieprzestrzegania harmonogramu, zmiany harmonogramu spłat w celu uniknięcia sytuacji nieprzestrzegania go, lub

o harmonogram spłat opierający się na oczekiwaniach, niepopartych prognozami makroekonomicznymi lub wiarygodnymi założeniami co do kredytobiorcy pod względem jego zdolności lub gotowości do spłaty.

(9) Transakcje, w przypadku których Grupa posiada uzasadnione wątpliwości co do prawdopodobieństwa dokonania płatności przez klienta.

· wysoce prawdopodobna upadłość dłużnika, postępowanie sanacyjne, układowe lub inna reorganizacja finansowa dłużnika;

· zanik aktywnego rynku na dany składnik aktywów finansowych ze względu na trudności finansowe;

· ekspozycje objęte moratorium ustawowym tzw. Tarcza 4.0 (Ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym COVID-19) – zastosowanie moratorium na podstawie deklaracji o utracie źródła dochodu.

W przypadku ekspozycji z utratą wartości (Koszyk 3) istnieje możliwość przeklasyfikowania ekspozycji do Koszyka 2 lub 1, gdy ustąpiły przesłanki powodujące klasyfikację do Koszyka 3 (w szczególności nastąpiła poprawa sytuacji ekonomiczno-finansowej kredytobiorcy) oraz dodatkowo po upłynięciu okresu kwarantanny (prawidłowej obsługi rozumianej jako brak opóźnień w spłacie powyżej 30 dni), przy czym:

· W przypadku ekspozycji klientów indywidualnych okres kwarantanny wynosi 180 dni.

· W przypadku klientów małych i średnich przedsiębiorstw okres kwarantanny wynosi 180 dni, dodatkowo dla części klientów wymagana jest ocena sytuacji finansowej i zdolności kredytowej klienta. Brak możliwości ponownej klasyfikacji do Koszyka 1 lub 2 następuje jednak w przypadku identyfikacji: oszustwa, śmierci kredytobiorcy, zaprzestania działalności, upadłości, likwidacji, wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego.

· W przypadku klientów biznesowych i korporacyjnych okres kwarantanny wynosi 92 dni, wymagana jest również pozytywna ocena kondycji finansowej (Grupa uznaje wszystkie pozostałe płatności za możliwe do odzyskania w terminie wynikającym z umowy). Brak możliwości powrotu do Koszyka 1 lub 2 w przypadku identyfikacji oszustwa, zaprzestania prowadzenia działalności, wszczęcia postępowań prawnych: restrukturyzacyjnego, upadłościowego, likwidacyjnego.

Dodatkowo w przypadku podejmowania przez Grupę działań restrukturyzacyjnych (w tym ekspozycje objęte moratorium ustawowym tzw. Tarcza 4.0) i klasyfikacji Klienta do Koszyka 3, przeklasyfikowanie do Koszyka 2 następuje po co najmniej 365 dniach (licząc od późniejszej z dat: restrukturyzacji bądź przeklasyfikowania do portfela niepracującego) regularnych płatności, spłacenia przez klienta kwoty wcześniej przeterminowanej/spisanej (o ile wystąpiła) oraz po stwierdzeniu iż nie ma obaw co do dalszej spłaty całości zadłużenia zgodnie z ustalonymi warunkami restrukturyzacji.

Istotny wzrost ryzyka kredytowego

Jednym z kluczowych elementów MSSF 9 jest identyfikacja istotnego wzrostu ryzyka kredytowego decydującego o klasyfikacji do Koszyka 2. Grupa Santander Bank Polska S.A. wypracowała szczegółowe kryteria definicji istotnego wzrostu poziomu ryzyka bazujące na następujących głównych założeniach:

· Jakościowych:

· Objęcie klienta dedykowanymi strategiami monitoringu będącymi konsekwencją zidentyfikowania sygnałów wczesnego ostrzegania świadczących o istotnym wzroście ryzyka kredytowego

· Działania restrukturyzacyjne związane z udzieleniem klientom udogodnień wymuszonych ich trudną sytuacją finansową

· Opóźnienie w spłacie zgodnie z kryteriami standardu tj. 30 dni przeterminowania połączone z progiem materialności

· Ilościowych:

· Metoda bufora ryzyka bazująca na porównaniu krzywych prawdopodobieństwa niewypłacalności w horyzoncie aktualnego pozostałego czasu życia ekspozycji według oceny poziomu ryzyka na moment rozpoznania ekspozycji i na datę raportową. Bufor ryzyka ustalany jest, jako wartość względna dla każdej ekspozycji w oparciu o ocenę ryzyka wynikającą z modeli wewnętrznych i pozostałych parametrów ekspozycji wpływających na ocenę Grupy, czy znaczący wzrost ryzyka mógł wystąpić w odniesieniu do momentu początkowego rozpoznania ekspozycji (parametry te biorą pod uwagę typy produktu, strukturę terminową jak również rentowność). Metodologia bufora ryzyka została przygotowana wewnętrznie i opiera się na informacjach zebranych w trakcie procesów decyzyjnego oraz ustalania transakcji.

Fakt objęcia ekspozycji wsparciem Funduszu Wsparcia Kredytobiorców jest traktowany jako działanie restrukturyzacyjne i stanowi przesłankę istotnego wzrostu ryzyka kredytowego (Koszyk 2), a w uzasadnionych przypadkach (wcześniej zidentyfikowana utrata wartości, kolejne działanie restrukturyzacyjne, brak możliwości obsługi zadłużenia prognozowany na podstawie zdefiniowanych kryteriów) stanowi przesłankę utarty wartości (Koszyk 3).

Progi (określające maksymalną dopuszczalną wartość prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania (PD) na moment sprawozdawczy po zmianie w stosunku do wartości PD na moment początkowego ujęcia) służące do klasyfikacji do koszyka 2 są określone indywidualnie dla poszczególnych ekspozycji. W tabeli zaprezentowano średnie roczne wartości progów PD uwzględniając czas do zapadalności ekspozycji.

Średni próg graniczny (w ujęciu rocznym) prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania
kredyty hipoteczne				3,18%
kredyty indywidualne				13,52%
kredyty biznesowe				7,23%

W przypadku ekspozycji znajdujących się w Koszyku 2 istnieje możliwość przeklasyfikowania do Koszyka 1, bez dodatkowego okresu kwarantanny, wówczas gdy ustały przesłanki wskazujące na istotny wzrost ryzyka w odniesieniu do momentu początkowego ujęcia aktywa, tzn. gdy zachodzą równocześnie warunki: sytuacja klienta nie wymaga intensywnego monitoringu ze strony Grupy, Grupa nie prowadzi działań restrukturyzacyjnych wobec ekspozycji, ekspozycja nie posiada opóźnień w spłacie ponad 30 dni na istotną kwotę, brak karencji z tytułu Tarczy 4.0, oraz brak wzrostu ryzyka wg metody buforu ryzyka.

Grupa Santander Bank Polska S.A. nie identyfikuje ekspozycji o niskim ryzyku kredytowym zgodnie z regułami wynikającymi z standardu MSSF 9, który pozwala na rozpoznanie oczekiwanych 12-miesięcznych strat nawet przy znacznym wzroście ryzyka kredytowego od momentu początkowego ujęcia.

Pomiar ECL

Drugim Drugim kluczowym elementem MSSF 9 jest podejście do szacowania parametrów ryzyka. Grupa Santander Bank Polska S.A. na potrzeby szacowania odpisów z tytułu strat oczekiwanych wykorzystuje własne oszacowania parametrów ryzyka bazujące na modelach wewnętrznych. Oczekiwane straty kredytowe stanowią sumę iloczynów indywidualnych dla każdej ekspozycji oszacowanych wartości parametrów PD, LGD i EAD w poszczególnych okresach (w zależności od koszyka w horyzoncie 12 miesięcy lub czasu życia) zdyskontowanych efektywną stopą procentową. Oszacowane parametry zgodnie z założeniami MSSF 9 podlegają korekcie z tytułu scenariuszy makroekonomicznych, w tym celu Grupa określa czynniki wpływające na poszczególne klasy aktywów, aby oszacować odpowiednią ewolucję parametrów ryzyka. Grupa wykorzystuje scenariusze opracowywane wewnętrznie przez zespół analityczny, które podlegają aktualizacji w cyklu nie rzadszym niż półroczny. Modele i parametry stworzone na potrzeby MSSF 9 podlegają procesowi zarządzania modelami oraz podlegają kalibracji i walidacji. Narzędzia te są również wykorzystywane do procesu planowania finansowego.

Określenie przyszłych zdarzeń i ich prawdopodobieństwa

Przyszłe zdarzenia są odzwierciedlone zarówno w procesie szacowania strat z tytułu ECL jak i określenia istotnego wzrostu poziomu ryzyka kredytowego poprzez opracowanie odpowiednich scenariuszy makroekonomicznych, a następnie odzwierciedleniu ich w oszacowaniach parametrów dla każdego ze scenariusza. Finalna wartości parametrów jak i ECL powstaje, jako średnio ważona wartość parametrów ważona prawdopodobieństwem każdego ze scenariuszy. Grupa wykorzystuje 3 rodzaje wewnętrznie przygotowywanych scenariuszy tzw. bazowy oraz dwa alternatywne, które odzwierciedlają prawdopodobne alternatywne warianty scenariusza bazowego, przy czym jeden jest określany, jako optymistyczny, a drugi pesymistyczny. Wagi scenariuszy określane są z wykorzystaniem oczekiwanej ścieżki przebiegu PKB i przedziałów ufności dla tej prognozy w taki sposób, aby wagi odzwierciedlały niepewność co do przyszłego kształtowania się tego czynnika.

Modele banku najczęściej wskazują na zależności jakości portfeli kredytowych od sytuacji rynkowej w zakresie poziomu depozytów, kredytów, a także poziomów miar związanych ze stopami procentowymi.

Scenariusz bazowy

Gospodarka weszła w rok 2023 z niską dynamiką wzrostu, bardzo wysoką inflacją i wysokimi stopami procentowymi. Oczekujemy jednak, że będzie stopniowo otrząsać się z negatywnych skutków wstrząsów, jakie przeżyła w 2022 roku, związanych z wojną i kontynuować ożywienie rozpoczęte połowie 2023 roku. Oczekuje się, że tempo spadku inflacji w 2024 roku zmaleje i pozostanie ona powyżej oficjalnego celu 2,5% przez dłuższy czas. W scenariuszu bazowym oczekuje się, że wzrost PKB Polski przyspieszy do 3,3% w 2024 roku, a w kolejnych latach ustabilizuje się w pobliżu tego poziomu (zbliżonego do potencjalnego tempa wzrostu). CPI ma pozostać na podwyższonym poziomie, przy średnim wzroście cen na 7,3% w 2024 roku.

Rząd odpowiedział na rosnącą inflację większą stymulacją fiskalną (obniżki podatków, nowe świadczenia społeczne) i jest to jeden z czynników zwiększających trwałość inflacji. Rok 2023 był w Polsce rokiem wyborczym, co sprzyjało akomodacyjnej polityce fiskalnej.

Scenariusz zakłada, że spadek obserwowanej inflacji zachęci bank centralny do kontynuacji luzowania polityki pieniężnej rozpoczętej w III kwartale 2023 roku, sprowadzając w I kwartale 2025 roku stopę referencyjną NBP do 3,75% z 6,75% na początku 2023 roku.

W 2023 roku EURPLN wspierany był przez malejące ryzyko kryzysu energetycznego w Europie, lepsze nastroje na międzynarodowych rynkach finansowych, słabszy dolar amerykański oraz szybką poprawę polskiego bilansu płatniczego. Scenariusz zakłada stabilizację kursu EURPLN w pobliżu 4,50, spowodowaną z jednej strony ponownym przyspieszeniem wzrostu gospodarczego, z drugiej strony spadkiem stóp procentowych i wciąż wysoką luką inflacyjną pomiędzy Polską, a strefą euro.

Wysokie stopy procentowe osłabiły popyt na kredyty w latach 2022 i 2023, zwłaszcza na rynku hipotecznym i konsumenckim. Ogólnie jednak oczekuje się, że dynamika kredytów będzie stopniowo odzyskiwać siły wraz z ożywieniem gospodarczym. Wzrost depozytów odnotował dużą dynamikę, napędzany wzrostem aktywów zagranicznych netto sektora bankowego, ale oczekuje się, że będzie zmierzał w kierunku tempa wzrostu kredytów.

Scenariusz optymistyczny

Scenariusz wzrostowy zbudowano przy założeniu szybkiego wydatkowania środków unijnych, zwłaszcza z Funduszu Odbudowy, oraz silnego napływu pracowników do gospodarki, co umożliwi jej osiągnięcie wyższych stóp wzrostu w długim okresie.

Oczekuje się, że gospodarka przyspieszy do 5,7% w 2024 roku i 6,2% w 2025 roku. Wyższy wzrost będzie oddziaływać w kierunku wyższej inflacji CPI, która wyniesie średnio 8,5% w 2024 roku i 6,9% w 2025 roku.

Silny wzrost gospodarczy i podwyższony wskaźnik CPI skłoni NBP do rozpoczęcia w III kwartale 2024 roku cyklu podwyżek, który w I kwartale 2025 roku sprowadzi stopę referencyjną do poziomu 7,50%. Ponowne łagodzenie polityki pieniężnej nastąpi w 2026 roku.

W nadchodzących kwartałach oczekuje się aprecjacji polskiej waluty, choć jej tempo będzie ograniczane przez wysoką inflację w Polsce. Oczekuje się, że EURPLN spadnie do 4,42 w 2024 roku i 4,41 w 2025 roku.

Przyspieszenie aktywności gospodarczej będzie pozytywnie oddziaływać na popyt na kredyty w systemie bankowym, co będzie sprzyjało także kreacji pieniądza i wzrostowi depozytów.

Scenariusz pesymistyczny

Scenariusz negatywny zbudowano przy założeniu słabszego napływu środków z UE, przekładającego się na mniejsze nakłady inwestycyjne w gospodarce, a także słabszego napływu pracowników z zagranicy, co osłabi długoterminowy potencjał wzrostu w Polsce.

W 2024 roku gospodarka ma rosnąć o 1,1%, a następnie o 1,2% w 2025 roku. Wolniejszy wzrost przełoży się na szybszą dezinflację, a CPI spadnie z 11,8% w 2023 roku do 6,8% w 2024 roku i 3,5% w 2025 roku.

Słabsze perspektywy wzrostu będą zachęcać NBP do dalszych obniżek stóp procentowych począwszy od I kwartału 2024 roku, a w III kwartale 2024 roku stopy referencyjnej NBP do 1,50%.

Mniej optymistyczne wyniki gospodarcze i niskie stopy procentowe NBP będą osłabiać złotego do 4,63 w 2024 roku i 4,62 w 2025 roku.

Niższa aktywność gospodarcza będzie negatywnie wpływać na popyt na kredyty w systemie bankowym, szczególnie w sektorze gospodarstw domowych, gdyż przedsiębiorstwa mogą potrzebować kredytów płynnościowych. Dynamika depozytów również będzie zwalniać.

W poniższych tabelach przedstawiono kluczowe wskaźniki ekonomiczne wynikające z poszczególnych scenariuszy.

Scenariusz zastosowany na 31.12.2023		bazowy				optymistyczny		pesymistyczny
prawdopodobieństwo		60%				20%		20%
			2024	średnia kolejne 3 lata	2024		Średnia kolejne 3 lata	2024	średnia kolejne 3 lata
PKB	r/r		3,3%	3,3%	5,7%		5,7%	1,1%	1,1%
WIBOR 3M	średnia		4,5%	4,0%	6,5%		6,1%	2,9%	1,7%
stopa bezrobocia	% aktywnych		3,5%	3,3%	3,3%		2,8%	3,7%	3,8%
CPI	r/r		7,3%	3,6%	8,5%		5,1%	6,2%	2,3%
EURPLN	koniec okresu		4,54	4,51	4,42		4,4	4,63	4,61

.

Scenariusz zastosowany na 31.12.2022		bazowy		optymistyczny		pesymistyczny
prawdopodobieństwo		60%		20%		20%
		2023	średnia kolejne 3 lata	2023	średnia kolejne 3 lata	2023	średnia kolejne 3 lata
PKB	r/r	0,7%	3,4%	2,9%	4,6%	(1,8)%	1,8%
WIBOR 3M	średnia	6,8%	5,8%	9,2%	6,7%	7,8%	4,3%
stopa bezrobocia	% aktywnych	3,6%	3,7%	3,0%	2,8%	3,8%	4,9%
CPI	r/r	11,7%	5,9%	15,6%	5,4%	13,9%	4,4%
EURPLN	koniec okresu	4,69	4,62	4,6	4,48	4,81	4,81

Korekta zarządcza poziomu odpisów

W czwartym kwartale 2023 roku oprócz odpisów z tytułu ECL będących wynikiem zaimplementowanego w systemie złożonego modelu kalkulacji, Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonała przeglądu korekt zarządczych, aktualizujących poziom ryzyka o bieżące i spodziewane wydarzenia w przyszłości, w wyniku czego:

● została utrzymana na tym samym poziomie korekta zarządcza w kwocie 19 600 tys. zł na portfelu kredytów detalicznych zabezpieczonych hipotecznie, którego ryzyko może wzrosnąć po ustaniu działań pomocowych - wakacji kredytowych,

● rozwiązano korektę zarządczą w kwocie 34 900 tys. zł na planowane w drugim półroczu 2023 roku spisania które wymagają utworzenia rezerwy do 100%, z uwagi na zrealizowanie zakładanych spisań,

● rozwiązano korektę zarządczą w kwocie 46 300 tys. zł na portfelu pracujących kredytów korporacyjnych ze względu na zaobserwowane niedoszacowanie LGD, w związku z weryfikacją wpływu zmian oraz utworzeniem w to miejsce nową korektę zarządczą,

● rozwiązano korektę zarządczą w kwocie 46 300 tys. zł na portfelu pracujących kredytów korporacyjnych ze względu na zaobserwowane niedoszacowanie LGD, w związku z weryfikacją wpływu zmian oraz utworzeniem w to miejsce nowej korekty zarządczej,

● rozwiązano korektę zarządczą w kwocie 20 250 tys. zł na portfelu kredytów korporacyjnych Property z tytułu podwyższonych stóp procentowych EBC, gdzie ryzyko zostało odzwierciedlone bezpośrednio w ocenie i parametrach. Korektę rozwiązano zgodnie z terminem obowiązywania.

● rozwiązano korektę zarządczą w kwocie 10 690 tys. zł na portfelu kredytów korporacyjnych ze względu na ryzyko przeszacowania założonych odzysków z zabezpieczeń w formie gwarancji Banku Gospodarstwa Krajowego w modelu LGD, w związku z podjętymi działaniami kontrolno-naprawczymi mitygującymi wspomniane ryzyko oraz na nowo oszacowanymi parametrami modelu,

● rozwiązano korektę zarządczą w kwocie 17 000 tys. PLN w związku z negatywnym wpływem czynników makroekonomicznych i pogorszeniem sytuacji finansowej podmiotów zarządzanych w Modelu Relacji Globalnych działających w sektorze produkcji/dystrybucji i sprzedaży artykułów dla gospodarstw domowych, z uwagi na termin obowiązywania korekty i brakiem przesłanek do przedłużenia korekty,

● rozwiązano korektę zarządczą w kwocie 20 000 tys. zł na portfelu kredytów leasingowych SME w celu pokrycia spodziewanego wpływu zmiany w modelu ratingowym, ze względu na wprowadzenie planowanych zmian,

utworzono korektę zarządczą w kwocie 27 520 tys. zł na portfelu korporacyjnym na pokrycie niedoszacowania parametru LGD

Potencjalna zmienność poziomu odpisów na oczekiwane straty kredytowe

Istotną zmienność dla rachunku wyników mogą stanowić przeklasyfikowania do Koszyka 2 z Koszyka 1. Teoretyczne przeklasyfikowanie zadanego udziału ekspozycji z Koszyka 1 o najwyższym poziomie ryzyka do Koszyka 2 dla każdego typu ekspozycji skutkowałoby wzrostem odpisów o kwotę przedstawioną w poniższej tabeli. Poniższe szacunki oznaczają spodziewaną zmienność kwoty odpisów wynikającą ze zmian klasyfikacji ekspozycji pomiędzy Koszykiem 1 i 2, a skutkującej materialnymi zmianami pokrycia ekspozycji odpisami z tytułu różnych horyzontów rozpoznawania strat oczekiwanych.

	zmiana poziomu odpisu (m PLN) z tytułu
przeklasyfikowania z Koszyka 1 do Koszyka 2	indywidualni	hipoteczni	korporacyjni	Razem 31.12.2023	Razem 31.12.2022
1%	20,2	8,3	7,4	35,8	36,3
5%	102,6	39,3	32,5	174,4	189,2
10%	202,6	61,1	62,7	326,3	356,2

Zmiany prognoz wskaźników makroekonomicznych mogą skutkować istotnymi jednorazowymi efektami wpływającymi na poziom utworzonych odpisów. Przyjęcie szacunków parametrów makroekonomicznych jedynie na poziomie jednego scenariusza (pesymistycznego lub optymistycznego) będzie skutkowało jednorazową zmianą odpisów na poziomie przedstawionym poniżej.

		zmiana poziomu odpisu dla kredytów (m PLN)
scenariusz				31.12.2023	31.12.2022
	indywidualnych	hipotecznych	korporacyjnych	Razem	Razem
pesymistyczny	39,7	3,6	23,6	66,9	81,6
optymistyczny	(38,8)	(3,1)	(28,5)	(70,4)	(77,2)

Bazując na wskaźniku PKB jako głównym czynniku determinującym kondycję gospodarki, Grupa Santander Bank Polska S.A. szacuje, że obniżenie docelowego poziomu produkcji krajowej brutto o 1% w 2024 roku przełożyłoby się na wzrost oczekiwanych strat kredytowych w wysokości 29 637 tys. zł. Powyższa analiza powstała przy założeniu zachowania relacji pomiędzy czynnikami makroekonomicznymi.

Wartość godziwa instrumentów finansowych, w tym instrumentów finansowych niespełniających testu kontraktowych przepływów pieniężnych

Wartość godziwa jest ceną, którą otrzymano by za zbycie składnika aktywów lub zapłacono by za przeniesienie zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach między uczestnikami rynku na dzień wyceny.

Grupa Santander Bank Polska S.A. stosuje metodologię wyceny do wartości godziwej ekspozycji kredytowych oraz instrumentów dłużnych wycenianych do wartości godziwej.

W przypadku instrumentów, w ramach, których można wyróżnić część bilansową jak i pozabilansową, zakres wyceny do wartości godziwej zależy od oceny charakteru ekspozycji, przy czym:

· część bilansowa zawsze podlega wycenie do wartości godziwej,

· część pozabilansowa podlega wycenie do wartości godziwej wyłącznie, jeśli spełniony jest, co najmniej jeden z warunków:

· warunek 1: ekspozycja została desygnowana, jako wyceniana do wartości godziwej (opcja) lub,

· warunek 2: ekspozycja może być rozliczona netto lub poprzez inny instrument lub,

· warunek 3: Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje odsprzedaży zobowiązania natychmiast po jego udzieleniu lub,

· warunek 4: zobowiązanie zostało udzielone poniżej warunków rynkowych.

W ramach wyceny do wartości godziwej stosowane są techniki wyceny, które są odpowiednie do okoliczności i w przypadku, których są dostępne dostateczne dane do wyceny wartości godziwej, przy maksymalnym wykorzystaniu odpowiednich obserwowalnych danych wejściowych i minimalnym wykorzystaniu nieobserwowalnych danych wejściowych.

Stosowane w Grupie techniki wyceny obejmują:

· metodę rynkową - opiera się na wykorzystaniu cen i innych odpowiednich informacji generowanych przez transakcje rynkowe obejmujące identyczne lub porównywalne (tj. podobne) aktywa, zobowiązania bądź grupę aktywów i zobowiązań, taką jak jednostka gospodarcza,

· metodę dochodowościową - opiera się na przeliczaniu przyszłych kwot (np. przepływów pieniężnych lub dochodu i wydatków) na jedną bieżącą (tj. zdyskontowanych) datę. Kiedy stosuje się metodę dochodowościową, wycena wartości godziwej odzwierciedla aktualne oczekiwania rynku, co do tych przyszłych kwot.

Grupa Santander Bank Polska S.A. do wyceny wartości godziwej instrumentów finansowych niespełniających testu kontraktowych przepływów pieniężnych stosuje metodę dochodowościową.

W przypadku ekspozycji kredytowej oraz instrumentu dłużnego typowym podejściem w ramach metody dochodowościowej jest zastosowanie do ustalenia wartości godziwej techniki wartości bieżącej. W ramach tej techniki dokonuje się szacunku oczekiwanych przyszłych przepływów pieniężnych oraz ich dyskontowania adekwatną stopą procentową. Stosując technikę wartości bieżącej Grupa Santander Bank Polska S.A. uwzględnia następujące elementy w wycenie:

· oczekiwania, co do przyszłych przepływów pieniężnych,

· oczekiwania dotyczące ewentualnych zmian kwot i terminów przepływów pieniężnych (niepewności nieodłącznie związane z szacunkami przepływów pieniężnych),

· wartość pieniądza w czasie, szacowana poprzez zastosowanie stawek rynkowych wolnych od ryzyka,

· cenę za ryzyko niepewności nieodłącznie związane z przepływami pieniężnymi (tzw. premia za ryzyko) oraz

· inne czynniki, które uczestnicy rynku uwzględniliby w danych okolicznościach.

Stosowana przez Grupę Santander Bank Polska S.A. technika wyceny do wartości bieżącej bazuje na kluczowych założeniach:

· przepływy pieniężne i stopy dyskontowe odzwierciedlają założenia, które uczestnicy rynku przyjęliby, wyceniając składnik aktywów,

· przepływy pieniężne i stopy dyskontowe uwzględniają tylko czynniki przypisywane składnikowi aktywów, który podlega wycenie,

· stopy dyskontowe odzwierciedlają założenia, które są zgodnie z założeniami związanymi z przepływami pieniężnymi,

· stopy dyskontowe są spójne z podstawowymi czynnikami ekonomicznymi waluty, w której przepływy pieniężne są denominowane.

Wypracowana przez Grupę Santander Bank Polska S.A. metodologia ustalania wartości godziwej zakłada dostosowanie modelu wyceny do wartości godziwej do charakterystyki wycenianego aktywa finansowego. Dokonując oceny konieczności dopasowania modelu do cech wycenianego aktywa Grupa Santander Bank Polska S.A. bierze pod uwagę następujące czynniki:

· sposób podejścia do wyceny (indywidualne czy zbiorowe/portfelowe) z uwagi na charakterystykę wycenianego instrumentu,

· czy dostępny jest harmonogram płatności czy też nie,

· czy wyceniane aktywo znajduje się jeszcze w ofercie Grupy Santander Bank Polska S.A. i czy ostatnio udzielone klientom produkty mogą stanowić grupę referencyjną dla wycenianego aktywa.

Pozostałymi istotnymi grupami instrumentów finansowych, które są wyceniane w wartości godziwej są wszystkie instrumenty pochodne, aktywa finansowe utrzymywane w rezydualnym modelu biznesowym, dłużne inwestycyjne aktywa finansowe utrzymywane w modelu biznesowym, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i poprzez sprzedaż aktywów finansowych oraz kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe. Te instrumenty finansowe są wyceniane poprzez odniesienie do obowiązujących cen rynkowych dla danego instrumentu lub poprzez zastosowanie odpowiedniego modelu wyceny.

W przypadku, gdy wartość godziwa jest obliczana z wykorzystaniem modeli wyceny dla rynków finansowych, zgodnie z wykorzystywaną metodologią wylicza się szacowane przepływy pieniężne z danego kontraktu, a następnie dyskontuje się je do wartości bieżącej. Modele te opierają się na niezależnie określanych parametrach rynkowych, np. krzywych stóp procentowych, cenach papierów wartościowych i towarów, zmienności kwotowań cen opcji oraz kursów walutowych. Większość parametrów rynkowych ustalana jest na podstawie kwotowań lub wynika z cen instrumentów finansowych.

Dla instrumentów finansowych, których wartość bilansowa oparta jest na obowiązujących cenach lub modelach wyceny, w uzasadnionych przypadkach Grupa Santander Bank Polska S.A. bierze pod uwagę konieczność rozpoznania dodatkowej korekty do wartości godziwej z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta.

Modele wyznaczania wartości godziwej są przedmiotem okresowych przeglądów.

Podsumowanie wartości bilansowej i godziwej poszczególnych grup aktywów i pasywów zawarto w nocie 47.

Szacunki dotyczące spraw spornych

Grupa tworzy rezerwy na sprawy sporne zgodnie z wymogami MSR 37. Rezerwy na sprawy sporne są tworzone na podstawie oceny prawdopodobieństwa określonego wyroku sądowego oraz kwoty do zapłaty. Wynik z tytułu rezerw na sprawy sporne prezentowany jest w pozostałych przychodach i kosztach operacyjnych.

Szczegóły przedstawiające wartość rezerw znajdują się w nocie 38,48 i 49

Ze względu na specyfikę, szacunki dotyczące spraw spornych dla portfela kredytów hipotecznych w walutach obcych są opisane poniżej.

Szacunki dotyczące ryzyka związanego z kredytami hipotecznymi w walutach obcych

W związku ze zmieniającą się sytuacją prawną kredytów hipotecznych denominowanych/ indeksowanych do walut obcych i materializacją ryzyka braku możliwości odzyskania pełnych harmonogramowych przepływów dla tego portfela, Grupa Santander Bank Polska szacuje wpływ ww. ryzyka prawnego na przyszłe przepływy pieniężne.

Ryzyko prawne szacowane jest w oparciu o szereg założeń, z uwzględnieniem: specyficznego horyzontu czasowego, szeregu prawdopodobieństw takich jak:

· prawdopodobieństwa możliwych rozstrzygnięć,

· prawdopodobieństwo zgłoszenia roszczeń przez kredytobiorców, oraz

· prawdopodobieństwa w zakresie ilości sporów,

które są szerzej opisane w nocie 48.

W połowie 2022 Grupa wyodrębniła scenariusz ugodowy, który odzwierciedla poziom straty dla przyszłych ugód.

Ryzyko prawne jest szacowane indywidualnie dla każdej ekspozycji w przypadku istnienia sporu sądowego oraz portfelowo w przypadku jego braku.

Grupa Santander Bank Polska S.A. uwzględnia wpływ ryzyka prawnego portfela kredytów hipotecznych w walutach obcych jako korektę wartości bilansowej brutto tego portfela. W przypadku braku ekspozycji lub jej niewystarczającej wartości wpływ ryzyka prawnego prezentowany jest jako rezerwa na sprawy sporne kalkulowana zgodnie z MSR 37.

Wynik z tytułu ryzyka prawnego prezentowany jest w osobnej pozycji w rachunku zysków i strat „Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych” oraz pozycji „Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie”.

W 2023 roku, Grupa poniosła koszt w wysokości 2 592 326 tys. zł z tytułu ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych oraz 329 791 tys. zł jako koszt zawartych ugód.

Szczegóły dotyczące portfela kredytów denominowanych i indeksowych do CHF zostały przedstawione w nocie 48. Na dzień 31.12.2023 r. Grupa posiada również kredyty w PLN będące wcześniej kredytami denominowanymi i indeksowanymi do CHF w kwocie brutto 343 699 tys. zł przed korektą wartości bilansowej brutto wynoszącą 141 284 tys. zł, stanowiącą pomniejszenie umownych przepływów z tytułu ryzyka prawnego. Podejście do kalkulacji kosztów ryzyka prawnego jest dla tego portfela zbieżne z ogólnym modelem, opisanym w nocie 48.

Grupa będzie kontynuowała monitorowanie tego ryzyka w kolejnych okresach sprawozdawczych.

Szczegóły przedstawiające wpływ ww. ryzyka na poszczególne pozycje sprawozdania, przyjęte założenia do ich kalkulacji, opis scenariuszy oraz analiza wrażliwości znajdują się odpowiednio w nocie 48 oraz 49.

Szacunki dotyczące zwrotu prowizji dla kredytów hipotecznych w przypadku wcześniejszej spłaty

W związku z mniejszą niż pierwotnie zakładano ilością wniosków klientów dotyczącą zwrotów prowizji dla spłaconych kredytów hipotecznych, Grupa zdecydowała się zmniejszyć w 2023 roku wartość zobowiązania z tego tytułu o 24 200 tys. zł. Wartość zobowiązania na dzień 31.12.2023 r. wyniosła 16 300 tys. zł.

Wartość rezerwy dla kredytów hipotecznych niespłaconych pozostała bez zmian.

2.7. Osądy mogące istotnie wpłynąć na kwoty ujęte w sprawozdaniu finansowym

W trakcie stosowania zasad rachunkowości kierownictwo Grupy Santander Bank Polska S.A. dokonuje różnych ocen i osądów, mogących istotnie wpłynąć na kwoty ujęte w sprawozdaniach finansowych.

Zakres konsolidacyjny

Sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego przez Santander Bank Polska S.A. jako jednostkę dominującą Grupy Santander Bank Polska S.A. wymaga dokonania znaczących ocen oraz wielu założeń co do charakteru swojego zaangażowania w jednostkach, w których dokonano inwestycji, w tym głównie określenia czy Santander Bank Polska S.A. jako jednostka dominująca sprawuje kontrolę nad inną jednostką, w której dokonał inwestycji.

Przyjmuje się, że Santander Bank Polska S.A. jako jednostka dominująca sprawuje kontrolę bezpośrednio lub pośrednio nad jednostką, w której dokonał inwestycji, gdy:

· posiada władze nad jednostką w której dokonał inwestycji;

· z tytułu swojego zaangażowania w jednostce, w której dokonał inwestycji podlega ekspozycji na zmienne wyniki finansowe lub posiada prawo do zmiennych wyników finansowych;

· posiada możliwość wykorzystania sprawowanej władzy nad jednostką, w której dokonał inwestycji do wywierania wpływu na wysokość swoich wyników finansowych.

Sprawozdania finansowe jednostek zależnych są ujmowane w sprawozdaniu skonsolidowanym od momentu przejęcia kontroli do chwili jej ustania.

Poniżej przedstawiono kluczowe osądy i założenia co do zaangażowania w jednostkach, w których posiada połowę praw głosu.

Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.

Zdaniem Zarządu Grupy Santander Bank Polska S.A. inwestycja dokonana w Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. stanowi inwestycję w jednostkę zależną na potrzeby sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego z uwagi na przyjętą przez jednostkę dominującą najwyższego szczebla strategię. Współwłaściciele Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. (Santander TFI S.A.), tj. Santander Bank Polska S.A. oraz Banco Santander S.A., wchodzą w skład globalnej Grupy Santander i posiadają po 50% udziału w kapitale zakładowym spółki. W praktyce Santander Bank Polska S.A. sprawuje kontrolę nad Santander TFI S.A. w rozumieniu Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF), ponieważ jako główny partner biznesowy i dystrybutor produktów inwestycyjnych wywiera realny wpływ na działalność operacyjną i wyniki finansowe spółki.

Polfund - Fundusz Poręczeń Kredytowych S.A.

Z kolei inwestycja w POLFUND - Fundusz Poręczeń Kredytowych S.A., w której Santander Bank Polska S.A. posiada 50% głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy została, zgodnie z najlepszą wiedzą i szacunkami, zaklasyfikowana jako inwestycja w jednostkę stowarzyszoną z uwagi na strukturę właścicielską niepozwalającą na sprawowanie przez Santander Bank Polska S.A. kontroli oraz współkontroli.

Stellantis Financial Services Polska Sp. z o.o..

Zdaniem Zarządu Grupy Santander Bank Polska S.A. inwestycja dokonana w Stellantis Financial Services Polska Sp. z o.o. stanowi inwestycję w jednostkę zależną z uwagi na sprawowanie bezpośrednio przez Santander Consumer Bank S.A. i pośrednio przez Santander Bank Polska S.A. kontroli nad inwestycją. Za sprawowaniem kontroli przemawiają następujące okoliczności:

· Santander Consumer Bank S.A. posiada władzę nad Stellantis Financial Services Polska Sp. z o.o. z uwagi na posiadanie istniejących praw dających bieżącą możliwość kierowania istotną działalnością, to jest działalnością, która znacząco wpływa na zwroty Stellantis Financial Services Polska Sp. z o.o. Za istotną działalność Stellantis Financial Services Polska Sp. z o.o., której zasadniczym przedmiotem działalności są leasing, działalność wspomagająca usługi finansowe, wynajem i dzierżawa samochodów osobowych oraz działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych, Santander Bank Polska S.A. uznał, mając na uwadze przedmiot działalności Stellantis Financial Services Polska Sp. z o.o. oraz branżę, w jakiej Stellantis Financial Services Polska Sp. z o.o. funkcjonuje, działalność związaną z:

· finansowaniem oraz zarządzaniem aktywami i zobowiązaniem

· zarządzaniem ryzykiem oraz

· działalnością handlową.

Na podstawie analizy pisemnych porozumień pomiędzy udziałowcami Stellantis Financial Services Polska Sp. z o.o. Santander Consumer Bank S.A. kieruje dwoma pierwszymi działalnościami wskazanymi powyżej, to jest działalnością związaną z zapewnieniem finansowania działalności oraz zarządzania ryzykiem. Prawo do kierowania tymi działalnościami wynika z nadania głosom członkom komitetu mianowanym przez Santander Consumer Bank S.A. rozstrzygającego charakteru w sytuacji równej liczby głosów podczas

głosowań oraz nadania Santander Consumer Bank S.A. prawa do kształtowania polityki finansowania zewnętrznego w sposób zgodny z wewnętrznymi zasadami Santander Consumer Bank S.A.

· z uwagi na kluczową rolę Santander Consumer Bank S.A. w finansowaniu działalności Stellantis Financial Services Polska Sp. z o.o., Santander Consumer Bank S.A. podlega ekspozycji na zmienne zwroty z tytułu zaangażowania w PSA Finance Sp. z o.o. oraz

· Santander Consumer Bank S.A. ma możliwość wykorzystywania władzy do wywierania wpływu na zwroty z tytułu swojego zaangażowania w Stellantis Financial Services Polska Sp. z o.o., gdyż Santander Consumer Bank S.A. nie działa w imieniu i na rzecz innego podmiotu (nie występuje w roli agenta a w roli mocodawcy).

Wykaz podmiotów zależnych objętych pełną metodą konsolidacji zawarto w nocie 1 „Informacja ogólna o emitencie”.

Jednostki zależne

Grupa Santander Bank Polska S.A. stosuje metodę nabycia przy rozliczaniu nabycia jednostek zależnych.

Jednostki stowarzyszone

Jednostkami stowarzyszonymi są te jednostki, na które Grupa Santander Bank Polska S.A. wywiera znaczący wpływ, ale nie są jednostkami zależnymi ani wspólnym przedsięwzięciem.

W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym jednostki stowarzyszone ujmowane są metodą praw własności.

Transakcje podlegające wyłączeniu przy konsolidacji

Salda wewnątrzgrupowe oraz niezrealizowane zyski i straty lub przychody (w tym dywidendy) i koszty powstałe w wyniku transakcji wewnątrzgrupowych podlegają wyłączeniu podczas przygotowywania skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

Ocena, czy przepływy pieniężne wynikające z umowy stanowią jedynie spłatę kwoty głównej i odsetek

Kluczową, z punktu widzenia przedmiotu działalności Grupy Santander Bank Polska S.A., jest ocena, czy warunki umowne związane ze składnikiem aktywów finansowych wskazują na istnienie określonych terminów przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą wartości nominalnej i odsetek od wartości nominalnej pozostałej do spłaty.

Na potrzeby powyższej oceny, „kwota główna” oznacza wartość godziwą składnika aktywów finansowych w momencie początkowego ujęcia a „odsetki” oznaczają zapłatę za wartość pieniądza w czasie, za ryzyko kredytowe związane z kwotą główną pozostałą do spłaty w określonym czasie i za inne podstawowe ryzyka i koszty związane z udzielaniem kredytów (np. ryzyko płynności, koszty administracyjne), a także marżę zysku.

W ramach oceny mającej na celu ustalenie, czy przepływy pieniężne wynikające z umowy stanowią jedynie spłatę kwoty głównej i odsetek, Grupa Santander Bank Polska S.A. uwzględnia warunki umowy dotyczącej instrumentu. Obejmuje to ocenę, czy składnik aktywów finansowych zawiera warunek umowy, który mógłby zmienić rozkład w czasie lub kwotę wynikających z umowy przepływów pieniężnych, w wyniku czego powyższy warunek nie zostałby spełniony. Przeprowadzając ocenę, Grupa Santander Bank Polska S.A. uwzględnia:

· zdarzenia warunkowe, które spowodowałyby zmianę rozkładu w czasie lub kwoty wynikających z umowy przepływów pieniężnych,

· charakterystykę dźwigni finansowej,

· warunki wcześniejszej spłaty oraz prolongaty,

· warunki ograniczające roszczenie Grupy Santander Bank Polska S.A. do przepływów pieniężnych z tytułu określonych aktywów (na przykład postanowienia dotyczące składnika aktywów finansowych „z niepełną odpowiedzialnością dłużnika”),

· cechy modyfikujące zapłatę za wartość pieniądza w czasie.

Wcześniejsza spłata spełnia kryterium SPPI, jeśli kwota wcześniejszej spłaty w znacznym stopniu odpowiada niedokonanym płatnościom kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty, co może obejmować uzasadnioną rekompensatę z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy.

Ponadto wcześniejsza spłata jest uznawana za spójną z powyższym kryterium, jeśli Grupa Santander Bank Polska S.A. nabywa lub ustanawia składnik aktywów finansowych z premią lub dyskontem w stosunku do umownej kwoty nominalnej, kwota wcześniejszej spłaty w znacznym stopniu odpowiada umownej kwocie nominalnej i naliczonym (lecz niezapłaconym) odsetkom wynikającym z umowy (co może obejmować uzasadnioną rekompensatę z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy) oraz gdy wartość godziwa wcześniejszej spłaty jest nieznaczna w momencie początkowego ujęcia.

Ocena modelu biznesowego

Modele biznesowe Grupy Santander Bank Polska S.A. ustalane są na poziomie odzwierciedlającym sposób, w jaki zarządza się łącznie grupami aktywów finansowych, aby zrealizować określony cel biznesowy. Model biznesowy nie zależy od zamiarów kierownictwa Grupy Santander Bank Polska S.A., co do pojedynczego instrumentu, dlatego też ocena modelu biznesowego dokonywana na wyższym poziomie agregacji.

Rodzaje modeli biznesowych, kryteria ilościowe i jakościowe stosowane do ich oceny zostały opisane w części 2.8 „Klasyfikacja aktywów finansowych”.

2.8. Informacja o istotnych politykach rachunkowości

Za wyjątkiem zmian opisanych w nocie 2.3, Grupa Santander Bank Polska S.A. spójnie stosowała przyjęte zasady rachunkowości zarówno za okres sprawozdawczy, za które sporządzane jest sprawozdanie, jak i za okres porównawczy.

Zasady rachunkowości zostały zastosowane jednolicie przez poszczególne jednostki Grupy Santander Bank Polska S.A.

Waluty obce

Transakcje w walutach obcych

Walutą funkcjonalną Santander Bank Polska S.A. i jednostek zależnych Grupy Kapitałowej jest złoty polski (PLN)

Transakcje w walutach obcych są przeliczane po kursie obowiązującym w dniu transakcji. Wynikające z tych transakcji aktywa i zobowiązania pieniężne denominowane w walutach obcych, przeliczane są po kursie obowiązującym na koniec okresu sprawozdawczego. Niepieniężne aktywa i zobowiązania denominowane w walutach obcych, prezentowane według kosztu historycznego, przeliczane są po kursie obowiązującym w dniu transakcji. Niepieniężne aktywa i zobowiązania denominowane w walutach obcych, prezentowane w wartości godziwej, przeliczane są na walutę, w której sporządzane jest sprawozdanie finansowe po kursie, który obowiązywał na dzień ustalenia ich wartości godziwej. Różnice kursowe powstające z przeliczenia rozpoznawane są w zyskach lub stratach z wyjątkiem różnic kursowych powstających z przeliczenia instrumentów kapitałowych innych jednostek, w odniesieniu do których wybrano opcję wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, które odnoszone do innych całkowitych dochodów.

Aktywa finansowe i zobowiązania finansowe

Ujmowanie i zaprzestanie ujmowania

Początkowe ujęcie

Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe w sprawozdaniu z sytuacji finansowej wtedy i tylko wtedy, gdy staje się związana postanowieniami umowy instrumentu.

Aktywa finansowe zakupione lub sprzedane w drodze standaryzowanej transakcji kupna lub sprzedaży odpowiednio ujmuje się lub zaprzestaje ich ujmowania na dzień rozliczenia transakcji.

Zaprzestanie ujmowania aktywów finansowych

Grupa Santander Bank Polska S.A. zaprzestaje ujmowania składnika aktywów finansowych wtedy i tylko wtedy, gdy:

· wygasają umowne prawa do przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych lub

· przenosi składnik aktywów finansowych, a przeniesienie spełnia warunki zaprzestania ujmowania.

Grupa wyłącza ze sprawozdania z sytuacji finansowej aktywa finansowe m.in. w sytuacji, gdy w wyniku prawomocnego wyroku sądu dochodzi do ich unieważnienia, zawarcia ugody, umorzenia, przedawnienia, istotnej modyfikacji lub są nieściągalne. Wyłączanie ze sprawozdania z sytuacji finansowej ww. składników następuje w ciężar utworzonych na nie odpisów na oczekiwane straty kredytowe lub strat z tytułu ryzyka prawnego (w przypadku unieważnień kredytów CHF).

Zaprzestanie ujmowania zobowiązań finansowych

Grupa Santander Bank Polska S.A. usuwa zobowiązanie finansowe (lub część zobowiązania finansowego) ze sprawozdania z sytuacji finansowej wtedy i tylko wtedy, gdy zobowiązanie przestało istnieć – to znaczy wtedy, gdy obowiązek określony w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł.

Klasyfikacja aktywów finansowych i zobowiązań finansowych

Klasyfikacja aktywów finansowych

Klasyfikacja aktywów finansowych niebędących instrumentem kapitałowym

Grupa Santander Bank Polska S.A. klasyfikuje składnik aktywów finansowych niebędący instrumentem kapitałowym, jako wyceniany po początkowym ujęciu w zamortyzowanym koszcie albo w wartości godziwej przez inne całkowite dochody bądź w wartości godziwej przez wynik finansowy na podstawie:

· modelu biznesowego Grupy Santander Bank Polska S.A. w zakresie zarządzania aktywami finansowymi oraz

· charakterystyk wynikających z umowy przepływów pieniężnych dla składnika aktywów finansowych (opisanych w nocie 2.7.)

Składnik aktywów finansowych wycenia się w zamortyzowanym koszcie, jeśli spełnione są oba poniższe warunki:

· składnik aktywów finansowych jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest utrzymywanie aktywów finansowych dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy,

· warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty.

Składnik aktywów finansowych jest wyceniany w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, jeżeli spełnione są oba poniższe warunki:

· składnik aktywów finansowych jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest zarówno otrzymywanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i sprzedaż składników aktywów finansowych; oraz

· warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty.

Składnik aktywów finansowych wycenia się w wartości godziwej przez wynik finansowy, chyba, że jest wyceniany w zamortyzowanym koszcie lub w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Klasyfikacja aktywów finansowych będących instrumentem kapitałowym

Składnik aktywów finansowych będący instrumentem kapitałowym Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia w wartości godziwej przez wynik finansowy, chyba, że w momencie początkowego ujęcia dokonała nieodwołalnego wyboru odnośnie do określonych inwestycji w instrumenty kapitałowe, aby ujmować późniejsze zmiany wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Modele biznesowe

Modele biznesowe Grupy Santander Bank Polska S.A. ustalane są na poziomie odzwierciedlającym sposób, w jaki zarządza ona łącznie grupami aktywów finansowych, aby zrealizować określony cel biznesowy. Model biznesowy nie zależy od zamiarów kluczowego kierownictwa Grupy Santander Bank Polska S.A., co do pojedynczego instrumentu.

Model biznesowy dotyczy sposobu, w jaki Grupa Santander Bank Polska S.A. zarządza aktywami finansowymi, by wygenerować przepływy pieniężne. Oznacza to, że model biznesowy określa, czy przepływy pieniężne będą pochodzić:

· z uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy,

· ze sprzedaży aktywów finansowych czy

· z obu tych źródeł.

Ocena modelu biznesowego nie jest przeprowadzana na podstawie scenariuszy, których Grupa Santander Bank Polska S.A. nie może racjonalnie oczekiwać, takich jak tzw. „najbardziej pesymistyczny scenariusz” lub „scenariusz warunków skrajnych”.

Grupa Santander Bank Polska S.A. ustala model biznesowy na podstawie oceny kryteriów jakościowych i ilościowych.

Kryteria jakościowe obejmują m.in. sposób zarządzania ryzykiem związanym z tymi aktywami oraz zasad wynagradzania osób zarządzających tymi portfelami.

Kryteria ilościowe mają na celu ustalenia, czy sprzedaż aktywów finansowych w przeciągu analizowanego okresu nie przekracza ustalonych w wewnętrznych regulacjach wartości progowych ustalonych w ujęciu procentowym. Analizie podlega częstotliwość, wartość, moment sprzedaży aktywów oraz przyczyny sprzedaży.

Rodzaje modeli biznesowych

Analiza kryteriów jakościowych i ilościowych pozwala na wyodrębnienie w ramach prowadzonej przez Grupę Santander Bank Polska S.A. działalności trzech zasadniczych modeli biznesowych:

· model biznesowy zakładający utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy (ang. hold to collect),

· model biznesowy, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i poprzez sprzedaż aktywów finansowych (ang. hold to collect and sell),

· inny/rezydualny model biznesowy (model biznesowy zakładający realizację przepływów pieniężnych poprzez sprzedaż aktywów).

Przeważającym modelem biznesowym w Grupie Santander Bank Polska S.A. jest model biznesowy zakładający utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy za wyjątkiem:

· instrumentów dłużnych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody utrzymywanych w segmencie ALM oraz kredytów i pożyczek objętych procesem underwritingu opisanym poniżej, dla których ustalono model biznesowy, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i poprzez sprzedaż aktywów finansowych,

· instrumentów przeznaczonych do obrotu, w tym instrumentów dłużnych oraz instrumentów pochodnych, dla których nie jest stosowana rachunkowość zabezpieczeń - właściwym modelem biznesowym jest inny/rezydualny model biznesowy.

Model biznesowy zakładający utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy

W modelu zakładającym utrzymywanie do terminu zapadalności możliwa jest incydentalna sprzedaż. Sprzedaż taka jest każdorazowo analizowana pod względem częstotliwości, wartości i rozkładu w czasie sprzedaży we wcześniejszych okresach, powodów tej sprzedaży oraz oczekiwań, co do przyszłych operacji sprzedaży.

Model biznesowy zakładający utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy obejmuje całe spektrum działalności kredytowej, m.in. kredyty korporacyjne, kredyty hipoteczne i konsumenckie, karty kredytowe, udzielone pożyczki, a także instrumenty dłużne (np. obligacje skarbowe, obligacje korporacyjne), które nie są utrzymywane w celach płynnościowych. W ramach tego modelu ujmuje się zasadniczo także aktywa finansowe z tytułu rozliczeń z dostawcami, które są ujmowane w księgach Grupy Santander Bank Polska S.A. na bazie wystawionej faktury z kwotą do zapłaty w terminie płatności nieprzekraczającym 1 roku.

Model biznesowy, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i poprzez sprzedaż aktywów finansowych

Model biznesowy, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak poprzez sprzedaż aktywów finansowych obejmuje:

· aktywa finansowe nabyte dla celów zarządzania płynnością, takie jak np. obligacje Skarbu Państwa, bony NBP oraz

· kredyty i pożyczki objęte procesem underwritingu, czyli części ekspozycji kredytowych, w odniesieniu do których istnieje zamiar sprzedaży przed terminem wymagalności z przyczyn innych niż wzrost ryzyka kredytowego.

Inny/rezydualny model biznesowy

Do innego/rezydualnego modelu klasyfikowane są aktywa utrzymywane przez Grupę Santander Bank Polska S.A., a nieobjęte pierwszą i drugą kategorią modelu biznesowego. Zawierają one aktywa finansowe skategoryzowane, jako „przeznaczone do obrotu” w sprawozdaniu finansowym – np. notowane instrumenty kapitałowe, obligacje komercyjne nabyte w celach handlowych oraz instrumenty pochodne (np. opcje, IRS, FRA, CIRS, FX Swap) niestanowiące wbudowanego instrumentu pochodnego.

Zmiana modelu biznesowego

Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje przeklasyfikowania aktywów finansowych objętych danym modelem biznesowym, wtedy i tylko wtedy, gdy zmienia ona model biznesowy w zakresie zarządzania aktywami finansowymi.

Jeśli Grupa dokonuje przeklasyfikowania składnika aktywów finansowych, czyni to prospektywnie, począwszy od dnia przeklasyfikowania.

Jeśli Grupa dokonuje przeklasyfikowania składnika aktywów finansowych z kategorii składników wycenianych w zamortyzowanym koszcie do kategorii składników wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, wartość godziwą tego składnika ustala się na dzień przeklasyfikowania. Wszelkie zyski lub straty wynikające z różnicy między wcześniejszym zamortyzowanym kosztem składnika aktywów finansowych a wartością godziwą ujmuje się w wyniku finansowym.

Klasyfikacja zobowiązań finansowych

Grupa Santander Bank Polska S.A. klasyfikuje wszystkie zobowiązania finansowe, jako wyceniane po początkowym ujęciu w zamortyzowanym koszcie, z wyjątkiem:

· zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy. Takie zobowiązania, w tym instrumenty pochodne będące zobowiązaniami, wycenia się po początkowym ujęciu w wartości godziwej;

· zobowiązań finansowych powstałych w wyniku przeniesienia składnika aktywów finansowych, który nie kwalifikuje się do zaprzestania ujmowania, lub wtedy, gdy ma zastosowanie podejście wynikające z utrzymania zaangażowania;

· umów gwarancji finansowych. Po początkowym ujęciu wystawca takiej umowy w późniejszych okresach wycenia ją według wyższej z następujących wartości:

(1) kwoty odpisu na oczekiwane straty kredytowe,

(2) początkowo ujętej kwoty, w odpowiednich przypadkach pomniejszonej o skumulowaną kwotę dochodów ujmowanych zgodnie z zasadami MSSF 15;

· zobowiązań do udzielenia pożyczki oprocentowanej poniżej rynkowej stopy procentowej. Wystawca takiego zobowiązania (o ile nie wybrano opcji wyceny w wartości godziwej przez wynik finansowy) w późniejszych okresach wycenia ją według wyższej z następujących wartości:

(1) kwoty odpisu na oczekiwane straty kredytowe,

(2) początkowo ujętej kwoty, w odpowiednich przypadkach pomniejszonej o skumulowaną kwotę dochodów ujmowanych zgodnie z zasadami MSSF 15;

· warunkowej zapłaty ujętej przez jednostkę przejmującą w ramach połączenia jednostek, do którego ma zastosowanie MSSF 3. Taka zapłata warunkowa jest wyceniana w późniejszych okresach w wartości godziwej, a zmiany są ujmowane w wyniku finansowym.

Wbudowane instrumenty pochodne

Dla aktywów finansowych, które spełniają definicję kontraktów hybrydowych z wbudowanym instrumentem pochodnym, instrument pochodny stanowiący komponent takiego kontraktu nie jest wydzielany od umowy zasadniczej niebędącej instrumentem pochodnym, całość kontraktu ocenia się pod kątem charakterystyki umownych przepływów pieniężnych.

Wycena aktywów finansowych i zobowiązań finansowych

Początkowa wycena

W momencie początkowego ujęcia Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe w jego wartości godziwej, którą w przypadku aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych niewycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy powiększa się lub pomniejsza o koszty transakcyjne, które można bezpośrednio przypisać do nabycia lub emisji tych aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych.

Jeśli jednak wartość godziwa składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego w momencie początkowego ujęcia różni się od ceny transakcyjnej, Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje ten instrument na ten dzień w następujący sposób:

· jeżeli wartość godziwa znajduje potwierdzenie w cenie notowanej na aktywnym rynku za identyczny składnik aktywów lub identyczne zobowiązanie (tj. w danych wejściowych poziomu 1) lub opiera się na technice wyceny, w której wykorzystuje się tylko dane z obserwowalnych rynków, wówczas Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje różnicę między wartością godziwą w momencie początkowego ujęcia a ceną transakcyjną, jako zysk lub stratę,

· we wszystkich innych przypadkach – w skorygowanej cenie nabycia w celu odroczenia różnicy między wartością godziwą w momencie początkowego ujęcia a ceną transakcyjną. Po początkowym ujęciu Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje odroczoną różnicę, jako zysk lub stratę tylko do wysokości, jaka wynika ze zmiany czynnika (w tym czasu), którą uczestnicy rynku uwzględniliby przy wycenie składnika aktywów lub zobowiązania.

W momencie początkowego ujęcia Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia należności z tytułu dostaw i usług, które nie mają istotnego komponentu finansowania (ustalonego zgodnie z MSSF 15), w ich cenie transakcyjnej (zgodnie z definicją w MSSF 15).

Wycena aktywów finansowych po początkowym ujęciu

Po początkowym ujęciu Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia składnik aktywów finansowych w:

· zamortyzowanym koszcie lub

· wartości godziwej przez inne całkowite dochody lub

· wartości godziwej przez wynik finansowy.

Dla aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowych odpisów na oczekiwane straty kredytowe nie wylicza się.

Wycena zobowiązań finansowych po początkowym ujęciu

Po początkowym ujęciu Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia zobowiązanie finansowe w:

· zamortyzowanym koszcie lub

· wartości godziwej przez wynik finansowy.

Zobowiązania wyceniane według zamortyzowanego kosztu obejmują: zobowiązania wobec banków, zobowiązania wobec klientów, zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu, otrzymane kredyty i pożyczki, wyemitowane dłużne instrumenty finansowe oraz zobowiązania podporządkowane.

Jako zobowiązania podporządkowane ujmuje się zobowiązania, które w razie likwidacji lub upadłości Grupy Santander Bank Polska S.A. są spłacane po zaspokojeniu wszystkich innych wierzycieli Grupy Santander Bank Polska S.A. Podstawą kwalifikacji zobowiązań finansowych, jako zobowiązań podporządkowanych jest decyzja Komisji Nadzoru Finansowego wydana na wniosek Grupy Santander Bank Polska S.A.

Wycena w zamortyzowanym koszcie

Aktywa finansowe

Metoda efektywnej stopy procentowej

Przychód z tytułu odsetek oblicza się przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej do wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych, za wyjątkiem składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe i prezentuje w pozycji „Wynik z tytułu odsetek”. W momencie przeklasyfikowania do koszyka 3 aktywa finansowego lub grupy podobnych aktywów finansowych, przychody z tytułu odsetek naliczane są od wartości netto aktywa finansowego i wykazywane są według stopy procentowej, według której zdyskontowane zostały przyszłe przepływy pieniężne dla celów wyceny utraty wartości.

Przychody odsetkowe od aktywów POCI oblicza się od wartości bilansowej netto przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej, skorygowanej o ryzyko kredytowe rozpoznane dla całego cyklu życia aktywa. Skorygowaną o ryzyko kredytowe efektywną stopę procentową liczy się poprzez uwzględnienie przyszłych przepływów pieniężnych skorygowanych o efekt ryzyka kredytowego rozpoznawanego w całym okresie życia aktywa.

Wartość bilansowa brutto składnika aktywów finansowych stanowi zamortyzowany koszt składnika aktywów finansowych, przed korektą o wszelkie odpisy na oczekiwane straty kredytowe.

Aktywa nabyte lub udzielone z rozpoznaną utratą wartości (POCI)

Grupa Santander Bank Polska wyodrębnia kategorie aktywów nabytych lub udzielonych z utratą wartości (POCI). Są to aktywa, które w momencie początkowego ujęcia mają stwierdzoną utratę wartości .

Aktywa finansowe zaklasyfikowane jako POCI w momencie początkowego ujęcia powinny być traktowane jako POCI we wszystkich następnych okresach do momentu zaprzestania ich ujmowania.

Przy początkowym ujęciu aktywa finansowe POCI są ujmowane w wartości godziwej. Po początkowym ujęciu aktywa POCI wycenia się według zamortyzowanego kosztu. Wycena aktywów POCI jest dokonywana w oparciu o efektywną stopę procentową skorygowaną o ryzyko kredytowe.

Dla ekspozycji klasyfikowanych jako POCI (purchased or originated credit impaired) oczekiwane straty są rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia.

Portfel kredytów hipotecznych denominowanych/ indeksowanych do walut obcych

Grupa Santander Polska S.A. pomniejsza wartość bilansową brutto kredytów hipotecznych denominowanych/ indeksowanych do walut obcych zgodnie z MSSF 9 o wpływ ryzyka prawnego dla potencjalnych oraz istniejących spraw spornych. W przypadku braku ekspozycji brutto lub jej niewystarczającej wartości na pokrycie ewidencjonuje rezerwę zgodnie z MSR 37.

Modyfikacja przepływów pieniężnych wynikających z umowy

Pojęcie modyfikacji

Grupa Santander Bank Polska S.A. za modyfikację uznaje zmianę przepływów kontraktowych składnika aktywów finansowych na podstawie aneksu do umowy. Za modyfikację nie uznaje się zmiany przepływów kontraktowych wynikających z realizacji warunków umownych.

Jeżeli warunki umowy aktywa finansowego ulegają zmianie, Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje oceny, czy przepływy pieniężne generowane przez zmodyfikowane aktywo różnią się istotnie od przepływów finansowych generowanych przez aktywo finansowe przed modyfikacją warunków umowy.

Kryteria modyfikacji

Przy ocenie tego, czy modyfikacja jest istotna czy nieistotna Grupa Santander Bank Polska S.A. bierze pod uwagę zarówno kryteria ilościowe, jaki jakościowe. Obie grupy kryteriów są analizowane łącznie.

Kryteria ilościowe

Do określenia istotności wpływu modyfikacji stosowany jest tzw. „test 10%”, który bazuje na porównaniu zdyskontowanych przepływów pieniężnych zmodyfikowanego instrumentu finansowego (przy wykorzystaniu pierwotnej efektywnej stopy procentowej) ze zdyskontowanymi, także pierwotną efektywną stopą procentową, przepływami pieniężnymi instrumentu finansowego przed modyfikacją, którego wartość powinna odpowiadać wartości kapitału niewymagalnego, powiększonego o wartość niewymagalnych odsetek oraz skorygowanych o wartość nierozliczonej prowizji.

Kryteria jakościowe

Grupa Santander Bank Polska S.A. podczas analizy przesłanek jakościowych bierze pod uwagę następujące aspekty:

· dodanie/usunięcie cechy naruszającej wynik testu kontraktowych przepływów pieniężnych,

· przewalutowanie kredytu – za wyjątkiem przewalutowań wynikających z przekazania umowy do windykacji,

· zmiana dłużnika głównego - zmiana kontrahenta oznacza istotną modyfikację warunków umownych oraz

· konsolidacja kilku ekspozycji w jedną w ramach aneksu.

Istotna modyfikacja

Identyfikacja istotnej modyfikacji skutkująca wyłączeniem instrumentu finansowego ze sprawozdania z sytuacji finansowej następuje, na podstawie kryteriów ilościowych i jakościowych.

Wystąpienie przynajmniej jednego z tych kryteriów jakościowych skutkuje wystąpieniem modyfikacji istotnej. W przypadku kryteriów ilościowych przekroczenie „testu 10%” świadczy również o modyfikacji istotnej.

W wyniku istotnej modyfikacji następuje zaprzestanie ujmowania dotychczasowego instrumentu finansowego. Rozpoznawany jest nowy instrument w wartości godziwej.

Nieistotna modyfikacja

Jeżeli nie są spełnione kryteria jakościowe ani ilościowe tj. przekroczony „test 10%” Grupa Santander Bank Polska S.A. uznaje modyfikację za nieistotną.

Zmiana wartości bilansowej brutto jest ujmowana w przychody / koszty odsetkowe jako zysk lub strata z tytułu modyfikacji.

Odpisanie

Grupa Santander Bank Polska S.A. bezpośrednio obniża wartość bilansową brutto składnika aktywów finansowych, jeżeli nie ma ona uzasadnionych perspektyw na odzyskanie danego składnika aktywów finansowych w całości lub części. Odpisanie stanowi zdarzenie prowadzące do zaprzestania ujmowania.

Odpisy mogą odnosić się do składnika aktywów finansowych w całości lub do jego części.

Grupa Santander Bank Polska S.A. odpisuje aktywa finansowe w przypadku zajścia, chociaż jednej z poniższych przesłanek:

· Grupa Santander Bank Polska S.A. posiada udokumentowaną nieściągalność wierzytelności,

· brak jest uzasadnionych perspektyw na odzyskanie danego składnika aktywów finansowych w całości lub części,

· należność jest całkowicie wymagalna, wartość odpisu na oczekiwane straty kredytowe odpowiada wartości ekspozycji brutto a szacowane wpływy z tytułu egzekucji należności są równe zeru,

· aktywo powstało w wyniku przestępstwa a jego sprawcy nie zostali wykryci lub

· otrzymanie przez Grupę Santander Bank Polska S.A.:

· wydanego przez właściwy organ egzekucyjny postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z powodu nieściągalności wobec wszystkich zobowiązanych, a w szczególności na podstawie art. 824 § 1 pkt. 3, kpc., jeżeli Grupa Santander Bank Polska S.A. uznaje ten stan, jako odpowiadający stanowi faktycznemu;

· postanowienia sądu o:

- oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów, lub

- umorzeniu postępowania upadłościowego lub

- zakończeniu postępowania upadłościowego.

Odpisane aktywa finansowe są następnie ujmowane w ewidencji pozabilansowej.

Utrata wartości

Podejście ogólne

Grupa Santander Bank Polska S.A. ustala odpisy na oczekiwane straty kredytowe z tytułu składnika aktywów finansowych w odniesieniu do:

· składnika aktywów finansowych, który jest wyceniany w zamortyzowanym koszcie lub w wartości godziwej przez inne całkowite dochody,

· należności leasingowych,

· składnika aktywów z tytułu umów, czyli praw Grupy Santander Bank Polska S.A. do wynagrodzenia w zamian za dobra lub usługi, które zostały przekazane klientowi zgodnie z MSSF 15 „Przychody z umów z klientami”,

· zobowiązania do udzielenia pożyczki oraz

· zobowiązań pozabilansowych o charakterze kredytowym oraz gwarancji finansowych.

Szczegóły dotyczące kalkulacji zostały opisany w pkt.2.6 „Odpisy na oczekiwane straty kredytowe”

Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje w wyniku finansowym, jako zysk lub stratę z tytułu utraty wartości, kwotę oczekiwanych strat kredytowych, jaka jest wymagana, aby dostosować odpis na oczekiwane straty kredytowe na dzień sprawozdawczy do kwoty, którą należy ująć.

Uproszczone podejście w przypadku należności z tytułu dostaw i usług oraz aktywów z tytułu umów

Grupa Santander Bank Polska S.A. zawsze w przypadku należności z tytułu dostaw i usług oraz aktywów z tytułu umów wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia z tytułu należności z tytułu dostaw i usług lub aktywa z tytułu umów wynikających z transakcji, które są objęte zakresem MSSF 15 i które nie zawierają istotnego komponentu finansowania.

Zobowiązania warunkowe

Grupa Santander Bank Polska S.A. tworzy rezerwy na obarczone ryzykiem utraty wartości nieodwołalne zobowiązania warunkowe (nieodwołalne otwarte linie kredytowe, gwarancje finansowe, akredytywy, itp.). Wartość rezerwy wyznacza się, jako różnicę pomiędzy szacunkiem dotyczącym wykorzystania zaangażowania warunkowego ustalonego przy zastosowaniu parametru Credit Conversion Factor (CCF) a wartością bieżącą spodziewanych przyszłych przepływów pieniężnych z tej ekspozycji.

Grupa Santander Bank Polska S.A. tworzy rezerwy na zobowiązania pozabilansowe obarczone ryzykiem kredytowym w podziale na 3 koszyki.

Zyski i straty

Instrumenty wyceniane w zamortyzowanym koszcie

Zysk lub stratę na wycenianym w zamortyzowanym koszcie składniku aktywów finansowych, który nie jest częścią powiązania zabezpieczającego, ujmuje się w wyniku finansowym poprzez amortyzację lub w celu ujęcia zysków lub strat z tytułu utraty wartości. Zysk lub stratę na wycenianym w zamortyzowanym koszcie zobowiązaniu finansowym, które nie jest częścią powiązania zabezpieczającego, ujmuje się w wyniku finansowym, gdy zaprzestano ujmowania danego zobowiązania finansowego, oraz poprzez amortyzację.

W odniesieniu do aktywów finansowych, które Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje na dzień rozliczenia, to w przypadku aktywów wycenianych w zamortyzowanym koszcie nie ujmuje żadnych zmian wartości godziwej składnika aktywów, który ma zostać otrzymany w okresie pomiędzy dniem zawarcia transakcji a dniem jej rozliczenia. Jednakże w przypadku aktywów wycenianych w wartości godziwej, zmianę wartości godziwej ujmuje się w wyniku finansowym lub w innych całkowitych dochodach. Za dzień zawarcia transakcji uznaje się dzień początkowego ujęcia do celów stosowania wymogów w zakresie utraty wartości.

Instrumenty wyceniane w wartości godziwej

Zysk lub stratę na składniku aktywów finansowych lub zobowiązaniu finansowym, wycenianym w wartości godziwej, ujmuje się w wyniku finansowym, chyba, że składnik lub zobowiązanie jest:

· częścią powiązania zabezpieczającego,

· inwestycją w instrument kapitałowy i Grupa Santander Bank Polska S.A. postanowiła wykazywać zyski i straty z tej inwestycji w innych całkowitych dochodach,

· zobowiązaniem finansowym wyznaczonym, jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, a Grupa Santander Bank Polska S.A. jest zobowiązana do wykazania w innych całkowitych dochodach skutków zmiany ryzyka kredytowego dla tego zobowiązania lub

· składnikiem aktywów finansowych wycenianym w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, a Grupa Santander Bank Polska S.A. jest zobowiązana do ujęcia określonych zmian wartości godziwej w innych całkowitych dochodach.

Inwestycje w instrumenty kapitałowe

Inwestycje w instrumenty kapitałowe wyceniane są w wartości godziwej przez wynik finansowy, chyba, że w momencie początkowego ujęcia Grupa Santander Bank Polska S.A. dokona nieodwołalnego wyboru dotyczącego przedstawiania w innych całkowitych dochodach późniejszych zmian wartości godziwej inwestycji w instrument kapitałowy, który nie jest przeznaczony do obrotu ani nie jest warunkową zapłatą ujętą przez jednostkę przejmującą w ramach połączenia jednostek, do którego ma zastosowanie MSSF 3.

Jeśli Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonała wyboru o wycenie instrumentów kapitałowych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, dywidendy wynikające z tej inwestycji ujmuje w wyniku finansowym.

Zobowiązania wyznaczone jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Grupa Santander Bank Polska S.A. prezentuje zysk lub stratę na zobowiązaniu finansowym, które jest wyznaczone jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy w następujący sposób:

· kwota zmiany wartości godziwej zobowiązania finansowego przypisywana do zmian ryzyka kredytowego związanego z tym zobowiązaniem jest prezentowana w innych całkowitych dochodach oraz

· pozostała kwota zmiany wartości godziwej zobowiązania jest prezentowana w wyniku finansowym, chyba że opisane w pkt a) traktowanie skutków zmian ryzyka kredytowego związanego z tym zobowiązaniem doprowadziłoby do powstania lub powiększenia niedopasowania księgowego w wyniku finansowym Grupy Santander Bank Polska S.A.

Jeśli wymogi określone powyżej doprowadziłyby do powstania lub powiększenia niedopasowania księgowego w wyniku finansowym Grupy Santander Bank Polska S.A., to prezentuje on wszystkie zyski lub straty wynikające z tego zobowiązania (w tym skutki zmian ryzyka kredytowego związanego z tym zobowiązaniem) w wyniku finansowym.

Grupa Santander Bank Polska S.A. prezentuje w wyniku finansowym wszystkie zyski i straty wynikające ze zobowiązań do udzielenia pożyczki i umów gwarancji finansowych, które są wyznaczone jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy.

Aktywa wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Zysk lub stratę na składniku aktywów finansowych wycenianym w wartości godziwej przez inne całkowite dochody ujmuje się w innych całkowitych dochodach, z wyjątkiem zysku lub straty z tytułu utraty wartości oraz zysków lub strat z tytułu różnic kursowych, do momentu zaprzestania ujmowania składnika aktywów finansowych. Jeśli zaprzestano ujmowania składnika aktywów finansowych, Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje takie skumulowane zyski lub straty, które były uprzednio ujęte w innych całkowitych dochodach, w wyniku finansowym. Odsetki obliczone w oparciu o metodę efektywnej stopy procentowej ujmuje się w wyniku finansowym.

Instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu

Pochodne instrumenty finansowe wycenia się w wartości godziwej bez uwzględniania kosztów transakcji, które będą poniesione przy ich sprzedaży. Podstawą do wyznaczenia wartości godziwej pochodnego instrumentu finansowego przy początkowym ujęciu jest cena transakcyjna, tj. wartość godziwa uiszczonej lub otrzymanej zapłaty.

Jeśli kontrakt hybrydowy zawiera umowę zasadniczą, która nie jest składnikiem aktywów objętym zakresem MSSF 9, Grupa Santander Bank Polska S.A. wydziela wbudowany instrument pochodne od umowy zasadniczej i ujmuje go analogicznie jak pozostałe instrumenty pochodne, jeżeli cechy ekonomiczne i ryzyka związane z wbudowanym instrumentem pochodnym nie są ściśle powiązane z cechami ekonomicznymi i ryzykami właściwymi dla umowy zasadniczej oraz umowa zasadnicza nie jest wyceniana w wartości godziwej przez wynik finansowy. Wbudowane instrumenty finansowe wyceniane są w wartości godziwej, a jej zmiany są ujmowane w rachunku zysków i strat.

Rachunkowość zabezpieczeń

Grupa Santander Bank Polska S.A. zdecydowała się, opierając się o zapis par. 7.2.21 MSSF 9, na kontynuację stosowania wymogów rachunkowości zabezpieczeń i relacji zabezpieczających wynikających z MSR 39.

Grupa Santander Bank Polska S.A. wykorzystuje pochodne instrumenty finansowe m.in. w celu zabezpieczenia przed ryzykiem stóp procentowych wynikających z działalności operacyjnej, finansowej i inwestycyjnej Grupy Santander Bank Polska S.A.

Grupa Santander Bank Polska S.A. zaprzestaje stosowania rachunkowości zabezpieczeń w następujących sytuacjach:

· zostało stwierdzone, że instrument pochodny nie jest lub przestał być efektywny dla zabezpieczenia danego ryzyka;

· instrument pochodny wygasł, został sprzedany, zapadł lub został wykonany;

· instrument zabezpieczany zapadł, został sprzedany lub spłacony,

· dochodzi do unieważnienia powiązania zabezpieczającego.

Zabezpieczenie wartości godziwej

Zabezpieczenie wartości godziwej ujmowane jest w następujący sposób: zyski lub straty wynikające z przeszacowania wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego (pochodnego instrumentu zabezpieczającego) wykazuje się w rachunku zysków i strat, zyski lub straty związane z pozycją zabezpieczaną, wynikające z zabezpieczanego ryzyka, korygują wartość bilansową zabezpieczanej pozycji i są ujmowane w rachunku zysków i strat. Zasada ta ma zastosowanie do zabezpieczanej pozycji, którą w innych okolicznościach wycenia się według zamortyzowanego kosztu lub będącej składnikiem aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Zabezpieczenie przepływów pieniężnych

Zabezpieczenie przepływów pieniężnych ujmowane jest w następujący sposób: część zysków lub strat związanych z instrumentem zabezpieczającym, który stanowi efektywne zabezpieczenie, ujmuje się w innych całkowitych dochodach, zaś nieefektywną część zysków lub strat związanych z instrumentem zabezpieczającym ujmuje się w rachunku zysków i strat.

Przychody i koszty odsetkowe od instrumentów zabezpieczanych i zabezpieczających ujmowane są w wyniku z tytułu odsetek.

Kwoty ujęte w innych całkowitych dochodach reklasyfikowane są do rachunku zysków i strat w okresie, w którym zabezpieczana pozycja ma wpływ na rachunek zysków i strat.

W przypadku wygaśnięcia lub sprzedaży instrumentu zabezpieczającego bądź unieważnienia powiązania zabezpieczającego Grupa Santander Bank Polska S.A. zaprzestaje stosowania rachunkowości zabezpieczeń. Wszystkie zyski lub straty na instrumencie zabezpieczającym dotyczące efektywnego zabezpieczenia ujętego w innych całkowitych dochodach w dalszym ciągu stanowią element kapitału własnego aż do momentu zajścia planowej transakcji, kiedy ujmowane one są w rachunku zysków i strat.

Jeżeli zaprzestano oczekiwać realizacji planowanej transakcji wszystkie skumulowane zyski lub straty związane z instrumentem zabezpieczającym ujmowane w innych całkowitych dochodach przeklasyfikuje się do wyniku finansowego.

Transakcje z przyrzeczeniem odkupu i odsprzedaży

Grupa Santander Bank Polska S.A. pozyskuje/lokuje środki także poprzez sprzedaż/kupno instrumentów finansowych z przyrzeczeniem ich odkupu/odsprzedaży w przyszłości po z góry ustalonej cenie.

Papierów wartościowych sprzedanych z przyrzeczeniem ich odkupu (“transakcje repo oraz sell buy-back”) nie wyłącza się ze sprawozdania z sytuacji finansowej na koniec okresu sprawozdawczego. Różnica pomiędzy ceną sprzedaży a ceną odkupu stanowi koszt odsetkowy i jest rozliczana w czasie przez okres życia kontraktu. Papierów wartościowych kupionych z przyrzeczeniem ich odsprzedaży (“transakcje reverse repo oraz buy-sell-back”) nie rozpoznaje się w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na koniec okresu sprawozdawczego. Różnica pomiędzy ceną zakupu a ceną odsprzedaży stanowi przychód odsetkowy i jest rozliczana w czasie przez okres życia kontraktu.

Opisane zasady Grupa Santander Bank Polska S.A stosuje również do transakcji zawieranych jako odrębne transakcje sprzedaży i odkupu instrumentów finansowych, ale mających ekonomiczny charakter transakcji z przyrzeczeniem odkupu i odsprzedaży.

Rzeczowy majątek trwały

Własne składniki rzeczowych aktywów trwałych

Składniki rzeczowego majątku trwałego, w tym oddane w leasing operacyjny, wykazywane są według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, pomniejszone o wartość skumulowanej amortyzacji oraz odpisy z tytułu utraty wartości.

Późniejsze nakłady

Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje w wartości bilansowej pozycji rzeczowych aktywów trwałych koszty wymiany części tych pozycji w momencie ich poniesienia, jeśli istnieje prawdopodobieństwo, że Grupa Santander Bank Polska S.A. uzyska przyszłe korzyści ekonomiczne związane ze składnikiem aktywów, a cenę nabycia lub koszt wytworzenia można wycenić w wiarygodny sposób. Pozostałe koszty są ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie ich poniesienia.

Amortyzacja

Odpisy amortyzacyjne dokonywane są według metody liniowej przez okres ekonomicznej użyteczności danego składnika rzeczowych aktywów trwałych i wykazywane są w rachunku zysków i strat.

Szacowane okresy użytkowania są następujące:

· nieruchomości: 22-40 lat

· sprzęt informatyczny: 3-5 lat

· środki transportu: 3- 4 lata

· pozostały majątek trwały: 3-14 lat

Aktywa z tytułu prawa do użytkowania są amortyzowane liniowo w okresie użytkowania.

Stawki amortyzacyjne są corocznie weryfikowane. Wnioski z tej weryfikacji mogą stanowić podstawę dla ewentualnej zmiany okresów amortyzacji.

Wartość firmy oraz wartości niematerialne

Wartość firmy

Wartość firmy (goodwill) powstała przy połączeniu jednostek gospodarczych ujmowana jest w wysokości nadwyżki ceny nabycia nad wartością godziwą udziału w zidentyfikowanych nabytych aktywach, zobowiązaniach i zobowiązaniach warunkowych pomniejszonej o utratę wartości. Wartość firmy jest testowana pod kątem ewentualnej utraty wartości w okresach rocznych.

Licencje, patenty, koncesje i podobne wartości

Nabyte licencje na oprogramowanie komputerowe są ujmowane w wysokości poniesionych kosztów nabycia i jego zaimplementowania.

Nakłady, które są związane bezpośrednio z produkcją możliwych do zidentyfikowania i unikalnych programów komputerowych kontrolowanych przez Grupę Santander Bank Polska S.A. i które prawdopodobnie będą generowały korzyści ekonomiczne przekraczające nakłady w okresie powyżej jednego roku, są wykazywane jako wartości niematerialne.

Amortyzacja

Amortyzacja jest ujmowana w rachunku zysków i strat przy użyciu metody liniowej lub degresywnej dla wartości niematerialnych i prawnych powstałych w wyniku połączenia, przez okres ekonomicznej użyteczności poszczególnych składników wartości niematerialnych, który dla większości aktywów niematerialnych wynosi 3 lata. Stawki amortyzacyjne są corocznie weryfikowane. Wnioski z tej weryfikacji mogą stanowić podstawę dla ewentualnej zmiany okresów amortyzacji.

Leasing

Wyodrębnianie elementów umowy leasingu

Leasingobiorca

Tam gdzie nie jest to możliwe oraz gdzie udział elementów nieleasingowych jest nieistotny w stosunku do całości płatności z tytułu leasingu netto, Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca nie wyodrębnia elementów nieleasingowych od elementów leasingowych, i zamiast tego ujmuje każdy element leasingowy oraz jakiekolwiek towarzyszące elementy nieleasingowe jako pojedynczy element leasingowy dla każdej klasy bazowego składnika aktywów.

Leasingodawca

W przypadku umowy, która zawiera element leasingu i jeden lub więcej dodatkowych elementów leasingowych lub elementów nieleasingowych, Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingodawca alokuje wynagrodzenie w umowie stosując się do zapisów polityki rachunkowości z zakresu przychodów ze sprzedaży z umów z klientami.

Okres leasingu

Grupa Santander Bank Polska S.A. ustala okres leasingu jako nieodwołalny okres leasingu wraz z:

· okresami, w których istnieje opcja przedłużenia leasingu, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca skorzysta z tej opcji, oraz

· okresami, w których istnieje opcja wypowiedzenia leasingu, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca nie skorzysta z tej opcji.

Okres leasingu jest aktualizowany na moment wystąpienia znaczącego zdarzenia albo znaczącej zmiany.

Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca

Ujmowanie

W dacie rozpoczęcia Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca ujmuje składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz zobowiązanie z tytułu leasingu.

Stosowane zwolnienia z obowiązku ujmowania

Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca nie stosuje wymogów polityki rachunkowości opisanych dotyczących ujmowania i wyceny w odniesieniu do:

· leasingów, które w dacie rozpoczęcia mają okres leasingu nie dłuższy niż 12 miesięcy

· leasingów, w odniesieniu do których bazowy składnik aktywów ma niską wartość (aktywo ma niską wartość, gdy wartość netto nowego składnika aktywów nie przekracza 20 tys. złotych).

W odniesieniu do leasingów krótkoterminowych albo do leasingów, w przypadku których bazowy składnik aktywów ma niską wartość, Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca ujmuje opłaty leasingowe jako koszty metodą liniową w trakcie okresu leasingu.

Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingodawca

Klasyfikacja leasingu

Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingodawca klasyfikuje każdy ze swoich leasingów jako leasing operacyjny lub leasing finansowy.

Leasing jest zaliczany do leasingu finansowego, jeżeli następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z posiadania bazowego składnika aktywów. Leasing jest zaliczany do leasingu operacyjnego, jeżeli nie następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z posiadania bazowego składnika aktywów.

Klasyfikacji leasingu dokonuje się w dacie początkowej, a jej ponownej oceny dokonuje się tylko w przypadku, gdy zaistnieje zmiana leasingu.

Pozostałe składniki sprawozdania z sytuacji finansowej

Pozostałe należności handlowe i inne należności

Należności handlowe i inne należności z datą zapadalności poniżej 12 miesięcy od dnia powstania należności są ujmowane na moment początkowego ujęcia w wartości nominalnej z uwagi na nieistotny wpływ dyskonta. Należności handlowe i inne należności z terminem płatności do 12 kolejnych miesięcy są ujmowane na dzień bilansowy w kwocie wymaganej zapłaty pomniejszonej o odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości.

Inne zobowiązania

Zobowiązania handlowe i inne zobowiązania z datą zapadalności poniżej 12 miesięcy od dnia powstania zobowiązania są ujmowane na moment początkowego ujęcia w wartości nominalnej z uwagi na nieistotny wpływ dyskonta. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług jak i inne zobowiązania wymagalne w terminie 12 kolejnych miesięcy są ujmowane na dzień bilansowy w kwocie wymagającej zapłaty.

Kapitały

Kapitały własne stanowią kapitały i fundusze tworzone zgodnie z obowiązującym prawem, właściwymi ustawami oraz ze statutem. Do kapitałów własnych zaliczane są także niepodzielone zyski i niepokryte straty z lat ubiegłych.

Kapitał zakładowy (akcyjny) wykazany jest w wysokości zgodnej ze statutem oraz wpisem do rejestru sądowego według wartości nominalnej.

Kapitał zapasowy tworzony jest z odpisów z zysku oraz premii emisyjnych uzyskanych z emisji akcji.

Kapitał rezerwowy tworzony jest z odpisów z zysku i może być przeznaczony na pokrycie strat bilansowych lub na wypłatę dywidendy (kapitał dywidendowy).

W kapitale rezerwowym ujmuje się efekt wyceny programu motywacyjnego realizowanego w formie akcji (MSSF 2.53).

Kapitał zapasowy, rezerwowy, fundusz ogólnego ryzyka bankowego oraz premia akcyjna prezentowane są łącznie w ramach kategorii „Pozostałe kapitały”.

Na kapitał z aktualizacji wyceny odnosi się różnice z wyceny aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, różnice z wyceny instrumentów zabezpieczających stanowiących efektywne zabezpieczenie przepływów pieniężnych z uwzględnieniem odroczonego podatku dochodowego oraz zyski aktuarialne z przeszacowania rezerwy emerytalnej. Kapitał z aktualizacji wyceny nie podlega dystrybucji.

Oprócz kapitału własnego do kapitałów Grupy Santander Bank Polska S.A. zalicza się również udziały niekontrolujące.

Na dzień wyłączenia z ksiąg rachunkowych całości lub części składnika aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody łączne skutki okresowej zmiany wartości godziwej odniesione na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny zostają wyksięgowane (odwrócone). Całość lub odpowiednia część uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego zwiększa lub zmniejsza wartość danego składnika aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Skutki zmian wartości godziwej są wyksięgowywane w korespondencji z rachunkiem zysków i strat.

Wynik finansowy netto roku obrotowego stanowi wynik z rachunku zysków i strat roku bieżącego skorygowanego obciążeniem z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych.

Działalność powiernicza

Przychody realizowane w ramach świadczenia działalności powierniczej są elementem przychodów prowizyjnych. Korespondujące z nimi aktywa klientów nie są składnikiem aktywów Grupy Santander Bank Polska S.A. i w związku z tym nie są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej.

Wypłaty z kapitałów (Dywidendy)

Dywidendy własne za dany rok, które zostały zatwierdzone przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, ale nie zostały wypłacone na koniec okresu sprawozdawczego, ujawnia się w pozycji zobowiązań z tytułu dywidendy w ramach pozostałych zobowiązań.

Rezerwy

Rezerwę tworzy się wówczas, gdy na Grupie Santander Bank Polska S.A. ciąży obecny obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych i prawdopodobne jest, że wypełnienie obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne. W przypadku, gdy kwota ta jest istotna, rezerwa jest szacowana poprzez zdyskontowanie oczekiwanych przyszłych przepływów pieniężnych w oparciu o stopę dyskontową przed opodatkowaniem, która odzwierciedla bieżącą ocenę rynku odnośnie wartości pieniądza w czasie oraz ryzyko związane konkretnie z danym składnikiem zobowiązań.

Grupa Santander Bank Polska S.A, ujmuje rezerwy na ryzyko prawne, zgodnie MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe, w przypadku, gdy szacowana strata z tytułu ryzyka prawnego przewyższa wartość brutto kredytu oraz dla kredytów rozliczonych.

Rachunek zysków i strat

Wynik z tytułu odsetek

Grupa Santander Bank Polska S.A. prezentuje wartość przychodu odsetkowego rozpoznanego według efektywnej stopy procentowej oraz efektywnej stopy procentowej skorygowanej o ryzyko kredytowe w odrębnych liniach rachunku zysków i strat – „Przychody odsetkowe od aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie” oraz „Przychody odsetkowe od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody”.

Natomiast przychód odsetkowy rozpoznany od aktywów finansowych niespełniających testu kontraktowych przepływów pieniężnych (dotyczy głównie kart kredytowych) jest prezentowany w linii „Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy”.

Wynik z tytułu prowizji

Przychody i koszty z tytułu opłat i prowizji, nierozliczane według efektywnej stopy procentowej, ujmuje się w sposób odzwierciedlający przekazanie przyrzeczonych dóbr i usług na rzecz klienta w kwocie odzwierciedlającej wynagrodzenie, do którego Grupa Santander Bank Polska S.A będzie uprawiona w zmian za te dobra i usługi zgodnie z 5-stopniowym modelem ujmowania przychodów.

Grupa dokonuje identyfikacji odrębnych obowiązków do wykonania świadczenia, do których przypisuje cenę transakcyjną. W przypadku, gdy wysokość wynagrodzenia jest zmienna, do ceny transakcyjnej zalicza się część lub całość wynagrodzenia zmiennego w zakresie, w jakim istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że nie nastąpi zwrot wcześniej ujętych przychodów. Przychody równe cenie transakcyjnej są ujmowane przy spełnieniu świadczenia lub w trakcie jego spełniania poprzez przekazanie klientowi przyrzeczonego dobra lub usługi.

Koszty doprowadzające do zawarcia umowy oraz koszty wykonania umowy Grupa aktywuje, a następnie systematycznie amortyzuje uwzględniając okres przekazywania klientowi dóbr lub usług.

Do istotnych przychodów prowizyjnych Grupa Santander Bank Polska S.A zalicza:

1. Przychody prowizyjne od kredytów obejmujące wartość pobranych przez Grupę Santander Bank Polska S.A. opłat za wysłane monity, wydane zaświadczenia, windykację, wystawienie gwarancji oraz za zaangażowanie. Większość przychodów tego rodzaju, z uwagi na swój charakter, jest rozpoznawana jednorazowo w wyniku finansowym w momencie wykonania czynności na rzecz klienta. Pozostałe, jak prowizja za wystawienie gwarancji, są rozliczane w czasie przez okres trwania umowy z klientem.

2. Przychody prowizyjne z tytułu kart kredytowych obejmujące prowizje m.in. za wydanie karty, dokonane wypłaty kartą z bankomatów, wydanie nowej karty, przygotowywanie zestawienia operacji dokonywanych kartą czy za uruchomienie dodatkowych usług związanych z kartą kredytową. Zdecydowana większość przychodów jest rozpoznawana w określonym momencie czasu, tj. w chwili wykonania jednorazowej usługi na rzecz klienta. W przypadku uruchomienia usług związanych z kartą kredytową wartość prowizji jest rozpoznawana w czasie.

3. Przychody za zarządzanie aktywami rozpoznawane zgodnie z 5-stopniowym modelem rozpoznawania przychodów w oparciu o wartość zarządzanych aktywów przekazanych Grupie Santander Bank Polska S.A. do zarządzania. Warunki umowne nie przewidują otrzymywania przez Grupę Santander Bank Polska S.A. płatności opłaconych z góry ani dodatkowych premii kalkulowanych po zamknięciu roku obrotowego w oparciu o niezależne od Grupy Santander Bank Polska S.A. czynniki.

Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie

W przypadku zaprzestania ujmowania składnika aktywów wycenianego w zamortyzowanym koszcie Grupa Santander Polska S.A. w tej pozycji prezentuje różnicę w wartości instrumentów finansowych. Wartość tej pozycji za rok 2023 praktycznie w całości dotyczy ugód zawieranych dla portfela kredytów hipotecznych w walutach obcych. W momencie zawarcia ugody z klientem Grupa traci prawa do instrumentu w walucie obcej i powstaje nowy instrument w PLN. Poza ugodami dla portfela hipotecznego w pozycji tej prezentowane są modyfikacje istotne na pozostałych instrumentach m. in. kredytach detalicznych i kredytach korporacyjnych.

Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych

W pozycji tej prezentowany jest wpływ ryzyka prawnego kredytów hipotecznych denominowanych/ indeksowanych do walut obcych i dotyczy zmian w wysokości korekty z tytułu ryzyka prawnego pomniejszającej wartość bilansową brutto ekspozycji lub/i zmian w wysokości rezerwy na ryzyko prawne, oraz realizacji wyroków sądowych.

Wynik z tytułu działalności bancassurance

Dla wybranych produktów kredytowych, dla których zidentyfikowano powiązanie z produktem ubezpieczeniowym Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje podziału realizowanych przychodów na część ujmowaną w przychodach odsetkowych z wykorzystaniem efektywnej stopy procentowej oraz na część ujmowaną w przychodach prowizyjnych. Grupa Santander Bank Polska S.A. traktuje sprzedawane produkty ubezpieczeniowe, jako powiązane z kredytami w szczególności, gdy oferowany produkt ubezpieczeniowy wpływa na warunki umowne produktu finansowego.

W celu ustalenia, jaka część przychodu stanowi integralną część umowy kredytowej rozpoznawanej jako przychód odsetkowy metodą efektywnej stopy procentowej Grupa Santander Bank Polska S.A. wydziela wartość godziwą oferowanego instrumentu finansowego oraz wartość godziwą usługi pośrednictwa w sprzedaży produktu ubezpieczeniowego dystrybuowanego łącznie z tym instrumentem.

Podział wynagrodzenia pomiędzy część stanowiącą element zamortyzowanego kosztu instrumentu finansowego oraz część stanowiącą wynagrodzenie za wykonywane czynności pośrednictwa jest dokonywane w proporcji odpowiednio wartości godziwej instrumentu finansowego oraz wartości godziwej usługi pośrednictwa w stosunku do sumy obu tych wartości.

Część przychodów stanowiących wynagrodzenie za usługę pośrednictwa z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych powiązanych z umową kredytową Grupa Santander Bank Polska S.A. rozpoznaje w przychodach prowizyjnych w momencie naliczenia opłaty z tytułu sprzedaży produktu ubezpieczeniowego.

Grupa Santander Bank Polska S.A. nie rzadziej niż w okresach rocznych przeprowadza weryfikację poprawności przyjętego podziału dla rozpoznawania poszczególnych rodzajów przychodów.

Świadczenia pracownicze

Krótkoterminowe świadczenia pracownicze

Krótkoterminowe świadczenia pracownicze Grupy Santander Bank Polska S.A. zawierają wynagrodzenia, premie, płatne urlopy oraz składki na ubezpieczenie społeczne i są ujmowane jako koszty w momencie poniesienia.

Długoterminowe świadczenia pracownicze

Zobowiązania Grupy Santander Bank Polska S.A. z tytułu długoterminowych świadczeń pracowniczych są kwotą przyszłych korzyści, które pracownik otrzyma w zamian za świadczenie swoich usług w bieżącym i wcześniejszych okresach. Rezerwy na odprawy emerytalne są oszacowane na podstawie wyceny metodą aktuarialną. Wycena tych rezerw jest aktualizowana przynajmniej raz w roku.

Transakcje płatności w formie akcji rozliczane w instrumentach kapitałowych

W przypadku transakcji płatności w formie akcji rozliczanych w instrumentach kapitałowych Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia otrzymane dobra lub usługi i odpowiadający im wzrost w kapitale własnym, bezpośrednio w wartości godziwej otrzymanych dóbr lub usług, chyba że niemożliwe jest wiarygodne oszacowanie ich wartości godziwej. Jeżeli Grupa Santander Bank Polska S.A. nie może wiarygodnie oszacować wartości godziwej otrzymanych dóbr lub usług, określa ich wartość oraz odpowiadający im wzrost w kapitale własnym w sposób pośredni poprzez odniesienie do wartości godziwej przyznanych instrumentów kapitałowych.

Warunki nabycia praw zawarte w warunkach przyznania nie są uwzględniane przy ustalaniu wartości godziwej, z wyjątkiem sytuacji, gdy warunki te są uzależnione od czynników rynkowych. Nierynkowe warunki nabycia praw są uwzględniane poprzez korygowanie liczby praw ujętych w wycenie dla potrzeb pomiaru kosztu usług świadczonych przez pracowników, w ten sposób, że ostatecznie kwota ujęta w rachunku zysków i strat odzwierciedla liczbę akcji, którą nabędą uprawnieni. Koszty związane z płatnościami w formie akcji są odnoszone do kapitałów własnych. W przypadku gdy warunki planu płatności w formie akcji przewidują emisję nowych akcji, wpływy z emisji akcji zwiększają kapitał akcyjny oraz ewentualną nadwyżką kapitału zapasowego w momencie wykonania prawa.

Transakcje płatności w formie akcji rozliczane w środkach pieniężnych

W transakcjach płatności w formie akcji rozliczanych w środkach pieniężnych Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia nabyte dobra lub usługi i zaciągnięte zobowiązanie w wartości godziwej zobowiązania. Do czasu, gdy zobowiązanie zostanie uregulowane, Grupa Santander Bank Polska S.A. na każdy dzień sprawozdawczy, a także na dzień rozliczenia wycenia zobowiązanie w wartości godziwej, a ewentualne zmiany wartości ujmuje w zysku lub stracie danego okresu. Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje otrzymane usługi oraz zobowiązanie do zapłaty za te usługi w momencie, gdy pracownicy świadczą te usługi. Zobowiązanie wyceniane jest, początkowo, a także na koniec każdego okresu sprawozdawczego, aż do momentu rozliczenia w wartości godziwej praw do wzrostu wartości akcji, ustalonej z zastosowaniem modelu wyceny opcji, biorąc pod uwagę terminy i warunki, na których przyznano prawa do wzrostu wartości akcji oraz zakres, w jakim pracownicy wykonali usługi do tego dnia.

Wynik handlowy i rewaluacja

Wynik handlowy i rewaluacja obejmuje zyski i straty wynikające ze zmian w wartości godziwej aktywów finansowych i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu i wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat. Przychody i koszty odsetkowe od tych instrumentów dłużnych są uwzględniane w wyniku odsetkowym.

Przychody z tytułu dywidend

Dywidendy zaliczane są do rachunku zysków i strat w momencie ustalenia praw akcjonariuszy/udziałowców do ich otrzymania pod warunkiem, że korzyści finansowe wpłyną do Grupy Santander Bank Polska S.A. i kwota przychodu może być wiarygodnie zmierzona.

Wynik na sprzedaży podmiotów zależnych, stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć

Wynik na sprzedaży akcji i udziałów w podmiotach zależnych ustalany jest jako różnica pomiędzy wartością aktywów netto jednostki zależnej skorygowaną o nieodpisaną część wartości firmy, a uzyskaną za nie ceną sprzedaży.

Wynik na sprzedaży podmiotów stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć ustalany jest jako różnica między wartością aktywa a uzyskaną ceną sprzedaży.

Wynik na pozostałych instrumentach finansowych

Wynik na pozostałych instrumentach obejmuje:

· zyski i straty powstałe w wyniku zbycia instrumentów kapitałowych oraz instrumentów dłużnych zaklasyfikowanych do portfela aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz

· zmiany wartości godziwej instrumentów zabezpieczanych i zabezpieczających, w tym nieefektywną część rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych.

Grupa Santander Bank Polska S.A. stosuje rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej oraz rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych.

Szczegółowe informacje na ten temat zostały zawarte w nocie nr 44 „Rachunkowość zabezpieczeń”.

Pozostałe przychody operacyjne i pozostałe koszty operacyjne

Do pozostałych przychodów operacyjnych i pozostałych kosztów operacyjnych zaliczane są koszty rezerw na ryzyko prawne, jak również koszty i przychody operacyjne niezwiązane bezpośrednio z działalnością statutową Grupy Santander Bank Polska S.A., m.in. takie jak przychody i koszty z tytułu sprzedaży i likwidacji środków trwałych, przychody z tytułu sprzedaży pozostałych usług, otrzymane i zapłacone odszkodowania, kary i grzywny.

Odpisy netto z tytułu utraty wartości należności kredytowych

W pozycji „Odpisy netto z tytułu utraty wartości należności” prezentowane są utworzone i rozwiązane odpisy aktualizujące pozycję bilansowe i pozabilansowe oraz wynik na sprzedaży należności kredytowych.

Koszty pracownicze i koszty działania

W pozycji „Koszty pracownicze” prezentowane są koszty:

· wynagrodzeń i ubezpieczeń społecznych (w tym z tytułu składek na świadczenia emerytalno – rentowe),

· rezerw z tytułu niewykorzystanych urlopów wypoczynkowych,

· rezerw emerytalno-rentowych,

· rezerw z tytułu premii,

· programu zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze, którego część ujmowana jest jako zobowiązanie z tytułu płatności na bazie akcji rozliczonych w środkach pieniężnych zgodnie z MSSF 2 „Płatności w formie akcji” oraz

· koszty szkoleń pracowników i innych świadczeń płacowych i pozapłacowych na rzecz pracowników.

W pozycji „Koszty działania” prezentuje się min koszty:

· utrzymania i wynajmu majątku trwałego,

· obsługi informatycznej i telekomunikacyjnej,

· działalności administracyjnej,

· promocji i reklamy,

· ochrony mienia

· leasingu krótkoterminowego i aktywów o niskiej wartości

· opłaty ponoszone na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, Komisji Nadzoru Finansowego, Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych

· podatki i opłaty (podatek od nieruchomości, wpłaty dokonywane na rzecz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, opłaty komunalne i administracyjne, opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów),

· ubezpieczeń,

· koszty remontów nieklasyfikujących się jako ulepszenie środka trwałego.

Podatek od instytucji finansowych

Podstawę opodatkowania podatku od niektórych instytucji finansowych wprowadzonego ustawą obowiązującą od 1.02.2016 r. stanowi nadwyżka sumy aktywów podmiotu ponad 4 miliardy PLN w przypadku banków wynikająca z zestawienia obrotów i sald na koniec każdego miesiąca. Banki są uprawnione do pomniejszenia podstawy opodatkowania m.in. o wartość funduszy własnych, a także wartość skarbowych papierów wartościowych. Dodatkowo banki obniżają podstawę opodatkowania o wartość aktywów nabytych od NBP,

stanowiących zabezpieczenie kredytu refinansowego udzielonego przez NBP. Stawka podatku dla wszystkich podatników wynosi 0,0366% miesięcznie, a podatek jest płacony miesięcznie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy.

Wartość obciążenia podatkiem od instytucji finansowych prezentowana jest przez Grupę Santander Bank Polska S.A. w pozycji „Podatek od instytucji finansowych” odrębnie od obciążenia wynikającego z podatku dochodowego.

3. Sprawozdawczość według segmentów działalności

Prezentacja informacji o segmentach działalności Grupy Santander Bank Polska S.A. oparta jest o model informacji zarządczej służący do przygotowywania sprawozdań dla Zarządu Banku wykorzystywanych do oceny osiąganych wyników oraz alokacji zasobów. Działalność operacyjną Grupy Santander Bank Polska S.A. podzielono na pięć segmentów działalności: Segment Bankowości Detalicznej, Segment Bankowości Biznesowej i Korporacyjnej, Segment Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej, Segment ALM (Zarządzanie Aktywami i Zobowiązaniami) i Operacji Centralnych oraz Segment Santander Consumer. Zostały one wyłonione na podstawie identyfikacji klientów i produktów.

Głównym elementem oceny segmentów działalności przez Zarząd Banku jest zysk przed opodatkowaniem.

Dochody i koszty przypisane do segmentu osiągane są ze sprzedaży i obsługi klientów oraz produktów w danym segmencie, zgodnie z zasadami przedstawionymi poniżej. Wykazywane są one w rachunku zysków i strat Grupy i dają się przyporządkować do danego segmentu w sposób bezpośredni lub w oparciu o racjonalne przesłanki.

Wynik z tytułu odsetek w podziale na segmenty działalności Grupy Santander Bank Polska S.A. jest oceniany przez Zarząd Banku w postaci netto z uwzględnieniem kosztu wewnętrznego transferu funduszy oraz bez podziału na przychody i koszty odsetkowe.

Rozliczenia pomiędzy segmentami dotyczą wynagrodzeń za świadczone usługi i obejmują:

· sprzedaż i/lub obsługę klientów danego segmentu w kanałach sprzedaży/obsługi będących w posiadaniu innego segmentu;

· współdzielenie przychodów i kosztów z transakcji realizowanych z danym klientem, gdzie segment realizujący transakcje nie jest jednocześnie właścicielem biznesowym relacji z danym klientem;

· współdzielenie przychodów i kosztów związanych z realizacją wspólnych przedsięwzięć.

Alokacje przychodów i kosztów regulują wzajemne uzgodnienia pomiędzy segmentami, opierające się o jednostkowe stawki za poszczególne usługi bądź umowy dotyczące podziału łącznych przychodów i/lub kosztów.

Aktywa i Zobowiązania segmentu wykorzystywane są w jego działalności operacyjnej i dają się przyporządkować do segmentu bezpośrednio lub na zasadzie alokacji.

Grupa Kapitałowa Santander Bank Polska S.A. koncentruje swoją działalność na rynku krajowym.

W 2023 roku dokonano:

· resegmentacji klientów pomiędzy segmentami biznesowymi; Raz w roku Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje resegmentacji / migracji klientów między segmentami działalności wynikającej z faktu, iż dany klient zaczyna spełniać kryteria przypisania do innego segmentu działalności niż kryteria segmentu, który dotychczas był właścicielem biznesowym relacji z danym klientem. Taka zmiana ma zapewnić najwyższą jakość obsługi dostosowaną do indywidualnych potrzeb lub skali działalności klienta.

· alokacji podatku od niektórych instytucji finansowych na segmenty biznesowe

· zmiany kryteriów alokacji kapitału oraz dochodów odsetkowych z tytułu kapitału na segmenty biznesowe.

Dane porównywalne zostały odpowiednio dostosowane.

W części dotyczącej Santander Bank Polska koszt ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych został zaprezentowany w segmencie Bankowości Detalicznej. Natomiast w części dotyczącej Santander Consumer Bank koszt ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych został zaprezentowany w segmencie Santander Consumer Bank. Więcej szczegółów dotyczących powyższych rezerw zostało opisane w nocie 48.

W części dotyczącej Santander Bank Polska zobowiązanie z tytułu zwrotu klientom indywidualnym prowizji za udzielenie kredytu hipotecznego w procesie nadpłat częściowych i całkowitych oraz zobowiązanie z tytułu zwrotu klientom indywidualnym dodatkowych kosztów kredytu hipotecznego ponoszonych do czasu ustanowienia hipoteki zostały zaprezentowane w danych porównawczych w segmencie Bankowości Detalicznej.

Wpłata na fundusz pomocowy w ramach systemu ochrony banków komercyjnych (tzw. IPS – Institutional Protection Scheme) została podzielona na wszystkie segmenty biznesowe na podstawie struktury należności od klientów i zaprezentowana w danych porównawczych. Więcej szczegółów dotyczących systemu ochrony banków komercyjnych zostało zaprezentowane w nocie 14

Zasady identyfikacji dochodów i kosztów oraz aktywów i zobowiązań na potrzeby raportowania segmentowego są zgodne z polityką rachunkowości stosowaną w Grupie Santander Bank Polska S.A.

Segmenty Bankowości Detalicznej

Przychody segmentu Bankowości Detalicznej pochodzą ze sprzedaży produktów i usług adresowanych do klientów indywidualnych Banku, jak również małych przedsiębiorstw. W ramach oferty skierowanej do klientów tego segmentu wyróżnić można: szeroką gamę produktów oszczędnościowych, kredyty hipoteczne i konsumenckie, karty kredytowe i debetowe, produkty ubezpieczeniowe i inwestycyjne, usługi rozliczeniowe, usługi maklerskie, zasilenia telefonów GSM, płatności zagraniczne i Western Union oraz usługi dla klientów zamożnych. Dla małych przedsiębiorstw segment świadczy między innymi usługi w zakresie udzielania kredytów, przyjmowania depozytów oraz usługi z zakresu zarządzania gotówką, leasingu, faktoringu, akredytyw i gwarancji. Segment Bankowości Detalicznej uzyskuje również dochody oferując usługi zarządzania na zlecenie aktywami Klientów w ramach funduszy inwestycyjnych i portfeli indywidualnych.

Segmenty Bankowości Biznesowej i Korporacyjnej

W ramach segmentu Bankowości Biznesowej i Korporacyjnej Grupa uzyskuje dochody z produktów i usług skierowanych do przedsiębiorstw gospodarczych, samorządów i sektora publicznego, w tym także dla średnich przedsiębiorstw. Poza usługami bankowymi związanymi z transakcjami, kredytowaniem i pozyskiwaniem depozytów, segment świadczy również usługi z zakresu zarządzania gotówką, leasingu, faktoringu, akredytyw i gwarancji. Segment zajmuje się także realizacją usług na rzecz klientów innych banków i instytucji finansowych w oparciu o umowy zawarte z tymi instytucjami.

Segmenty Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej

W ramach segmentu Bankowości Inwestycyjnej i Korporacyjnej Grupa uzyskuje dochody z usług i produktów skierowanych do największych międzynarodowych i polskich korporacji, obejmujące:

· bankowość transakcyjną, w ramach której oferowane są takie produkty jak: zarządzanie gotówką, depozyty, leasing, faktoring, akredytywy, gwarancje, kredytowanie bilateralne i produkty w obsłudze handlu zagranicznego;

· kredytowanie, w tym finansowanie projektów, kredyty konsorcjalne oraz programy emisji obligacji;

· produkty mające na celu zarządzanie ryzykiem kursowym i stopy procentowej oferowane wszystkim klientom Banku (segment alokuje przychody związane z tą działalnością do pozostałych segmentów, przy czym poziom alokacji może się zmieniać w poszczególnych latach);

· usługi organizowania i finansowania emisji papierów wartościowych, doradztwo finansowe oraz usługi brokerskie dla instytucji finansowych.

Segment generuje także dochody w związku z zajmowaniem pozycji na rynku międzybankowym w ramach zarządzania ryzykiem stopy procentowej i walutowym.

Segmenty ALM i Operacji Centralnych

Segment obejmuje operacje centralne takie jak finansowanie działalności pozostałych segmentów Grupy, w tym zarządzanie płynnością oraz ryzykiem stopy procentowej i kursowym. Obejmuje również zarządzanie strategicznymi inwestycjami Banku oraz transakcje, z których przychód i/lub koszty nie mogą być bezpośrednio lub w oparciu o racjonalne przesłanki przyporządkowane do danego segmentu

Segmenty Santander Consumer

Segment ten obejmuje działalność Grupy Santander Consumer. Działalność tego segmentu skupia się na sprzedaży produktów i usług adresowanych zarówno do klientów indywidualnych, jak i podmiotów gospodarczych. W ramach oferty tego segmentu dominują produkty kredytowe tj. kredyty samochodowe, karty kredytowe, pożyczki gotówkowe, kredyty ratalne oraz leasing. Ponadto, segment Santander Consumer obejmuje lokaty terminowe oraz produkty ubezpieczeniowe (przede wszystkim powiązane z produktami kredytowymi).

Skonsolidowany rachunek zysków i strat w podziale na segment

1.01.2023-31.12.2023	Segment Bankowość Detaliczna*	Segment Bankowość Biznesowa i Korporacyjna	Segment Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna	Segment ALM i Operacji Centralnych	Segment Santander Consumer	Razem
Wynik z tytułu odsetek	7 625 091	2 360 230	892 698	896 573	1 341 307	13 115 899
w tym transakcje wewnętrzne	(1 461)	(6 223)	9 868	109 074	(111 258)	-
Przychody prowizyjne	1 989 000	628 860	507 031	-	206 670	3 331 561
Koszty prowizyjne	(449 596)	(45 073)	(36 176)	-	(83 714)	(614 559)
Wynik z tytułu prowizji	1 539 404	583 787	470 855	-	122 956	2 717 002
w tym transakcje wewnętrzne	333 338	186 004	(516 291)	-	(3 051)	-
Pozostałe dochody netto	(296 386)	79 206	225 625	84 128	55 334	147 907
w tym transakcje wewnętrzne	13 402	61 066	(70 302)	(4 173)	7	-
Przychody z tytułu dywidend	10 109	-	1 298	-	64	11 471
Koszty operacyjne	(2 556 233)	(584 359)	(465 594)	(55 307)	(484 025)	(4 145 518)
w tym transakcje wewnętrzne	-	-	-	3 336	(3 336)	-
Amortyzacja	(401 897)	(64 598)	(35 507)	-	(67 477)	(569 479)
Odpisy netto z tytułu utraty wartości należności kredytowych	(675 353)	(158 470)	(140 160)	(3 019)	(172 375)	(1 149 377)
Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych	(2 081 557)	-	-	-	(510 769)	(2 592 326)
Udział w zysku (stracie) jednostek wycenianych metodą praw własności	95 449	-	-	1 488	-	96 937
Podatek od instytucji finansowych	(429 324)	(182 154)	(139 684)	-	(31 333)	(782 495)
Zysk przed opodatkowaniem	2 829 303	2 033 642	809 531	923 863	253 682	6 850 021
Obciążenie z tytułu podatku dochodowego						(1 902 192)
Skonsolidowany zysk za okres						4 947 829
w tym:
Zysk należny akcjonariuszom jednostki dominującej						4 831 107
Zysk należny udziałowcom niesprawującym kontroli						116 722

* Obejmuje klientów indywidualnych, małe przedsiębiorstwa oraz Wealth Management (bankowość prywatna i Santander TFI S.A.)

1.01.2023-31.12.2023	Segment Bankowość Detaliczna*	Segment Bankowość Biznesowa i Korporacyjna	Segment Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna	Segment ALM i Operacji Centralnych	Segment Santander Consumer	Razem
Przychody prowizyjne	1 989 000	628 860	507 031	-	206 670	3 331 561
Usługi elektroniczne i płatnicze	188 206	71 211	26 342	-	-	285 759
Obsługa rachunków i obrót pieniężny	266 953	105 095	17 568	-	1 515	391 131
Prowizje i opłaty za zarządzanie aktywami	235 050	399	602	-	-	236 051
Prowizje walutowe	330 308	188 308	242 603	-	-	761 219
Prowizje od kredytów: w tym prowizje od faktoringu i pozostałe	137 933	145 064	114 293	-	64 882	462 172
Prowizje ubezpieczeniowe	194 855	12 213	1 348	-	73 337	281 753
Prowizje z działalności maklerskiej	100 689	285	38 970	-	-	139 944
Karty kredytowe	90 732	-	-	-	47 671	138 403
Prowizje kartowe (karty debetowe)	414 444	18 533	2 242	-	-	435 219
Gwarancje i poręczenia	4 044	83 662	43 450	-	-	131 156
Prowizje od umów leasingowych	10 512	2 191	239	-	19 265	32 207
Organizowanie emisji	-	1 899	19 374	-	-	21 273
Opłaty dystrybucyjne	15 274	-	-	-	-	15 274

Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej w podziale na segmenty

31.12.2023	Segment Bankowość Detaliczna*	Segment Bankowość Biznesowa i Korporacyjna	Segment Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna	Segment ALM i Operacji Centralnych	Segment Santander Consumer	Razem
Należności od klientów	85 091 779	38 132 618	19 132 818	-	17 162 792	159 520 007
Inwestycje w podmioty stowarzyszone	919 294	-	-	48 220	-	967 514
Pozostałe aktywa	8 641 819	1 831 250	11 036 611	88 140 780	6 513 904	116 164 364
Aktywa razem	94 652 892	39 963 868	30 169 429	88 189 000	23 676 696	276 651 885
Zobowiązania wobec klientów	134 495 224	43 603 337	14 368 922	3 121 992	13 687 881	209 277 356
Pozostałe zobowiązania	1 818 866	876 036	7 300 332	18 106 096	5 582 181	33 683 511
Kapitały	7 148 389	4 623 642	3 028 526	14 483 827	4 406 634	33 691 018
Zobowiązania i kapitały razem	143 462 479	49 103 015	24 697 780	35 711 915	23 676 696	276 651 885

* Obejmuje klientów indywidualnych, małe przedsiębiorstwa oraz Wealth Management (bankowość prywatna i Santander TFI S.A.)

Skonsolidowany rachunek zysków i strat w podziale na segmenty

1.01.2022-31.12.2022	Segment Bankowość Detaliczna*	Segment Bankowość Biznesowa i Korporacyjna	Segment Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna	Segment ALM i Operacji Centralnych	Segment Santander Consumer	Razem
Wynik z tytułu odsetek	3 647 536	1 541 158	582 915	2 569 285	1 311 413	9 652 307
w tym transakcje wewnętrzne	(3 086)	(4 212)	7 233	66 733	(66 668)	-
Przychody prowizyjne	1 847 688	641 872	477 325	-	206 332	3 173 217
Koszty prowizyjne	(447 506)	(43 264)	(29 311)	-	(86 718)	(606 799)
Wynik z tytułu prowizji	1 400 182	598 608	448 014	-	119 614	2 566 418
w tym transakcje wewnętrzne	316 138	184 485	(497 627)	-	(2 996)	-
Pozostałe dochody netto	(120 439)	131 038	270 554	(209 129)	80 144	152 168
w tym transakcje wewnętrzne	4 816	106 026	(106 481)	(4 365)	4	-
Przychody z tytułu dywidend	9 625	-	939	-	75	10 639
Koszty operacyjne	(2 573 222)	(610 645)	(416 273)	(57 472)	(516 509)	(4 174 121)
w tym transakcje wewnętrzne	-	-	-	1 423	(1 423)	-
Amortyzacja	(371 391)	(60 381)	(34 332)	-	(57 481)	(523 585)
Odpisy netto z tytułu utraty wartości należności kredytowych	(627 980)	(199 407)	(33 790)	61	(33 569)	(894 685)
Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych	(1 428 333)	-	-	-	(310 755)	(1 739 088)
Udział w zysku (stracie) jednostek wycenianych metodą praw własności	83 260	-	-	789	-	84 049
Podatek od instytucji finansowych	(485 282)	(170 484)	(96 568)	-	(28 821)	(781 155)
Zysk przed opodatkowaniem	(466 044)	1 229 887	721 459	2 303 534	564 111	4 352 947
Obciążenie z tytułu podatku dochodowego						(1 344 172)
Skonsolidowany zysk za okres						3 008 775
w tym:
Zysk należny akcjonariuszom jednostki dominującej						2 799 098
Zysk należny udziałowcom niesprawującym kontroli						209 677

* Obejmuje klientów indywidualnych, małe przedsiębiorstwa oraz Wealth Management (bankowość prywatna i Santander TFI S.A.)

1.01.2022-31.12.2022	Segment Bankowość Detaliczna *	Segment Bankowość Biznesowa i Korporacyjna	Segment Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna	Segment ALM i Operacji Centralnych	Segment Santander Consumer	Razem
Przychody prowizyjne	1 847 688	641 872	477 325	-	206 332	3 173 217
Usługi elektroniczne i płatnicze	175 423	69 293	23 562	-	(279)	267 999
Obsługa rachunków i obrót pieniężny	266 633	128 941	24 744	-	1 751	422 069
Prowizje i opłaty za zarządzanie aktywami	199 821	452	649	-	-	200 922
Prowizje walutowe	309 728	183 115	237 570	-	-	730 413
Prowizje od kredytów: w tym prowizje od faktoringu i pozostałe	139 957	151 605	108 736	-	59 222	459 520
Prowizje ubezpieczeniowe	156 780	10 090	1 405	-	78 129	246 404
Prowizje z działalności maklerskiej	93 791	2 032	34 314	-	(2)	130 135
Karty kredytowe	90 565	-	-	-	52 017	142 582
Prowizje kartowe (karty debetowe)	381 658	16 031	1 982	-	-	399 671
Gwarancje i poręczenia	8 094	78 534	29 642	-	(2 576)	113 694
Prowizje od umów leasingowych	8 648	1 779	243	-	18 070	28 740
Organizowanie emisji	-	-	14 478	-	-	14 478
Opłaty dystrybucyjne	16 590	-	-	-	-	16 590

Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej w podziale na segmenty

31.12.2022	Segment Bankowość Detaliczna *	Segment Bankowość Biznesowa i Korporacyjna	Segment Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna	Segment ALM i Operacji Centralnych	Segment Santander Consumer	Razem
Należności od klientów	82 212 188	38 524 736	16 137 424	-	15 634 344	152 508 692
Inwestycje w podmioty stowarzyszone	874 763	-	-	46 732	-	921 495
Pozostałe aktywa	10 210 612	2 255 636	8 080 111	78 857 555	4 683 124	104 087 038
Aktywa razem	93 297 563	40 780 372	24 217 535	78 904 287	20 317 468	257 517 225
Zobowiązania wobec klientów	126 245 713	41 098 731	14 938 881	3 863 549	10 349 932	196 496 806
Pozostałe zobowiązania	1 027 334	810 140	6 321 369	18 569 343	5 826 885	32 555 071
Kapitały	5 294 919	4 028 975	2 606 734	12 394 069	4 140 651	28 465 348
Zobowiązania i kapitały razem	132 567 966	45 937 846	23 866 984	34 826 961	20 317 468	257 517 225

* Obejmuje klientów indywidualnych, małe przedsiębiorstwa oraz Wealth Management (bankowość prywatna i Santander TFI S.A.

4. Zarządzanie ryzykiem

Grupa Santander Bank Polska S.A. jest narażona na szereg ryzyk związanych z bieżącą działalnością. Celem zarządzania ryzykiem jest zapewnienie, iż Grupa powiększając wartość dla akcjonariuszy będzie podejmować ryzyko w sposób świadomy i kontrolowany. Ryzyko oznacza możliwość zaistnienia zdarzeń, które będą miały wpływ na realizację założonych przez Grupę celów strategicznych.

Głównym celem zarządzania ryzykiem w Banku i Grupie Kapitałowej Santander Bank Polska S.A. jest prowadzenie bezpiecznej i efektywnej działalności pozwalającej na generowanie zysku i rozwój w ramach wyznaczonych parametrów ryzyka. Tryb zarządzania ryzykiem określają standardy obowiązujące w sektorze bankowym oraz wytyczne zawarte w regulacjach i rekomendacjach organów nadzoru bankowego.

Zarządzanie ryzykiem w Banku i Grupie Kapitałowej Santander Bank Polska S.A. odbywa się w ramach profilu ryzyka, który wynika z przyjętego przez Bank ogólnego poziomu akceptacji ryzyka. Poziom akceptowalnego ryzyka (tzw. apetyt na ryzyko) - wyrażony w postaci zdefiniowanych i skwantyfikowanych limitów - zapisany jest w „Deklaracji akceptowalnego poziomu ryzyka”, uchwalonej przez Zarząd i zatwierdzonej przez Radę Nadzorczą. Limity wyznaczane są przy wykorzystaniu testów warunków skrajnych i analiz scenariuszowych, aby zagwarantować stabilność pozycji Banku nawet w przypadku zrealizowania się sytuacji znacząco niekorzystnych. Na podstawie zatwierdzonych limitów ryzyka wyznaczane są limity obserwacyjne oraz konstruowane polityki zarządzania ryzykiem. Polityki zarządzania ryzykiem są opracowywane w celu zapewnienia identyfikacji i pomiaru podejmowanego ryzyka, określenia najkorzystniejszego zwrotu przy zaakceptowanym poziomie ryzyka (risk-reward), a także dla regularnego ustalania i weryfikowania odpowiednich limitów ograniczających skalę narażenia na ryzyko. Grupa Santander Bank Polska S.A. na bieżąco modyfikuje i rozwija

metody zarządzania ryzykiem, uwzględniając zmiany w profilu ryzyka Grupy, otoczeniu gospodarczym, wymogi regulacyjne i najlepsze praktyki rynkowe.

W ramach zintegrowanej struktury zarządzania ryzykiem wyodrębnione zostały specjalne jednostki organizacyjne odpowiedzialne za identyfikację, pomiar, monitorowanie i ograniczanie ryzyka, co gwarantuje niezależność funkcji zarządzania ryzykiem od jednostek podejmujących ryzyko. Zakres odpowiedzialności tych jednostek wyznaczają polityki zarządzania ryzykiem, regulujące proces identyfikacji, pomiaru i raportowania poziomu podejmowanego ryzyka oraz regularnego ustalania limitów ograniczających skalę narażenia na poszczególne rodzaje ryzyka. Zarząd i Rada Nadzorcza wytycza kierunek działań oraz aktywnie wspiera strategie zarządzania ryzykiem. Przejawia się to poprzez uchwalenie Strategii zarządzania ryzykiem oraz apetytu na ryzyko, a także akceptację kluczowych polityk w zakresie zarządzania ryzykiem, udział Członków Zarządu w komitetach wspierających zarządzanie ryzykiem, przeglądy i akceptację ryzyk oraz raportów dotyczących poziomu ryzyk.

Rada Nadzorcza sprawuje stały nadzór nad systemem zarządzania ryzykiem. Rada akceptuje strategię, kluczowe polityki zarządzania ryzykiem, wielkość akceptowalnego poziomu ryzyka oraz monitoruje poziom wykorzystania limitów wewnętrznych w odniesieniu do bieżącej strategii biznesowej i otoczenia makroekonomicznego. Prowadzi przeglądy głównych obszarów ryzyka, trybu identyfikacji zagrożeń oraz procesu ustalania i monitorowania działań naprawczych. Rada ocenia czy działania Zarządu w zakresie kontroli nad prowadzoną działalnością są skuteczne i zgodne z polityką Rady, z uwzględnieniem oceny systemu zarządzania ryzykiem.

Komitet Audytu i Zapewniania Zgodności Rady Nadzorczej wspiera Radę w wypełnianiu obowiązków nadzorczych. Komitet przeprowadza coroczne przeglądy wewnętrznych mechanizmów kontroli finansowej Grupy, przyjmuje raporty niezależnej jednostki audytu wewnętrznego oraz jednostki zapewnienia zgodności. Komitet otrzymuje regularne kwartalne raporty dotyczące stopnia realizacji zaleceń pokontrolnych i na ich podstawie ocenia jakość podejmowanych działań. Komitet Audytu ocenia efektywność systemu kontroli wewnętrznej oraz systemu zarządzania ryzykiem. Ponadto, do zadań Komitetu należy monitorowanie wykonywania czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę audytorską badania, kontrolowanie i monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej, informowanie Rady o wynikach badania, dokonywanie oceny niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej. Rolą Komitetu jest również opracowywanie polityki i procedury wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania oraz przedkładanie Radzie rekomendacji dot. wyboru, ponownego wyboru i odwołania Audytora Zewnętrznego oraz rekomendowanie Radzie wynagrodzenia Audytora Zewnętrznego.

Komitet ds. Ryzyka wspiera rolę Rady Nadzorczej w ocenie skuteczności systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem oraz środków jakie zostały przyjęte i zaplanowane w celu zapewnienia efektywnego zarządzania znaczącymi ryzykami Grupy.

Ponadto, w Banku Radę Nadzorczą wspiera Komitet Wynagrodzeń oraz Komitet Nominacji, jednakże poza strukturami obszaru zarządzania ryzykiem.

Zarząd odpowiada za skuteczność zarządzania ryzykiem. W szczególności wprowadza strukturę organizacyjną dostosowaną do wielkości i profilu ponoszonego ryzyka, podział zadań zapewniający niezależność funkcji pomiaru i kontroli ryzyka od działalności operacyjnej, odpowiada za wprowadzenie i aktualizację pisemnych strategii w zakresie zarządzania ryzykiem, a także za przejrzystość działań. Dokonuje przeglądu wyników finansowych Grupy. Zarząd powołał szereg Komitetów bezpośrednio odpowiedzialnych za rozwijanie metod zarządzania ryzykiem i monitorowanie poziomu ryzyka w określonych obszarach.

Zarząd wypełnia funkcję zarządzania ryzykiem, działając również w ramach swoich komitetów: Komitetu Zarządzania Ryzykiem oraz Komitetu Kontroli Ryzyka.

Komitet Zarządzania Ryzykiem ratyfikuje najistotniejsze decyzje kredytowe (powyżej określonych progów) zatwierdza roczne limity na transakcje związane z obrotem papierami wartościowymi i zarządzaniem aktywami i pasywami oraz akceptuje plan modeli oceny ryzyka.

Komitet Kontroli Ryzyka monitoruje poziom ryzyka w różnych obszarach działalności Banku oraz nadzoruje działalność komitetów zarządzania ryzykiem niższego szczebla, powołanych przez Zarząd Banku. Komitety te - działając w obrębie wyznaczonych przez Zarząd kompetencji - bezpośrednio odpowiadają za rozwijanie metod zarządzania ryzykiem i monitorowanie poziomu ryzyka w określonych obszarach.

Komitet Kontroli Ryzyka nadzoruje działalność poniższych komitetów funkcjonujących w obszarze zarządzania ryzykiem:

Komitet Ryzyka Kredytowego - komitet wyposażony w kompetencje do zatwierdzania i nadzoru nad polityką, metodologią pomiaru ryzyka oraz monitorowania poziomu ryzyka w zakresie ryzyka kredytowego dla skonsolidowanego portfela kredytowego lub w przypadkach dotyczących więcej niż jednego segmentu biznesowego;

Forum Polityk Kredytowych dla Portfeli Kredytów Detalicznych, Forum Polityk Kredytowych dla Portfeli Kredytów MŚP, Forum Polityk Kredytowych dla Portfeli Kredytów Biznesowych i Korporacyjnych - komitety wyposażone w kompetencje do zatwierdzania i nadzoru nad polityką, metodologią pomiaru ryzyka oraz monitorowania poziomu ryzyka w zakresie ryzyka kredytowego obejmującego wyłącznie ten segment biznesowy, do którego dedykowany jest dany komitet.

Komitet Kredytowy podejmuje decyzje kredytowe zgodnie z obowiązującymi poziomami kompetencji kredytowych.

Komitet Rezerw podejmuje decyzje w zakresie odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości w podejściu indywidualnym i portfelowym na ekspozycje kredytowe, jak również z tytułu innych instrumentów finansowych i aktywów oraz rezerw z tytułu ryzyka prawnego, a także monitoruje poziom odpisów, przegląda i weryfikuje adekwatność parametrów stosowanych do wyznaczania kwoty utraty wartości w podejściu portfelowym i indywidualnym dla Grupy Santander Bank Polska S.A., z wyłączeniem Santander Consumer Banku oraz decyduje o sprzedaży wierzytelności.

Komitet Restrukturyzacji podejmuje decyzje w zakresie klientów korporacyjnych z trudnościami finansowymi, m.in. w zakresie strategii wobec klienta, jak również umorzenia i sprzedaży wierzytelności zgodnie z obowiązującymi poziomami kompetencji kredytowych.

Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego - komitet wyposażony w kompetencje do zatwierdzania i nadzoru nad polityką, metodologią pomiaru ryzyka oraz monitorowania poziomu ryzyka w zakresie ryzyka rynkowego na księdze bankowej, ryzyka rynkowego na księdze handlowej, ryzyka strukturalnego bilansu, ryzyka płynności oraz ryzyka inwestycji własnych;

Komitet Zarządzania Ryzykiem Modeli - komitet odpowiedzialny za zarządzanie ryzykiem modeli, jak również zatwierdzanie i nadzór nad metodologią dot. modeli stosowanych w Grupie Santander Bank Polska S.A.;

Komitet Zarządzania Informacją podejmuje decyzje w zakresie danych i procesów zarządzania informacją w sposób umożliwiający odpowiednie zarządzanie ryzykiem i spełnienie wymogów nadzorczych.

Komitet Zarządzania Ryzykiem Operacyjnym (ORMCo) monitoruje poziom oraz wyznacza kierunek działań strategicznych z zakresu ryzyka operacyjnego w Grupie Santander Bank Polska S.A., m.in. w obszarze ciągłości biznesowej, bezpieczeństwa informacji i zapobiegania przestępstwom.

CyberTechRisk Forum - odpowiada za ocenę i proponowanie zmian w Strategii IT, cyberbezpieczeństwa i operacji, jak również za monitorowanie kluczowych zagadnień związanych z IT, cyberbezpieczeństwem oraz operacjami. Komitet stanowi także forum do dyskusji na temat problematyki ryzyka operacyjnego ze szczególnym uwzględnieniem ryzyka technologicznego, w tym ryzyka w zakresie cyberbezpieczeństwa.

Panel ds. Dostawców – wyznacza standardy oraz prowadzi monitoring w zakresie dostawców produktów i usług, w tym outsourcingowych; główne forum do dyskusji na temat ryzyka wynikającego ze współpracy z dostawcami;

Komitet ALCO sprawuje nadzór nad działalnością na portfelu bankowym, podejmuje decyzje w zakresie zarządzania płynnością i ryzykiem stopy procentowej na księdze bankowej, oraz odpowiada za finansowanie i zarządzania bilansem, w tym politykę cenową.

Forum Płynności – monitoruje sytuację płynnościową Banku, ze szczególnym uwzględnieniem dynamiki wolumenów depozytów oraz kredytów, potrzeb Banku w zakresie finansowania i ogólnej sytuacji rynkowej.

Komitet Kapitałowy odpowiada za zarządzanie kapitałem, w tym w szczególności za proces ICAAP.

Komitet ds. Ujawnień weryfikuje publikowane informacje finansowe Grupy Santander Bank Polska S.A. pod kątem zgodności z wymogami prawnymi i regulacyjnymi.

Komitet Marketingu i Monitoringu Produktów zatwierdza nowe produkty i usługi do wprowadzenia na rynek z uwzględnieniem analizy ryzyka reputacji.

Komitet Generalny Zapewnienia Zgodności odpowiada za wyznaczanie standardów w zakresie zarządzania ryzykiem braku zgodności oraz kodeksów postępowań przyjętych w Grupie.

Komitet Ryzyka Regulacyjnego i Reputacyjnego odpowiada za monitorowanie i podejmowanie decyzji w sprawach dotyczących zgodności Grupy z przepisami prawa, wytycznymi regulatorów oraz przyjętymi standardami rynkowymi/branżowymi dotyczącymi prowadzonej działalności.

Komitet ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy oraz Finansowaniu Terroryzmu zatwierdza politykę Banku w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz akceptuje i monitoruje działania Grupy podejmowane w tym zakresie.

Komitet ds. Odpowiedzialnej Bankowości i Kultury Organizacyjnej stanowi główne forum do dyskusji na temat odpowiedzialnej bankowości, zrównoważonego rozwoju, zagadnień ESG i kultury organizacyjnej, wyznacza kierunek strategicznych działań oraz ustala i monitoruje cele z zakresu wyżej wymienionych. W ramach komitetu powołano grupę roboczą Forum ESG, do którego zadań należy analiza wyzwań, szans i ryzyk związanych z agendą UE Sustainable Finance, w tym ryzyk ESG, planowanie działań oraz koordynacja ich wdrożenia w Banku, a także cykliczne raportowanie do Komitetu ds. Odpowiedzialnej Bankowości i Kultury Organizacyjnej oraz Zarządu Banku.

Poniższy rysunek przedstawia strukturę ładu korporacyjnego w zakresie nadzoru nad zarządzaniem ryzykiem.

image_6262b3a0-a163-47c7-a52d-d7bfbf741505

W Banku funkcjonują również specjalne komitety zwoływane w przypadku zarządzania kryzysowego:

Komitet Gold - podejmuje decyzje w sytuacjach zarządzania kryzysowego mające wpływ na Grupę Santander Bank Polska S.A., w tym rekomenduje Zarządowi uruchomienie Planu Naprawy, uruchamia plany awaryjne w zakresie płynności i kapitału oraz - jeśli nie zostały wdrożone na wcześniejszym etapie zdarzenia – uruchamia plany ciągłości działania i Plan komunikacji.

Komitet Silver - stanowi główny organ zarządzający sytuacjami nadzwyczajnymi po aktywacji trybu sytuacji awaryjnej, w tym odpowiada za ocenę skutków sytuacji awaryjnej oraz koordynację działań w trakcie zarządzania sytuacjami nadzwyczajnymi, uruchamia plany działania (np. plany ciągłości działania) i procedury powrotu do normalnej działalności oraz wyciąga wnioski po rozwiązaniu sytuacji nadzwyczajnej.

Grupa Bronze - odpowiada za identyfikację i szybką reakcję na zagrożenia lub zdarzenia, które mogą stanowić ryzyko dla bieżącej działalności Spółki Zależnej i/ lub Grupy, w tym identyfikuje nowe zagrożenia we współpracy z komitetami regularnie zarządzającymi ryzykiem.

Zarządzanie ryzykiem odbywa się w ramach profilu ryzyka, wynikającego z przyjętego ogólnego poziomu akceptacji ryzyka.

Na podstawie tych limitów wyznaczane są limity obserwacyjne oraz konstruowane są polityki zarządzania ryzykiem.

Grupa nieustannie analizuje ryzyka, na jakie jest narażona w swojej działalności, identyfikując ich źródła, tworząc odpowiednie mechanizmy zarządzania ryzykami, obejmujące m.in. ich pomiar, kontrolę, ograniczanie i raportowanie. Wśród ryzyk o największym znaczeniu można wymienić:

· ryzyko kredytowe,

· ryzyko koncentracji,

· ryzyko rynkowe na księdze bankowej i księdze handlowej,

· ryzyko płynności,

· ryzyko operacyjne,

· ryzyko braku zgodności.

Szczegółowe zasady, role i odpowiedzialności jednostek Grupy zostały opisane w odpowiednich politykach wewnętrznych dotyczących zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka.

Grupa Santander Bank Polska S.A. szczególnie dba o spójność procesów zarządzania ryzykiem na poziomie całej Grupy Kapitałowej, co pozwala na adekwatne kontrolowanie skali narażenia na ryzyko. Spółki zależne wdrażają polityki i procedury zarządzania ryzykiem odzwierciedlające zasady przyjęte przez Grupę Santander Bank Polska S.A.

Bank, w granicach i na zasadach wynikających z obowiązującego prawa, sprawuje nadzór nad systemem zarządzania ryzykiem w Santander Consumer Bank S.A., kierując się przy tym regułami odnoszącymi się do nadzorowania spółek zależnych wchodzących w skład Grupy Santander Bank Polska. Przedstawicielami Banku w Radzie Nadzorczej Santander Consumer Bank S.A. są: Członek Zarządu Banku zarządzający Pionem Zarządzania Ryzykiem oraz Członek Zarządu Banku zarządzający Pionem Bankowości Detalicznej. Odpowiadają oni – razem z Radą Nadzorczą SCB – za sprawowanie nadzoru nad Santander Consumer Bank S.A. oraz prowadzenie działalności spółki w oparciu o przyjęte plany oraz zgodnie z procedurami zapewniającymi bezpieczeństwo. Bank monitoruje profil i poziom ryzyka Santander Consumer Bank S.A. za pośrednictwem komitetów zarządzania ryzykiem Santander Bank Polska S.A.

Z punktu widzenia negatywnego wpływu poszczególnych rodzajów ryzyka na zagadnienia społeczne, środowiskowe, pracownicze, poszanowania praw człowieka i przeciwdziałania korupcji szczególne znaczenie mają ryzyko operacyjne, ryzyko braku zgodności i ryzyko reputacyjne. Ponadto Bank zidentyfikował ryzyka społeczne i środowiskowe, w tym ryzyka klimatyczne, związane z finansowaniem przedsięwzięć klientów z sektorów wrażliwych.

Ryzyko kredytowe

Działalność kredytowa Grupy Santander Bank Polska S.A. koncentruje się na wzroście portfela kredytowego przy zagwarantowaniu jego wysokiej jakości, dobrej rentowności oraz satysfakcji klienta.

Działalność kredytowa obejmuje wszystkie produkty obciążone ryzykiem kredytowym, udzielane przez Bank oraz przez spółki zależne prowadzące działalność w zakresie leasingu i faktoringu (nazywane dalej kredytami).

Ryzyko kredytowe oznacza możliwość poniesienia straty w wyniku niespłacenia w terminie przez dłużnika zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami i innymi opłatami. Ryzyko kredytowe przejawia się także w postaci spadku wartości aktywów kredytowych i udzielonych zobowiązań warunkowych, będącego następstwem pogorszenia oceny jakości kredytowej dłużnika. Pomiar ryzyka kredytowego opiera się na oszacowaniu wielkości aktywów kredytowych ważonych ryzykiem, przy czym stosowane wagi ryzyka uwzględniają zarówno prawdopodobieństwo zaniechania spłat, jak i wielkość możliwej do poniesienia straty w przypadku niedotrzymania warunków umowy przez kredytobiorcę.

Ryzyko kredytowe Grupy wynika głównie z działalności kredytowej w segmencie detalicznym, segmencie MŚP, segmencie biznesowym i korporacyjnym oraz na rynku międzybankowym. Jest ono zarządzane w ramach polityki ustalanej przez Zarząd na bazie przyjętych procedur kredytowych oraz poprzez system limitów kompetencyjnych dostosowanych do wiedzy i doświadczenia kadry zarządzającej. Stosowany przez Grupę wewnętrzny system monitoringu oraz klasyfikacji kredytów umożliwia wczesne wykrywanie sytuacji grożących pogorszeniem jakości portfela kredytowego. Ponadto Grupa szeroko stosuje narzędzia ograniczania ryzyka kredytowego w postaci zabezpieczeń (finansowych i rzeczowych) oraz szczególnych warunków umownych i klauzul, czyli tzw. covenants.

Grupa rozwija i udoskonala oparte na ryzyku metody wyceny kredytów, alokacji kapitału oraz pomiaru efektywności. Dla wszystkich portfeli kredytowych używane są modele wyceny ryzyka.

Grupa również stale przegląda procesy i procedury pomiaru, monitorowania i zarządzania ryzykiem portfela kredytowego Banku dostosowując je do nowelizowanych przepisów prawa oraz wymogów nadzorczych, w tym szczególnie do Rekomendacji KNF i wytycznych EBA.

Wpływ sytuacji geopolitycznej (w tym konfliktu na Ukrainie) na pomiar ryzyka kredytowego

W 2023 r. Grupa w dalszym ciągu wnikliwie analizowała rozwój sytuacji na rynku makroekonomicznym, jak również monitorowała ekspozycję kredytową w poszczególnych segmentach klientów i branżach gospodarki w celu zapewnienia odpowiedniej i szybkiej reakcji oraz adekwatnego dostosowana parametrów polityki kredytowej.

W 2023 r. Grupa skupiała się na analizach ewentualnego wpływu skutków sytuacji geopolitycznej oraz zmieniających się warunków makroekonomicznych na sytuację klientów. W zakresie otoczenia makroekonomicznego analizy dotyczyły przede wszystkim takich czynników jak: poziom inflacji i stóp procentowych, kursy walut, ceny gazu i energii. Ze wzmożoną uwagą obserwowano, jak kształtują się wskaźniki ryzyka w zakresie poszczególnych portfeli kredytowych, jak też przeprowadzano analizy wrażliwości profili ryzyka klientów ze względu na zmieniające się warunki otoczenia ekonomicznego i geopolitycznego oraz testy warunków skrajnych portfeli kredytowych w zakresie wpływu poszczególnych czynników. Ściśle monitorowano portfel klientów prowadzących działalność i/lub współpracujących z klientami z Ukrainy, Rosji, Białorusi, Izraela jak również portfel kredytowy klientów z wysoką ekspozycją narażoną na negatywny wpływ utrzymywania się wysokich cen nośników energii na kondycję przedsiębiorstw. Ryzyka te zostały odzwierciedlone poprzez modyfikacje ocen ratingowych podmiotów przekładające się w sposób bezpośredni na poziom odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych. Wobec zidentyfikowanych klientów stosowano adekwatną strategię postepowania.

Na moment sporządzania sprawozdania jakość portfela kredytów gotówkowych utrzymuje się na podwyższonym poziomie, którego poprawa przewidywana jest już od 2024 w związku z poprawą jakości nowo sprzedawanych kredytów. Ryzyko portfela kredytów hipotecznych mitygowane jest rządowym programem wakacji kredytowych, niemniej zauważalny jest negatywny wpływ wysokich stóp procentowych oraz spadek realnej wartości wynagrodzeń z powodu wysokiej inflacji. Wpływ powyższych czynników na poziom odpisów z tyt. oczekiwanych strat kredytowych Bank odzwierciedla za pomocą modeli scoringowych, a także poprzez korekty zarządcze (opisane w sekcji ‘Korekta zarządcza poziomu odpisów’ sprawozdania).

Ogólna jakość portfela kredytowego nadal oceniana jest jako zadawalająca.

Grupa podczas regularnych przeglądów modeli parametrów oczekiwanych strat kredytowych uwzględnia najnowsze prognozy makroekonomiczne wykorzystując własne modele prognostyczne, oparte o historyczne obserwacje relacji pomiędzy tymi zmiennymi a parametrami ryzyka. Ostatnia aktualizacja parametrów oczekiwanych strat kredytowych miała miejsce w czwartym kwartale tego roku i uwzględniała wpływ otoczenia geopolitycznego na bieżącą sytuację gospodarczą oraz prognozy kształtowania się czynników makroekonomicznych w przyszłości. Wartości wskaźników makroekonomicznych uwzględnione w oszacowaniach oczekiwanych strat kredytowych zostały przedstawione w sekcji Odpisy na oczekiwane straty kredytowe aktywów finansowych.

Komitety zarządzania ryzykiem kredytowym

Nadzór nad zarządzaniem skonsolidowanym ryzykiem kredytowym w Grupie Santander Bank Polska S.A. sprawuje Komitet Ryzyka Kredytowego (KRK). Głównym obszarem odpowiedzialności KRK jest tworzenie i zatwierdzanie najlepszych praktyk branżowych, analiz sektorowych, polityk kredytowych, systemu indywidualnych kompetencji kredytowych oraz systemów klasyfikacji ryzyka. Komitet ten otrzymuje również rozbudowane analizy portfela kredytowego i rekomenduje Zarządowi limity określające apetyt na ryzyko kredytowe w celu zapewnienia zrównoważonego i bezpiecznego wzrostu portfela kredytowego.

W Banku powołano również trzy komitety zwane Forami Polityk Kredytowych dedykowane do głównych segmentów klientowskich: segmentu detalicznego, segmentu MŚP oraz segmentu biznesowego i korporacyjnego. Komitety te kształtują politykę kredytową i procesy w ramach danego segmentu. Decyzje z tych komitetów mogą być w razie potrzeby eskalowane do Komitetu Ryzyka Kredytowego.

Natomiast nadzór na modelami ryzyka kredytowego i metodologią wyceny ryzyka pełni Komitet Zarządzania Ryzykiem Modeli.

Pion Zarządzania Ryzykiem

Pion Zarządzania Ryzykiem jest odpowiedzialny za skonsolidowany proces zarządzania ryzykiem kredytowym obejmujący zarządzanie i nadzór nad procesem kredytowym, zdefiniowanie polityki kredytowej, dostarczanie narzędzi decyzyjnych oraz narzędzi pomiaru ryzyka kredytowego, kontrolę jakości portfela kredytowego, jak również dostarczanie rzetelnej informacji zarządczej nt. portfela kredytowego.

Polityki kredytowe

Polityki kredytowe odnoszą się do poszczególnych segmentów biznesowych, portfeli kredytowych oraz kategorii produktów bankowych i zawierają wytyczne w zakresie określania obszarów występowania specyficznych rodzajów ryzyka, ich pomiaru, a także metod ich minimalizacji do poziomu akceptowanego przez Grupę (np. wskaźniki „Loan-to-Value", ryzyko kursowe w przypadku kredytów walutowych).

Grupa regularnie przegląda i aktualizuje polityki kredytowe, dostosowując je do strategii Grupy, bieżącej sytuacji w otoczeniu makroekonomicznym oraz zmian przepisów prawa i wytycznych organów nadzoru.

Proces podejmowania decyzji kredytowych

Proces podejmowania decyzji kredytowych, jako element zarządzania ryzykiem, opiera się na systemie Indywidualnych Kompetencji Kredytowych dostosowanych do wiedzy i doświadczenia pracowników, w ramach segmentów biznesowych wyodrębnionych w strukturze organizacyjnej. Zaangażowania powyżej 50 mln zł akceptowane są przez Komitet Kredytowy, w skład którego wchodzą przedstawiciele kierownictwa najwyższego szczebla. Transakcje powyżej określonych progów (progi z zakresu od 48,75 do 195 mln zł w zależności od rodzaju transakcji i poziomu ryzyka kredytowego) są dodatkowo zatwierdzane przez Komitet Zarządzania Ryzykiem funkcjonujący na poziomie Zarządu.

Grupa stale podejmuje działania mające na celu dostarczanie najwyższej jakości usług kredytowych przy jednoczesnym dostosowaniu ich do oczekiwań kredytobiorców i zapewnieniu bezpieczeństwa portfela kredytowego. W tym celu, ustanowiony system kompetencji zapewnia rozdzielenie funkcji zatwierdzania ryzyka transakcji od funkcji sprzedażowych.

Klasyfikacja kredytowa

Grupa Santander Bank Polska S.A. rozwija stosowane narzędzia do oceny ryzyka kredytowego, dostosowując je do zaleceń Komisji Nadzoru Finansowego, wymogów Międzynarodowych Standardów Rachunkowości/ Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej oraz najlepszych praktyk branżowych.

Modele oceny ryzyka kredytowego wykorzystywane są przez Grupę dla większości portfeli kredytowych, w tym klientów korporacyjnych, MŚP, kredytów mieszkaniowych, portfela na finansowanie nieruchomości dochodowych, kredytów gotówkowych, kart kredytowych i limitów w kontach osobistych.

Grupa prowadzi okresowy monitoring klasyfikacji kredytowej według zasad opisanych w Podręcznikach Kredytowych. Dla większości portfeli realizowany jest automatyczny proces weryfikacji klasy ryzyka w oparciu o długość opóźnienia w spłacie. Dodatkowo dla większości portfeli automatyczny proces uwzględnia także analizę danych behawioralnych klienta. Weryfikacja klasyfikacji następuje również w przypadku podejmowania kolejnych decyzji kredytowych.

Przeglądy kredytowe

Grupa dokonuje regularnych przeglądów mających na celu ustalenie rzeczywistej jakości portfela kredytowego, właściwej klasyfikacji i adekwatności odpisów z tytułu utraty wartości, zgodności z procedurami i podjętymi decyzjami kredytowymi, a także zapewniających obiektywną ocenę profesjonalizmu w zarządzaniu kredytami. Przeglądy dokonywane są przez dwie wyspecjalizowane jednostki: Biuro Przeglądów Kredytowych i Departament Kontroli i Zapobiegania Przestępstwom Finansowym, które są niezależne od jednostek podejmujących ryzyko kredytowe w ramach swoich kompetencji.

Zabezpieczenia

Funkcjonujący w Grupie Santander Bank Polska S.A. model zabezpieczeń prawnych zakłada, iż centralną jednostką kompetencyjną odpowiedzialną za prawidłowy przebieg procesów tworzenia i funkcjonowania zabezpieczeń jest Departament Zabezpieczeń i Umów Kredytowych. Natomiast Podręcznik Zabezpieczeń jako procedura opisująca prawne standardy stosowania zabezpieczeń wierzytelności jest zarządzany przez Pion Prawny i Zapewnienia Zgodności. Właścicielem wzorów umów zabezpieczeń jest Departament Zabezpieczeń i Umów Kredytowych.

Departament Zabezpieczeń jest odpowiedzialny za tworzenie i funkcjonowanie zabezpieczeń prawidłowych i zgodnych z polityką kredytową dla wszystkich segmentów biznesowych, oraz sprawny i prawidłowy przebieg procesów oceny, ustanawiania, monitorowania i zwalniania zabezpieczeń. Departament ten zarządza również procesem wycen nieruchomości w banku.

Ponadto jednostka ta wspiera – w zakresie zabezpieczeń – jednostki kredytowe w procesie podejmowania decyzji kredytowych oraz tworzenia polityk kredytowych. Departament dba o gromadzenie danych na temat zabezpieczeń oraz zapewnia odpowiednią informację zarządczą. Ewidencja danych o zabezpieczeniach realizowana jest zarówno w systemie ICBS, jak również w Centralnej Bazie Zabezpieczeń (CBZ), której właścicielem biznesowym jest Departament Zabezpieczeń i Umów Kredytowych. Ewidencja danych w dedykowanym systemie CBZ ma celu zapewnienie informacji o wszystkich typach zabezpieczeń pełniejszej niż w systemie ICBS oraz stałe podnoszenie jakości danych.

Poniższe tabele przedstawiają typy zabezpieczeń, które mogą być przyjmowane pod należności obarczone ryzykiem kredytowym dla klientów nie będącym podmiotami bankowymi.

Klienci indywidualni

Rodzaj kredytu/należności	Rodzaj zabezpieczenia
gotówkowy	weksel, poręczenie, ubezpieczenie
pod aktywa płynne	kaucja, blokada na rachunku bankowym, fundusze inwestycyjne
studencki	poręczenie
mieszkaniowy	hipoteka, ubezpieczenie, przelew wierzytelności
należności leasingowe	weksel, poręczenie wekslowe, cesja prawa do rachunku bankowego, sądowy zastaw rejestrowy na ruchomościach, przewłaszczenie na zabezpieczenie; hipoteka; zobowiązanie dostawcy przedmiotu leasingu do jego odkupu tzw. gwarancja odkupu

Podmioty gospodarcze

Rodzaj kredytu/należności	Rodzaj zabezpieczenia
obrotowy	kaucja, zastaw rejestrowy, weksel
rewolwingowy	cesja, weksel, poręczenie, zastaw rejestrowy
na nieruchomości	hipoteka
inwestycyjny	hipoteka, poręczenie, gwarancja
dotowane i z dopłatami	poręczenie, gwarancje
należności leasingowe	weksel, poręczenie wekslowe, cesja prawa do rachunku bankowego, sądowy zastaw rejestrowy na ruchomościach, przewłaszczenie na zabezpieczenie; hipoteka; zobowiązanie dostawcy przedmiotu leasingu do jego odkupu tzw. gwarancja odkupu

Proces zarządzania zabezpieczeniami

Na etapie podejmowania decyzji kredytowej, w sytuacjach określonych w wewnętrznych regulacjach, kluczowe zadania Departamentu Zabezpieczeń i Umów Kredytowych dotyczą oceny jakości i wartości zabezpieczeń w postaci nieruchomości:

· weryfikacja wycen nieruchomości sporządzonych przez rzeczoznawców majątkowych oraz ocena wartości przedmiotu zabezpieczenia dla kredytów komercyjnych,

· ocena stanu prawnego przedmiotu zabezpieczenia dla kredytów komercyjnych,

· ocena dokumentacji związanych z procesem inwestycyjnym na nieruchomościach (dotyczy określonych przypadków),

· konsultacje prawne dotyczące proponowanych zabezpieczeń na nieruchomości;

Departament Zabezpieczeń i Umów Kredytowych uczestniczy w kolejnych etapach procesu kredytowego, realizując m.in. działania obejmujące:

· weryfikację kompletności otrzymanych z kancelarii podpisanych dokumentów zabezpieczeń i zgodności z procedurami wewnętrznymi Banku (weryfikacja dokonana przed lub niezwłocznie po uruchomieniu),

· ewidencję i weryfikację danych w systemach informatycznych,

· monitoring zabezpieczeń oraz ocenę poprawności ustanowienia zabezpieczeń,

· raportowanie stanu zabezpieczeń w poszczególnych segmentach,

· zwolnienie zabezpieczeń.

Grupa w ramach procesu zarządzania wierzytelnościami prowadzi między innymi działania związane z realizacją zabezpieczeń. Wybór odpowiedniego zakresu i sposobu działania w celu zaspokojenia roszczeń Grupy z zabezpieczenia jest uzależniony od jego rodzaju (wyróżniamy dwie podstawowe kategorie zabezpieczeń: osobiste i rzeczowe). Zasadniczo Grupa dąży do polubownej (dobrowolnej) realizacji zabezpieczeń w procesie negocjacyjnym. W przypadku braku woli współpracy ze strony dostawcy zabezpieczenia, uprawnienia Grupy w tym zakresie są realizowane zgodnie z przepisami prawa oraz przepisami wewnętrznymi w drodze postępowań egzekucyjnych i upadłościowych.

Finansowy efekt przyjętych zabezpieczeń

Finansowy efekt przyjętych zabezpieczeń został skalkulowany jako zmiana odpisu na skutek wykluczenia przepływów z zabezpieczeń (ekspozycje niepracujące oceniane na bazie indywidualnej). Dla pozostałych portfeli tj. dla kredytów hipotecznych oraz dla segmentu MŚP i klientów korporacyjnych, efekt ten został wyliczony poprzez skorygowanie parametru LGD do poziomu obserwowanego dla poszczególnych klientów na produktach niezabezpieczonych.

Poniższa tabela przedstawia finansowy efekt zabezpieczeń dla Grupy Santander Bank Polska S.A. wg stanu na 31.12.2023 r.:

31.12.2023
Finansowy efekt zabezpieczeń	Wartość brutto	Odpis na oczekiwane straty kredytowe	Finansowy efekt zabezpieczeń
Należności od klientów
klientów indywidualnych	29 953 235	(2 301 456)	( 9 396)
z tytułu kredytów mieszkaniowych	53 014 143	(601 195)	( 735 737)
biznesowych	64 802 496	(2 261 980)	(1 133 152)
Razem dane bilansowe	147 769 874	(5 164 631)	(2 078 285)
Razem dane pozabilansowe	41 675 422	(123 085)	(43 769)

.

Poniższa tabela przedstawia finansowy efekt zabezpieczeń dla Grupy Santander Bank Polska S.A. wg stanu na 31.12.2022 r.:

31.12.2022
Finansowy efekt zabezpieczeń	Wartość brutto	Odpis na oczekiwane straty kredytowe	Finansowy efekt zabezpieczeń
Należności od klientów
klientów indywidualnych	28 107 261	(2 358 204)	( 17 098)
z tytułu kredytów mieszkaniowych	53 175 569	( 645 771)	( 641 511)
biznesowych	61 207 015	(2 476 385)	(1 134 582)
Razem dane bilansowe	142 489 845	(5 480 360)	(1 793 191)
Razem dane pozabilansowe	34 341 126	(61 869)	(10 471)

Testy warunków skrajnych ryzyka kredytowego

Testy warunków skrajnych są jednym z elementów procesu zarządzania ryzykiem kredytowym, służącym do oceny potencjalnego wpływu na sytuację Grupy zdarzeń zachodzących w jego otoczeniu, a także możliwych zmian we wskaźnikach finansowych i makroekonomicznych, bądź zmian w profilu ryzyka. W ramach testów przeprowadzana jest ocena potencjalnych zmian jakości kredytowej portfeli kredytowych, w sytuacji wystąpienia niekorzystnych zdarzeń. Proces ten dostarcza także informacji zarządczej o adekwatności ustalonych limitów i alokowanego kapitału wewnętrznego.

Kalkulacja utraty wartości

W Grupie Santander Bank Polska S.A. odpisy aktualizujące z tytułu strat oczekiwanych tworzone są według zasad Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej 9 (MSSF 9). MSSF 9 wymaga podejścia do szacowania odpisów z tytułu strat kredytowych bazujące na wyznaczaniu oczekiwanych strat kredytowych (expected credit loss ECL). Odpisy z tytułu ECL odzwierciedlają nieobciążoną i ważoną prawdopodobieństwem kwotę, którą ustala się, oceniając szereg możliwych wyników, wartość pieniądza w czasie oraz racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, które są dostępne bez nadmiernych kosztów lub starań na dzień sprawozdawczy, dotyczące przeszłych zdarzeń, obecnych warunków i prognoz dotyczących przyszłych warunków gospodarczych. Odpisy z tytułu ECL są mierzone w kwocie równej ECL w horyzoncie 12-miesięcznym albo ECL w horyzoncie pozostałego czasu życia instrumentu jeżeli zidentyfikowano dla nich istotny wzrost ryzyka kredytowego od momentu rozpoznania.

W związku z powyższym model ECL wymaga dokonania szeregu ocen i szacunków elementów obarczonych niepewnością, w szczególności w zakresie:

· pomiaru ECL w horyzoncie 12 miesięcznym albo pozostałego czasu życia instrumentu,

· określenia kiedy następuje zdarzenie istotnego wzrostu ryzyka kredytowego,

· określenia przyszłych zdarzeń (forward looking) oraz ich prawdopodobieństwa, które są odzwierciedlone w oszacowaniu ECL.

MSSF 9 uzależnia sposób rozpoznawania strat oczekiwanych w zależności od zmiany poziomu ryzyka, który nastąpił od momentu rozpoznania ekspozycji. Standard wprowadza trzy podstawowe etapy/koszyki rozpoznawania strat oczekiwanych:

· Koszyk 1 – w którym będą klasyfikowane ekspozycje dla których od momentu rozpoznania nie nastąpiły istotne zmiany ryzyka rozumiane jako wzrost prawdopodobieństwa przeklasyfikowania do portfela z utratą wartości (Koszyk 3). Dla takich ekspozycji oczekiwane straty będą rozpoznawane w horyzoncie najbliższych 12 miesięcy.

· Koszyk 2 – w którym będą klasyfikowane ekspozycje, dla których od momentu rozpoznania nastąpił istotny wzrost ryzyka, ale jeszcze nie uprawdopodobniło się zdarzenie niewywiązania się z zobowiązania. Dla takich ekspozycji straty oczekiwane będą rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia ekspozycji.

· Koszyk 3 – w którym będą klasyfikowane ekspozycje, dla których zmaterializowało się zdarzenia niewykonania zobowiązania (zaistniały przesłanki utraty wartości). Dla takich ekspozycji oczekiwane straty będą rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia ekspozycji.

Ponadto dla ekspozycji klasyfikowanych jako POCI (purchased or originated credit impaired) - czyli zakupionych lub powstałych składników aktywów finansowych, które w momencie początkowego ujęcia są dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe- oczekiwane straty będą rozpoznane w horyzoncie pozostałego czasu życia. Ponadto dla ekspozycji klasyfikowanych, jako POCI (purchased or originated credit impaired) – czyli zakupionych lub powstałych składników aktywów finansowych, które w momencie początkowego ujęcia są dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe – oczekiwane straty są rozpoznane w horyzoncie pozostałego czasu życia. Do utworzenia takiego aktywa dochodzi w sytuacji rozpoznania aktywa z utratą wartości, a klasyfikacja POCI utrzymywana jest w całym okresie życia aktywa.

W przypadku klasyfikacji do koszyka 3 Grupa stosuje obiektywne przesłanki utraty wartości, które zostały zdefiniowane zgodnie z rekomendacjami Komitetu Bazylejskiego, Rekomendacji R KNF, odpowiednimi Wytycznymi EBA.

Zasady uwzględniania przeterminowania w spłacie w identyfikacji niewykonania zobowiązania uwzględniają Wytyczne EBA dotyczące stosowania definicji niewykonania zobowiązania oraz Rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju w sprawie poziomu istotności przeterminowanego zobowiązania kredytowego.

Szacując ECL, Grupa stosuje podejście indywidualne (dla ekspozycji indywidualnie istotnych, dla których rozpoznane zostały obiektywne dowody utraty wartości [koszyk 3]) oraz portfelowe (dla ekspozycji indywidualnie nieistotnych, dla których rozpoznane zostały obiektywne dowody utraty wartości oraz dla ekspozycji o niezidentyfikowanym zagrożeniu utratą wartości).

Grupa regularnie dokonuje monitoringu i rekalibracji modeli oraz aktualizacji informacji o prognozach zdarzeń przyszłych (forward looking) wykorzystywanych do szacunków ECL., uwzględniając przy tym wpływ zmiany warunków ekonomicznych, zmiany w politykach kredytowych Grupy i strategiach odzyskiwania należności, zapewniając tym samym adekwatność tworzonych odpisów.

Poniższe tabele przedstawiają ekspozycje Grupy Santander Bank Polska S.A. na ryzyko kredytowe.

Klasyfikacja do poszczególnych grup ryzyka została przeprowadzona w oparciu o prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania.

Poniższe tabele przedstawiają jakość portfela wykazywanych w pozycji „Należności od klientów wycenianych w zamortyzowanym koszcie” oraz portfela należności leasingowych oraz wg stanu na 31 grudnia 2023 r. oraz w okresie porównawczym:

31.12.2023		Klienci indywidualni		Klienci indywidualni- z tyt. kredytów hipotecznych		Podmioty gospodarcze oraz należności z tytułu leasingu
	Skala PD	Ekspozycje bilansowe brutto	Ekspozycje pozabilansowe	Ekspozycje bilansowe brutto	Ekspozycje pozabilansowe	Ekspozycje bilansowe brutto	Ekspozycje pozabilansowe
Faza 1	od 0,00% do <0,15%	2 495 584	2 609 449	35 296 301	798 710	6 239 392	8 259 836
	od 0,15% do <0,25%	1 165 681	678 513	1 504 114	70	6 181 256	3 018 705
	od 0,25% do <0,50%	1 580 956	63 665	7 447 713	116 796	20 192 995	8 828 527
	od 0,50% do <0,75%	3 895 229	386 626	1 986 711	56 034	11 311 276	5 935 325
	od 0,75% do <2,50%	12 612 568	499 931	2 053 314	37 048	18 516 398	8 189 153
	od 2,50% do <10,0%	4 544 646	156 112	553 110	23 627	4 744 457	1 035 759
	od 10,0% do <45,0%	443 959	17 327	319	-	2 221 942	10 321
	od 45,0% do <100,0%	6 940	38	-	-	10 549	111
	Razem FAZA 1	26 745 563	4 411 661	48 841 581	1 032 285	69 418 265	35 277 737
Faza 2	od 0,00% do <0,15%	43 576	2 140	513 720	-	33 931	3 841
	od 0,15% do <0,25%	39 765	1 951	66 665	-	244 102	442
	od 0,25% do <0,50%	61 564	2 819	375 898	-	372 648	-
	od 0,50% do <0,75%	174 905	4 358	83 966	-	732 369	45 873
	od 0,75% do <2,50%	720 081	15 066	198 449	1 755	1 602 264	149 682
	od 2,50% do <10,0%	636 139	26 888	148 452	7 391	1 302 235	332 752
	od 10,0% do <45,0%	224 469	155	5 127	73	973 412	63 264
	od 45,0% do <100,0%	87 266	-	115	-	62 462	-
	Razem FAZA 2	1 987 765	53 377	1 392 392	9 219	5 323 423	595 854

.

	Czas w defaulcie	EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej
	Czas w defaulcie	Klienci indywidualni	Klienci indywidualni - z tyt. kred hipotecznych	Podmioty gospodarcze oraz należności z tytułu leasingu
Faza 3	do 12 miesięcy	1 290 376	377 525	1 320 400
	od 13 do 24 miesięcy	509 085	222 302	668 876
	od 25 do 36 miesięcy	293 707	106 263	333 250
	od 37 do 48 miesięcy	186 950	61 573	259 957
	od 49 do 60 miesięcy	118 220	72 601	264 164
	od 61 do 84 miesięcy	87 848	88 878	123 776
	powyżej 84 miesięcy	27 342	76 695	387 568
POCI	do 12 miesięcy	54 136	13 007	78 844
	od 13 do 24 miesięcy	46 547	38 899	240 088
	od 25 do 36 miesięcy	13 273	16 563	64 252
	od 37 do 48 miesięcy	4 465	4 241	24 935
	od 49 do 60 miesięcy	2 080	5 409	126 528
	od 61 do 84 miesięcy	19 050	14 099	42 867
	powyżej 84 miesięcy	47 821	71 340	50 913

.

31.12.2022		Klienci indywidualni		Klienci indywidualni- z tyt. kredytów hipotecznych		Podmioty gospodarcze oraz należności z tytułu leasingu
	Skala PD	Ekspozycje bilansowe brutto	Ekspozycje pozabilansowe	Ekspozycje bilansowe brutto	Ekspozycje pozabilansowe	Ekspozycje bilansowe brutto	Ekspozycje pozabilansowe
Faza 1	od 0,00% do <0,15%	2 209 604	2 619 908	33 906 229	798 710	4 657 638	8 261 975
	od 0,15% do <0,25%	1 308 918	678 789	2 319 464	70	5 566 562	3 012 551
	od 0,25% do <0,50%	1 460 334	63 504	8 515 167	116 796	18 567 622	8 779 277
	od 0,50% do <0,75%	5 124 484	385 904	2 185 049	56 034	11 523 157	6 217 799
	od 0,75% do <2,50%	9 284 214	501 791	2 339 481	37 048	17 151 243	8 195 133
	od 2,50% do <10,0%	4 875 820	156 918	620 587	23 627	4 836 911	1 072 975
	od 10,0% do <45,0%	478 645	17 253	168	-	1 864 057	12 146
	od 45,0% do <100,0%	5 167	33	-	-	9 071	76
	Razem FAZA 1	24 747 187	4 424 099	49 886 145	1 032 285	64 176 261	35 551 931
Faza 2	od 0,00% do <0,15%	50 683	5 554	490 961	-	73 265	3 978
	od 0,15% do <0,25%	38 535	3 984	74 931	-	116 979	2 785
	od 0,25% do <0,50%	99 742	1 980	345 812	-	363 149	-
	od 0,50% do <0,75%	164 453	3 877	90 102	-	458 069	45 873
	od 0,75% do <2,50%	524 995	20 042	158 996	1 755	1 944 798	147 725
	od 2,50% do <10,0%	445 748	35 550	185 070	7 391	1 412 308	335 737
	od 10,0% do <45,0%	248 083	2 161	5 377	72	912 393	61 037
	od 45,0% do <100,0%	17 078	-	761	-	16 083	-
	Razem FAZA 2	1 589 317	73 148	1 352 010	9 219	5 297 043	597 136

	Czas w defaulcie	EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej
	Czas w defaulcie	Klienci indywidualni	Klienci indywidualni - z tyt. kred hipotecznych	Podmioty gospodarcze oraz należności z tytułu leasingu
Faza 3	do 12 miesięcy	1 073 412	431 624	1 215 199
	od 13 do 24 miesięcy	509 891	164 668	519 669
	od 25 do 36 miesięcy	317 856	87 239	400 179
	od 37 do 48 miesięcy	208 546	96 815	373 411
	od 49 do 60 miesięcy	113 532	70 331	118 742
	od 61 do 84 miesięcy	81 891	93 469	404 213
	powyżej 84 miesięcy	24 189	71 616	458 276
POCI	do 12 miesięcy	75 685	57 421	85 358
	od 13 do 24 miesięcy	24 575	13 407	38 832
	od 25 do 36 miesięcy	12 052	6 340	23 941
	od 37 do 48 miesięcy	4 681	7 284	146 277
	od 49 do 60 miesięcy	21 415	15 314	49 376
	od 61 do 84 miesięcy	17 428	16 555	15 695
	powyżej 84 miesięcy	47 144	82 597	65 843

Poniższe tabele przedstawiają jakość aktywów wykazywanych w pozycji „Należności od klientów z tytułu kredytów korporacyjnych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody wg stanu na 31 grudnia 2023 r. oraz w okresie porównawczym:

		Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
31.12.2023	PD zakres	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	Razem

	od 0,00 do <0,15%	445 835	-	-	445 835
	od 0,15 do <0,25%	151 691	-	-	151 691
	od 0,25 do <0,50%	878 181	139 881	-	1 018 062
	od 0,50 do <0,75%	346 910	150 493	-	497 403
	od 0,75 do <2,50%	777 218	-	-	777 218
Wartość brutto		2 599 835	290 374	-	2 890 209

Odpis z tyt. utraty wartości		(10 551)	(81 464)	-	(91 975)
Wartość netto		2 589 324	208 910	-	2 798 234

..

			Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
31.12.2022	PD zakres	Koszyk 1		Koszyk 2	Koszyk 3	Razem

	od 0,00 do <0,15%	447 891		-	-	447 891
	od 0,15 do <0,25%	248 454		-	-	248 454
	od 0,25 do <0,50%	708 403		-	-	708 403
	od 0,50 do <0,75%	407 772		-	-	407 772
	od 0,75 do <2,50%	822 880		-	-	822 880
Wartość brutto		2 635 400		-	-	2 635 400

Odpis z tyt. utraty wartości		(6 740)		-	-	(6 740)
Wartość netto		2 628 660		-	-	2 628 660

Poniższe tabele przedstawiają jakość aktywów finansowych Grupy Santander Bank Polska S.A. w podziale na koszyki oraz według ratingów wg stanu na 31 grudnia 2023 r. oraz w okresie porównawczym:

Koszyk 1
31.12.2023	Należności od banków	Instrumenty dłużne wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Dłużne Inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Dłużne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu
Stopień jakości kredytowej*
1 (AAA do AA-)	418 664	2 155 447	964 018	2 005	-
2 (A+ do A-)	8 993 366	45 442 729	18 675 450		1 517 534
3 (BBB+ do BBB-)	92 159	-	-	-	-
4 (BB+ do BB-)	2 020	-	-	-	-
5 (B+ do B-)	132	-	-	-	-
6 (<B-)	-	-	-	-	-
brak ratingu zewn.	27 499	-	-	-	1 657
Razem Koszyk 1	9 533 840	47 598 176	19 639 468	2 005	1 519 191
* zgodnie z Fitch

Brak instrumentów przypisanych do Koszyka 2 według stanu na 31.12.2023 r.

Koszyk 3
31.12.2023	Należności od banków	Instrumenty dłużne wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Dłużne Inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Dłużne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu
Stopień jakości kredytowej*
1 (AAA do AA-)	-	-	-	-	-
2 (A+ do A-)	-	-	-	-	-
3 (BBB+ do BBB-)	-	-	-	-	-
4 (BB+ do BB-)	-	-	-	-	-
5 (B+ do B-)	-	-	-	-	-
6 (<B-)	-	-	-	-	-
brak ratingu zewn.	-	394	-	-	-
Razem Koszyk 3	-	394	-	-	-
* zgodnie z Fitch

Koszyk 1
31.12.2022	Należności od banków	Należności od klientów- Instrumenty dłużne wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Instrumenty dłużne wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Dłużne Inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Dłużne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu
Stopień jakości kredytowej*
1 (AAA do AA-)	247 909	-	1 308 713	-	64 707	-
2 (A+ do A-)	8 846 774	-	48 534 726	3 156 009	-	227 167
3 (BBB+ do BBB-)	351 459	-	-	-	-	-
4 (BB+ do BB-)	71 219	93 898	-	-	-	-
5 (B+ do B-)	21	-	-	-	-	-
6 (<B-)	-	-	-	-	-	-
brak ratingu zewn.	60 117	722 998	-	-	-	2 123
Razem Koszyk 1	9 577 499	816 896	49 843 439	3 156 009	64 707	229 290
* zgodnie z Fitch

.

Koszyk 2
31.12.2022	Należności od banków	Należności od klientów- Instrumenty dłużne wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Instrumenty dłużne wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Dłużne Inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Dłużne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu
Stopień jakości kredytowej*
1 (AAA do AA-)	-	-	-	-	-	-
2 (A+ do A-)	-	-	-	-	-	-
3 (BBB+ do BBB-)	-	-	-	-	-	-
4 (BB+ do BB-)	-	-	-	-	-	-
5 (B+ do B-)	-	-	-	-	-	-
6 (<B-)	-	-	-	-	-	-
brak ratingu zewn.	-	63 324	-	-	-	-
Razem Koszyk 2	-	63 324	-	-	-	-
* zgodnie z Fitch

.

Koszyk 3
31.12.2022	Należności od banków	Należności od klientów- Instrumenty dłużne wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Instrumenty dłużne wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Dłużne Inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Dłużne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu
Stopień jakości kredytowej*
1 (AAA do AA-)	-	-	-	-	-	-
2 (A+ do A-)	-	-	-	-	-	-
3 (BBB+ do BBB-)	-	-	-	-	-	-
4 (BB+ do BB-)	-	-	-	-	-	-
5 (B+ do B-)	-	-	-	-	-	-
6 (<B-)	-	-	-	-	-	-
brak ratingu zewn.	-	143 615	2 410	-	-	-
Razem Koszyk 3	-	143 615	2 410	-	-	-
* zgodnie z Fitch

Należności od banków są poddawane ocenie z wykorzystaniem metod ratingowych. Sposób dokonywania oceny określony został w przepisach wewnętrznych Grupy Kapitałowej. Każdemu klientowi instytucjonalnemu (ekspozycji) przypisywana jest ocena jednej z renomowanych agencji ratingowych (Fitch Ratings; Moody’s Investors Service; S&P’s) zgodnie z przepisami CRR, a tym samym odpowiednia grupa (grade). Wśród nich nie ma należności przeterminowanych i ze stwierdzoną utratą wartości.

Instrumenty finansowe są poddawane ocenie zgodnie z ratingiem kraju (obligacje Skarbu Państwa, papiery emitowane przez NBP, BGK, instrumenty dłużne). Rating kraju jest tożsamy z ratingiem NBP/BGK. Wszystkie mają rating Polski, wg agencji Fitch jest to A-.

Dla wszystkich instrumentów zaklasyfikowanych do Koszyka 1 (w tym również dla należności od klientów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody) nie występuje przeterminowanie oraz utrata wartości. Dla tych ekspozycji oczekiwane straty będą rozpoznawane w horyzoncie najbliższych 12 miesięcy.

Koncentracja ryzyka kredytowego

Grupa Santander Bank Polska przestrzega norm wynikających z Ustawy Prawo Bankowe określających wielkości koncentracji wierzytelności obciążonych ryzykiem jednego podmiotu lub podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie. Według danych na dzień 31.12.2023 r. maksymalny limit dla Grupy zgodnie z art. 71 Ustawy Prawo Bankowe wynosił:

· 6 518 511 tys. zł (25% funduszy własnych Grupy).

Natomiast w okresie porównawczym wg danych na dzień 31.12.2022 r. maksymalny limit dla Grupy zgodnie z art. 71 Ustawy Prawo Bankowe wynosił:

· 6 756 529 tys. zł (25% funduszy własnych Grupy).

Realizowana przez Grupę polityka ma na celu minimalizowanie ryzyka koncentracji wierzytelności, m. in. poprzez stosowanie w powyższym zakresie bardziej rygorystycznych zasad niż ustawowe. Efektem tej polityki jest stałe utrzymywanie wysokiego poziomu dywersyfikacji zaangażowań wobec poszczególnych klientów.

Przeprowadzona analiza koncentracji zaangażowań, wykazała, że Grupa w 2023 r. nie posiadała zaangażowań, które przekraczałyby limity wyznaczone przez ustawodawcę.

Lista 20 największych ekspozycji (lub grupy klientów powiązanych kapitałowo) Grupy Santander Bank Polska S.A. (kredyty pracujące) stan na 31.12.2023 r.

Symbol PKD	Opis kodu PKD	Łączna kwota brutto	Kredyt wykorzystany łącznie z zaangażowaniem w spółkach zależnych	Otwarta linia kredytowa + Gwarancje + Limity skarbowe i inwestycje kapitałowe
84	ADMINISTRACJA PUBLICZNA	3 252 671	-	3 252 671
19	PRZEMYSŁ RAFINERYJNY	2 149 725	222 615	1 927 110
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	2 104 833	-	2 104 833
47	SPRZEDAŻ DETALICZNA	1 558 713	1 357 790	200 923
35	ENERGETYKA	1 545 378	270 001	1 275 377
47	SPRZEDAŻ DETALICZNA	1 508 554	771 577	736 977
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	1 496 559	1 444 460	52 099
61	TELEKOMUNIKACJA	1 307 635	420 688	886 947
35	ENERGETYKA	1 299 494	257 475	1 042 019
06	GÓRNICTWO	1 264 590	-	1 264 590
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	1 254 499	-	1 254 499
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	1 196 880	1 196 880	-
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	1 093 960	-	1 093 960
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	1 064 928	527 888	537 040
35	ENERGETYKA	1 027 815	974 020	53 795
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	997 676	-	997 676
35	ENERGETYKA	960 808	922161	38 647
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	850 000	-	850 000
61	TELEKOMUNIKACJA	849 844	828 346	21 498
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	779 051	-	779 051
Razem brutto		27 563 613	9 193 901	18 369 712

.

Lista 20 największych ekspozycji (lub grupy klientów powiązanych kapitałowo) Grupy Santander Bank Polska S.A. (kredyty pracujące) stan na 31.12.2022 r.

Symbol PKD	Opis kodu PKD	Łączna kwota brutto	Kredyt wykorzystany łącznie z zaangażowaniem w spółkach zależnych	Otwarta linia kredytowa + Gwarancje + Limity skarbowe i inwestycje kapitałowe
19	PRZEMYSŁ RAFINERYJNY	1 688 807	280 020	1 408 787
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	1 456 578	1 447 305	9 273
06	GÓRNICTWO	1 288 807	250 020	1 038 787
61	TELEKOMUNIKACJA	1 144 387	974 378	170 009
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	1 049 733	1 049 733	-
68	OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI	976 986	933 325	43 661
61	TELEKOMUNIKACJA	959 007	937 875	21 132
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	875 511	665 089	210 422
68	OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI	773 072	699 024	74 048
61	TELEKOMUNIKACJA	753 403	489 477	263 926
20	PRZEMYSŁ CHEMICZNY	712 830	569 923	142 907
35	ENERGETYKA	600 244	309 375	290 869
20	PRZEMYSŁ CHEMICZNY	520 472	161 383	359 089
41	BUDOWNICTWO	515 189	502 415	12 774
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	442 894	411 378	31 516
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	421 222	-	421 222
41	BUDOWNICTWO	412 827	-	412 827
41	BUDOWNICTWO	412 827	-	412 827
35	ENERGETYKA	400 000	30 000	370 000
68	OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI	386 687	306 958	79 729
Razem brutto		15 791 483	10 017 678	5 773 805

Koncentracja branżowa

Polityka kredytowa Grupy Santander Bank Polska S.A. zakłada dywersyfikację zaangażowania akcji kredytowej. Ryzyko danej branży jest elementem wpływającym na wielkość limitu. Grupa w celu utrzymania odpowiednio zdywersyfikowanego portfela kredytowego i kontrolowania w ten sposób ryzyka związanego ze zbyt wysokim udzieleniem kredytów podmiotom jednej branży, zakłada kredytowanie branż oraz grup i jednostek kapitałowych reprezentujących różne gałęzie przemysłu.

Według stanu na dzień 31.12.2023 r. największy poziom koncentracji zanotowano dla branży „przetwórstwo przemysłowe” (9% portfela Grupy Santander Bank Polska), dla sektora handel (8.7%) oraz dla branży „obsługa nieruchomości” (6%).

Portfel należności w podziale na sektory:

	Sektor (wg kodów NACE)	Zaangażowanie bilansowe brutto
	Sektor (wg kodów NACE)	31.12.2023	31.12.2022
	Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo	3 820 094	3 486 001
	Górnictwo i wydobywanie	1 419 015	1 723 852
	Przetwórstwo przemysłowe	14 910 478	15 078 676
	Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i powietrze	2 990 334	2 735 504
	Dostawa wody	372 536	431 933
	Budownictwo	3 449 603	3 036 977
	Handel hurtowy i detaliczny	14 313 937	13 970 330
	Transport i gospodarka magazynowa	6 098 496	4 506 059
	Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi	1 968 191	2 066 576
	Informacja i komunikacja	3 171 499	3 144 499
	Działalność finansowa i ubezpieczeniowa	1 355 784	1 148 447
	Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości	9 482 855	9 737 548
	Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna	6 659 463	5 279 937
	Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca	3 328 385	2 858 504
	Administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne	3 417	2 318
	Edukacja	339 013	299 064
	Opieka zdrowotna i pomoc społeczna	1 656 984	1 615 367
	Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją	433 291	356 571
	Pozostała działalność usługowa	5 088 339	4 073 330
A	Razem podmioty gospodarcze	80 861 714	75 551 493
B	Portfel detaliczny (w tym kredyty hipoteczne)	83 052 466	81 483 319
C	Należności od podmiotów sektora publicznego	1 223 168	1 279 998
A+B+C	PORTFEL Grupy Santander Bank Polska	165 137 348	158 314 810
D	Pozostałe należności	74 521	77 914
A+B+C+D	Całkowity portfel Grupy Santander Bank Polska	165 211 869	158 392 724

Ryzyko związane z klimatem

W Grupie Santander Bank Polska S.A. kwestie środowiskowe są jednym z kryteriów w podejmowaniu decyzji biznesowych. Według wytycznych ESG (environmental, social, governance) przeprowadzana jest ocena aktywów, które finansuje Grupa.

Szerzej kwestie związane z celami klimatycznymi, polityką klimatyczną oraz inicjatywy i działania podejmowane przez Bank i Grupę są opisane w Sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej Santander Bank Polska w 2023 r. (obejmujące sprawozdanie z działalności Santander Bank Polska S.A.). W dokumencie tym znajdują się również ujawnienia ilościowe.

Bank oraz podmioty Grupy rozważyły ryzyka związane z klimatem podczas sporządzania sprawozdania finansowego zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej, i tam gdzie było to niezbędne, Standardy zostały zastosowane w sposób uwzględniający ten temat.

Przedmiotem rozważań był w szczególności wpływ kwestii środowiskowych na Bank oraz podmioty Grupy w kontekście zastosowania:

- MSR 1: Prezentacja sprawozdań finansowych

- MSR 12 : Podatek dochodowy

- MSR 36 : Utrata wartości aktywów

- MSSF 9 : Instrumenty finansowe

- MSSF 13: Wartość godziwa

- MSR 37 : Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe

Jednocześnie, na podstawie przeprowadzonej analizy nie stwierdzono istotnego wpływu kwestii środowiskowych na sprawozdanie finansowe jako całość.

Bank oraz podmioty Grupy przeprowadziły analizę głównych ryzyk transformacyjnych i fizycznych, a dzięki identyfikacji ryzyk kluczowych dla naszej szerokości geograficznej poddano ewaluacji ryzyko w najbardziej dotkniętych zmianami klimatycznymi sektorach, Pozwoliło to na udoskonalenie procesu oceny ryzyka poszczególnych klientów biznesowych w tych aspektach. Proces ten dzisiaj przeprowadzany jest głównie przez ekspertów dziedzinowych, natomiast dla segmentu największych klientów Korporacyjnych najważniejsze czynniki ESG są już wprowadzone do oceny ratingowej. Jednocześnie Bank przystępuje do projektu, który wprowadzi te elementy do ustrukturyzowanego procesu oceny ryzyka klienta biznesowego.

Jednocześnie Grupa wykonała pierwsze iteracje analiz mających na celu identyfikację ryzyk transformacyjnych i fizycznych, w sposób systemowy i ilościowy na poziomie klienta. Poprzez oszacowanie emisyjności wszystkich podmiotów biznesowych oraz detalicznych produktów hipotecznych Grupa rozpoczęła oszacowania ryzyk transformacyjnych, co pozwoli na definiowanie celowych działań w kluczowych częściach portfela. Pozwala to również na włączenie aspektów środowiskowych w standardowe procesy analiz portfelowych, ustawienie celów i limitów na odpowiednich poziomach.

Zarządzanie ryzykiem ESG w ramach systemu zarządzania ryzykiem

Skuteczne zdefiniowanie zagrożeń oraz szans wynikających z transformacji klimatycznej pozwala Santander Bank Polska S.A. podejmować działania, które zapewniają odporność w kontekście kluczowych zagrożeń, jak również możliwość wykorzystania ich dla poprawy dynamiki rozwoju, wyników finansowych oraz wizerunku banku.

Ryzyka dotyczące zagadnień społecznych i środowiskowych, w tym klimatycznych, są uwzględniane w systemie zarządzania ryzykiem opracowanym i wprowadzonym przez Zarząd. System ten działa w oparciu o trzy linie obrony, obejmuje wszystkie istotne rodzaje ryzyka oraz wzajemne zależności poszczególnych ryzyk.

Zgodnie z rekomendacjami TCFD Bank dokonuje analiz dotyczących ryzyka fizycznego i transformacyjnego, wpisując je w taksonomię ryzyka typowego dla Banku.

W 2023 r. Bank przeprowadził analizę wrażliwości portfela na ryzyka klimatyczne, biorąc pod uwagę ocenę wrażliwości wymienionych wyżej najbardziej narażonych sektorów wchodzących w jego skład. Analizy dokonano w trzech horyzontach czasowych – krótkim (2030), średnim (2040) i długim (2050). W odróżnieniu od analizy przeprowadzonej w poprzednich latach zdecydowano o wykorzystaniu scenariuszy klimatycznych zdefiniowanych przez grupę banków centralnych i instytucji nadzoru skupiającą już ponad 130 instytucji (w tym te największe, jak Europejski Bank Centralny, Bank Anglii i System Rezerwy Federalnej Stanów Zjednoczonych) zdecydowanych działać na rzecz lepszego rozumienia i zarządzania ryzykami klimatycznymi (Network for Greening the Financial System, NGFS).

Przeanalizowano kształtowanie się ryzyk fizycznych i transformacyjnych w 11 sektorach najbardziej wrażliwych na ryzyka klimatyczne, w których aktywność prowadzą klienci Banco Santander. 9 spośród tych 11 sektorów jest materialnie reprezentowanych w Santander Bank Polska S.A.

Zgodnie z podejściem rekomendowanym przez TCFD w analizie wzięto pod uwagę główne rodzaje ryzyk z obu kategorii: ryzyka fizyczne (RF) i ryzyka transformacyjne (RT). W 2023 r. udoskonalono metodykę oceny ryzyk klimatycznych (opis metodyki analizy istotności ryzyk

dla sektorów przedstawiono w części dot. zarządzania ryzykiem, analiza istotności ryzyk). Ocena ryzyka przebiegała w skali od 1 do 5 (gdzie 1 oznacza bardzo niskie ryzyko, a 5 bardzo wysokie). Analiza miała charakter jakościowy, niemniej realizowana była z uwzględnieniem perspektywy podwójnej istotności, tj. rozpatrując kanały wpływu Banku na zmiany klimatu i zmian klimatu na wyniki Banku. Metodologia oraz zakres tej analizy jest cały czas rozwijany, by coraz dokładniej odzwierciedlać wpływ ryzyk klimatycznych na portfel Banku.

Ryzyka fizyczne

Źródła ryzyk fizycznych to m.in. ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak gwałtowne burze czy powodzie, które w wielu sektorach mogą powodować przerwy w funkcjonowaniu infrastruktury lub jej zniszczenie. Szczególną ekspozycję na ryzyka fizyczne z natury rzeczy ma sektor rolniczy (agro), w ramach którego widoczne jest zwiększone zagrożenie w postaci erozji ziemi, przekładające się na jakość i wielkość osiąganych plonów.

W średnim i długim terminie zidentyfikowano ryzyko fizyczne związane z pogarszającą się sytuacją hydrologiczną Polski i zagrożeniem suszą. Brak odpowiednich systemów retencji wody i jej niedobory mogą mieć szereg negatywnych skutków, wpływających na inne gałęzie gospodarki, w tym sektor energetyczny. Na przykład elektrociepłownie, których systemy chłodzenia korzystają z wody z rzek, mogą być zmuszone do ograniczania wytwarzania energii w okresach suszy. Dostrzeżono też zagrożenie pożarowe w sektorze soft commodities, mogące potencjalnie powodować straty m.in. w produkcji drzewnej

Ryzyka transformacyjne

Szczególnie wrażliwe w kontekście transformacji w kierunku gospodarki niskoemisyjnej są sektory zależne od węgla i innych paliw kopalnych, na których w przeważającej mierze opiera się polski mix energetyczny. Dostrzegamy ryzyka regulacyjne i prawne związane z wyższymi kosztami emisji CO2, surowszymi wymogami raportowania i gromadzenia danych, a nawet zmianami regulacyjnymi ograniczającymi funkcjonowanie niektórych, szczególnie emisyjnych podmiotów.

Ryzyka regulacyjne mogą również dotyczyć nowelizacji przepisów, które wymuszą przyjazne dla klimatu rozwiązania, co może przełożyć się na wyższe koszty prowadzenia działalności niektórych przedsiębiorstw. Przykładowo, w przemyśle motoryzacyjnym spadający koszt pojazdów elektrycznych i spodziewane regulacje na poziomie UE mogą doprowadzić do powstania aktywów osieroconych w łańcuchu dostaw samochodów spalinowych. Konkurencja rynkowa może przy tym wymusić na spółkach znajdujących się w naszym portfelu konieczność inwestycji w coraz bardziej innowacyjne maszyny.

Grupa dostrzega również ryzyka rynkowe polegające na wpływie zmian klimatu na zmienne rynkowe, takie jak wybory konsumentów, zmieniające się stopy procentowe i ceny towarów. Nie bez znaczenia są też ryzyka reputacyjne, powiązane ze wzrostem świadomości konsumenckiej. Wszystkie powyższe ryzyka mogą wpłynąć na sytuację Banku i Grupy, zarówno bezpośrednio oraz poprzez naszych klientów.

Analogiczne ćwiczenie zostało przeprowadzone, skupiając się na szansach związanych z klimatem. Przejście ku gospodarce niskoemisyjnej stwarza dla Grupy szanse wsparcia zarówno naszych obecnych i przyszłych klientów, jak również transformacji gospodarczej poprzez uruchomienie odpowiednich mechanizmów finansowania. W związku z tym planowany jest dalszy rozwój nowych produktów i usługi, w tym doradztwo dla klientów, budując przy tym markę zaufanego partnera. W ramach analizy zidentyfikowane zostały szanse stojące przed Grupą.

Grupa zidentyfikowała ryzyka i szanse związane z klimatem jako mające wpływ na instrumenty finansowe i uwzględniła je w swoich głównych procesach zarządzania ryzykiem. Wpływ zmian klimatu na działalność Grupy został zdefiniowany wysokopoziomowo jednak w ramach doskonalenia planowane jest dalsze rozbudowywanie tej analizy o głębszą kwantyfikację wpływu tych ryzyk i szans.

Odpowiedzialność za zarządzanie ryzykiem ESG

Działania w obszarze zarządzania ryzykiem klimatycznym oraz podejmowanie odpowiednich kroków w celu wykorzystania szans to obszar odpowiedzialności Zarządu jak i Rady Nadzorczej. Organy te wspierają strategie zarządzania ryzykiem poprzez akceptację kluczowych polityk, uczestnictwo w komitetach wspomagających, przeglądach i akceptacji ryzyk i raportów. Członkiem Zarządu nadzorującym zarządzanie ryzykami ESG jest członek zarządzający Pionem Zarządzania Ryzykiem.

W 2023 roku w ramach Pionu Zarządzania Ryzykiem powołane zostało Biuro Zarządzania Ryzykiem ESG, którego odpowiedzialnością jest zapewnienie odpowiedniej organizacji funkcji zarządzania ryzykiem ESG.

Zarząd Banku odpowiedzialny jest za wyznaczenie długoterminowych planów działania i zatwierdzanie strategii odpowiedzialnej bankowości w tym strategii klimatycznej i jej głównych celów (w perspektywie krótko-, średnio- i/lub długoterminowej) oraz w ramach zarządzania ryzykiem.

Przy podejmowaniu decyzji Zarząd bierze pod uwagę oceny, informacje oraz analizy komórki odpowiedzialnej za zarządzanie ryzykiem, czyli Komitetu ds. Ryzyka. Komitet ten jest zaangażowany w proces identyfikacji różnych rodzajów ryzyka i szans klimatycznych, a na podstawie jego wytycznych uchwalana jest tzw. „Deklaracja akceptowalnego poziomu ryzyka”. Następnie poziom akceptowalnego

ryzyka zatwierdza Rada Nadzorcza. Na podstawie określonych limitów wyznacza się limity obserwacyjne oraz konstruuje polityki zarządzania ryzykiem. Ponadto członek Zarządu odpowiedzialny za zarządzanie ryzykiem dostarcza Radzie Nadzorczej odpowiednie informacje na temat ryzyka w celu stworzenia pełnego profilu ryzyka banku i podejmowanie właściwych decyzji w tym zakresie.

Do kompetencji Rady Nadzorczej należy m.in. weryfikowanie strategii zarządzania Bankiem oraz strategii zarządzania ryzykami ESG, także pod kątem długoterminowego interesu Banku. Przy podejmowaniu decyzji Rada bierze również pod uwagę oceny, informacje oraz analizy komórki odpowiedzialnej za zarządzanie ryzykiem.

Ponadto w banku funkcjonuje Komitet ds. Odpowiedzialnej Bankowości i Kultury Organizacyjnej, który wspiera Zarząd Banku w wypełnianiu obowiązków nadzorczych w odniesieniu do strategii odpowiedzialnego biznesu oraz zrównoważonego rozwoju na szczeblu spółki i Grupy Santander Bank Polska. Prezes Zarządu jest zarazem Przewodniczącym Komitetu. Do kompetencji należą m.in. określanie strategii i celów rocznych z zakresu odpowiedzialnej bankowości, zrównoważonego finansowania, ryzyk ESG i agendy klimatycznej oraz zapewnianie realizacji postanowień polityk społeczno-środowiskowych Santander Bank Polska S.A. Komitet ten jest wspierany przez Forum ESG, którego członkami są menadżerowie wyższego szczebla, reprezentanci wszystkich Pionów. Do zadań Forum należy analiza wyzwań, szans i ryzyk związanych z agendą UE Sustainable Finance, w tym ryzyk ESG, planowanie działań oraz koordynacja ich wdrożenia w Banku, a także cykliczne raportowanie do Komitetu ds. Odpowiedzialnej Bankowości i Kultury Organizacyjnej oraz Zarządu Banku.

Grupa nie wydziela ryzyka ESG jako osobnego ryzyka istotnego, ale wskazuje jego kanały transmisji na ryzyka: kredytowe, rynkowe i płynności, braku zgodności, reputacji, biznesowe i operacyjne. Jednocześnie analiza kanałów transmisji ryzyk jest cały czas pogłębiana i obecnie perspektywa analizowanego wpływu rozszerzana jest o ryzyko rynkowe na księdze handlowej oraz ryzyko płynności. Zastosowanie takiego podejścia ma wpływ na proces estymacji i kwantyfikacji ryzyk istotnych.

Wprowadzona została metodologia oceny poziomu ryzyk klimatycznych – fizycznych i przejścia dla poszczególnych sektorów klimatycznych oraz nieruchomości, która pozwoliła na portfelową analizę istotności ryzyk klimatycznych dla portfela kredytowego. Przedmiotowe raporty przestawiane są już na stosownych komitetach. Na przyszły rok planowany jest rozwój tej metodologii na podstawie pozyskiwanych dokładniejszych danych oraz ich wykorzystanie w ocenie ryzyka kredytowego klientów i transakcji.

Sformalizowano proces akceptacji zrównoważonego finansowania dla wszystkich segmentów działalności Banku, zarówno na poziomie transakcji, jak i produktów kredytowych. W 2023 roku w Ramach Pionu Zarządzania Ryzykiem powołany został Panel ESG, którego odpowiedzialnością jest certyfikacja finansowania zrównoważonego w odniesieniu wewnętrznych i zewnętrznych regulacji, przez co przyczynia się on do ograniczenia ryzyka greenwashingu.

Grupa przystąpiła do projektu kalkulacji emisyjności portfeli kredytowych zgodnie z metodologią PCAF, aby móc z większą dokładnością analizować strukturę emisyjności we wszystkich sektorach i segmentach biznesowych. W ramach tego projektu odbywa odbył się cykl 6 szkoleń dla wszystkich zainteresowanych jednostek Banku przybliżający temat emisyjności oraz metodologię jej kalkulacji we wszystkich 3 zakresach. Obecnie Grupa pracuje nad zwiększeniem dokładności tych kalkulacji, aby kontynuować prace nad identyfikowaniem i wdrażaniem dźwigni dekarbonizacyjnych.

W banku obowiązuje Polityka Zarządzania Ryzykiem Społecznym Środowiskowym i Zmian Klimatycznych, zatwierdzona przez Zarząd Banku. Określa ona kryteria zgodne z najlepszymi praktykami oraz standardami obowiązującymi na całym świecie oraz w Grupie Santander, warunkujące możliwość współpracy Banku z klientami prowadzącymi działalność w następujących sektorach (sensitive sectors): ropa i gaz, produkcja i przesył energii, górnictwo, metale, surowce miękkie (soft commodities). Dokument definiuje (w ramach ww. sektorów) obszary działalności w podziale na dwie kategorie: działalność zabroniona oraz działalność podlegająca dodatkowej analizie. Postanowienia wykonawcze i szczegółowe zasady procesów dla poszczególnych segmentów zostały opisane w regulacjach niższego rzędu w szczególności w procedurach analizy ryzyka społecznego i środowiskowego klientów z segmentów Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej (SCIB) oraz Bankowości Biznesowej i Korporacyjnej (BCB)

Analiza oceny ryzyka dla klientów z segmentu SCIB realizowana jest zgodnie z rozwiązaniami stosowanymi w Grupie Banco Santander. Wykonywana jest indywidualna analiza ryzyka ESCC (Enviromental Social & Climate Change) dotycząca klientów / transakcji, operujących w sektorach zdefiniowanych w Polityce w oparciu o zdefiniowane kwestionariusze oceny. Następnie wydawana jest opinia i rekomendacja w 3-stopniowej skali: pozytywna, pozytywna z warunkami lub negatywna, przygotowywana przez lokalnych analityków ryzyka ESG. Przeprowadzona analiza i rekomendacja ryzyka ESCC uwzględniana jest w aplikacji kredytowej klienta przez Analityka lub Partnera kredytowego. Do procesu oceny włączane są kolejne sektory wrażliwe dla których analizy indywidualne w zakresie ryzyk ESCC są wykonywane, są to m.in. sektor samochodowy, spożywczy i chemiczny – w szczególności produkcja plastiku i agrochemia. Dodatkowo dla klientów z sektorów o wysokich emisjach CO2 dokonywana jest ustrukturyzowana analiza planów transformacji działalności w kierunku niższej emisyjności. Analiza obejmuje klientów z sektorów energetyki opartej o paliwa kopalne, wydobycia węgla, linii lotniczych oraz produkcji stali.

W 2023 sformalizowano proces oceny ryzyka społeczno-środowiskowego dla finansowanych projektów. Zastosowanie ma tu analiza zgodna z Equator Principles, czyli standardem rynkowym i wspólnym językiem oceny ryzyka środowiskowego i społecznego w projektach wśród dużych instytucji finansowych na świecie. Ocena ta jest dokonywana we współpracy linii biznesowej oraz dedykowanych analityków ESCC. W pierwszym kroku skutkuje ona określeniem kategorii projektu zależącej od potencjalnego wpływu

na kwestie środowiskowo-społeczne, a następnie dokonaniu analizy, której szczegółowość zależy od przyznanej kategorii. Rekomendacja wynikająca z analizy staje się elementem aplikacji kredytowej. powołano dedykowane stanowisko dyrektora ds. ryzyka ESG, którego główną odpowiedzialnością jest zapewnienie adekwatności oceny ryzyka ESG poprzez zarządzanie gromadzeniem i analizą danych dziedzinowych z wykorzystaniem narzędzi Business Intelligence, a także inicjowanie, wspieranie i koordynacja zadań ESG. Dokonano także analizy polityk i procedur obowiązujących w obszarach ESG i zaplanowano uzupełnienie brakujących elementów.

W ramach procesu oceny dla pozostałych klientów korporacyjnych zastosowano w znacznym stopniu automatyczny algorytm, umożliwiający preselekcję ryzyka środowiskowo-społecznego, w wyniku której klienci otrzymują statusy dot. poziomu owego ryzyka, tzw. flagi środowiskowe. „Flagi środowiskowe” nadawane są wszystkim klientom w ramach preselekcji portfelowej, przeprowadzonej na bazie charakterystyk poszczególnych przedsiębiorstw (w tym oceny ich PKD). Są cztery rodzaje flag: jedna przejściowa („Do Weryfikacji”) i trzy ostateczne („Pozytywnie Zweryfikowany”, „Ryzyko Podwyższone”, „Działalność Zabroniona”). Grupa jest w trakcie opracowywania podejścia jak wprowadzić te elementy do ustrukturyzowanego procesu oceny ryzyka ryzyka klienta.

Ryzyko rynkowe

Wstęp

Ryzyko rynkowe jest definiowane jako możliwość negatywnego wpływu na wynik finansowy zmian rynkowych poziomów stóp procentowych, kursów walutowych, kursów akcji, indeksów giełdowych itp. Występuje zarówno w działalności handlowej jak i bankowej (produkty walutowe, produkty na stopę procentową, produkty powiązane z indeksami giełdowymi).

Grupa Santander Bank Polska S.A. narażona jest na ryzyko rynkowe wynikające z działalności na rynku pieniężnym i kapitałowym oraz usług świadczonych dla klientów. Oprócz tego Grupa podejmuje ryzyko rynkowe wynikające z aktywnego zarządzania strukturą bilansu (zarządzanie aktywami i zobowiązaniami).

Działalność i strategie związane z ryzykiem rynkowym podlegają bezpośredniemu nadzorowi przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego i są realizowane w oparciu o ramy określone w zatwierdzonej przez Zarząd i Radę Nadzorczą Polityce ryzyka rynkowego oraz Polityce ryzyka strukturalnego.

Struktura i organizacja zarządzania ryzykiem

Podstawowym celem prowadzonej przez Grupę polityki zarządzania ryzykiem rynkowym jest ograniczenie wpływu zmienności czynników rynkowych na rentowność Grupy, dążąc do zwiększenia dochodów w ramach ściśle określonych parametrów ryzyka przy jednoczesnym zachowaniu płynności Grupy oraz jej wartości rynkowej.

Przyjęte przez Grupę Santander Bank Polska S.A. polityki w zakresie ryzyka rynkowego wyznaczają szereg parametrów pomiaru i ograniczania ryzyka w postaci limitów i miar. Limity ryzyka podlegają okresowym przeglądom w celu dostosowania ich do strategii Grupy.

Ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe generowane na działalności bankowej jest zarządzane w sposób scentralizowany przez Pion Zarządzania Finansami. Pion ten jest też odpowiedzialny za pozyskiwanie finansowania, zarządzanie płynnością i dokonywanie transakcji w imieniu ALCO. Działalność ta jest kontrolowana przy pomocy miar i limitów zatwierdzanych przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego, Zarząd Banku i Radę Nadzorczą.

Portfel dłużnych papierów wartościowych oraz zabezpieczających instrumentów pochodnych walutowych oraz stopy procentowej jest zarządzany przez Komitet ALCO, który podejmuje wszelkie decyzje dotyczące wartości i struktury portfela.

Ryzyko rynkowe w portfelu handlowym jest zarządzane przez Pion Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej. Działalność handlowa Grupy jest ograniczona przez system miar i limitów m.in. Value at Risk, mechanizm stop loss, limity pozycji oraz limity wrażliwości. Wysokość limitów jest akceptowana przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego, Zarząd Banku i Radę Nadzorczą.

W ramach Pionu Zarządzania Ryzykiem funkcjonuje Departament Ryzyka Finansowego odpowiedzialny za bieżący pomiar podejmowanego ryzyka, wdrożenie procedur kontroli, monitorowanie ryzyka i raportowanie. Departament odpowiada również za kształt polityki ryzyka rynkowego, proponowanie odpowiedniej metodologii pomiaru oraz za zapewnienie spójności procesu zarządzania ryzykiem w całej Grupie. Umiejscowienie Departamentu w Pionie Zarządzania Ryzykiem zapewnia pełną niezależność procesu pomiaru i monitoringu od jednostek odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem.

Ryzyko rynkowe generowane przez instrumenty rynku kapitałowego (akcje, indeksy giełdowe) występujące w portfelu Biura Maklerskiego jest zarządzane przez Biuro Maklerskie i nadzorowane przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego.

Przewodniczącym Komitetu Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego jest Członek Zarządu Banku nadzorujący Pion Zarządzania Ryzykiem. Komitet ten odpowiedzialny jest za niezależną kontrolę oraz monitoring ryzyka rynkowego powstającego zarówno w księdze bankowej jaki księdze handlowej Banku.

Identyfikacja i pomiar ryzyka

Portfel handlowy Grupy Santander Bank Polska S.A. zawiera papiery wartościowe i instrumenty pochodne zawarte w celach handlowych przez Pion Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej. Każdego dnia są one rewaluowane do rynku i jakiekolwiek zmiany ich wartości są natychmiast odnotowane w wyniku. Głównymi czynnikami ryzyka rynkowego w księdze handlowej są ryzyko stopy procentowej, ryzyko walutowe oraz ryzyko cen instrumentów kapitałowych.

Ryzyko stopy procentowej w portfelu bankowym Grupy jest to ryzyko niekorzystnego wpływu zmian poziomów stóp procentowych na dochody i wartość aktywów oraz zobowiązań Grupy. Głównym źródłem ryzyka stopy procentowej są transakcje zawierane w oddziałach, centrach biznesowych i korporacyjnych Banku oraz transakcje zawierane na rynku hurtowym przez Pion Zarządzania Finansami. Dodatkowo ryzyko stopy procentowej może być generowane przez transakcje zawierane przez inne jednostki np. objęcie emisji papierów komunalnych i komercyjnych, pożyczki uzyskane przez Bank poza rynkiem międzybankowym.

Grupa Santander Bank Polska S.A. wykorzystuje szereg metod pomiaru ekspozycji ryzyka rynkowego. Dla portfela bankowego są to: miary wrażliwości ekonomicznej wartości kapitału oraz wrażliwości wyniku odsetkowego netto, testy warunków skrajnych (w tym m.in. nadzorczy test warunków odstających - Supervisory Outlier Test) oraz wartość zagrożona (VaR/EaR), natomiast dla portfela handlowego są to: wartość zagrożona (VaR oraz stressed VaR), mechanizm stop loss, miary wrażliwości (PV01) oraz testy scenariuszy skrajnych. Metodologia pomiaru ryzyka podlega procesowi niezależnej walidacji wstępnej i okresowej, której wyniki są akceptowane przez Panel Modeli i Metodologii funkcjonujący w ramach Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego.

W Grupie Santander Bank Polska VaR w portfelu handlowym jest wyznaczany metodą historyczną, dzięki któremu ustalana jest różnica miedzy wyceną rynkową pozycji opartą na bieżących cenach/stawkach rynkowych, a wyceną opartą o najbardziej dotkliwą zmianę stawek w historycznym okresie obserwacji. VaR jest wyznaczany oddzielnie dla ryzyka stopy procentowej, ryzyka walutowego , ryzyka cen instrumentów kapitałowych oraz dla wszystkich tych czynników łącznie.

Mając na uwadze ograniczenia wynikające z metodologii VaR, Grupa uzupełnia metodologię poprzez pomiar wrażliwości, który wskazuje zmianę wartości pozycji przy danej zmianie cen/rentowności, pomiar Stressed VaR oraz testy warunków skrajnych.

Raportowanie ryzyka

Odpowiedzialność za raportowanie ryzyka płynności spoczywa na Pionie Zarządzania Ryzykiem, w ramach którego funkcjonuje Departament Ryzyka Finansowego.

Departament Ryzyka Finansowego codziennie kontroluje ekspozycję na ryzyko rynkowe księgi handlowej zgodnie z metodologią określoną w Polityce Ryzyka Rynkowego, weryfikuje wykorzystanie limitów ryzyka oraz raportuje wielkość ryzyka do jednostek zarządzających ryzykiem na księdze handlowej, do Grupy Santander oraz Komitetu Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego.

Raz w miesiącu, Departament Ryzyka Finansowego przekazuje także informację nt. wielkości ekspozycji na ryzyko księgi handlowej oraz wybranych miar do Komitetu Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego oraz sporządza Risk Dashboard (we współpracy z innymi jednostkami Pionu Zarządzania Ryzykiem), który zostaje przedstawiony Komitetowi Zarządzania Ryzykiem.

Wyniki pomiaru ryzyka rynkowego w portfelu bankowym są przekazywane przez Departament Ryzyka Finansowego do osób odpowiedzialnych za operacyjne zarządzanie strukturą bilansu Banku oraz do osób odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem strukturalnym w cyklu dziennym (informacje dotyczące portfela ALCO) lub miesięcznym (raportowanie luki stopy procentowej, miar wrażliwości NII i MVE, wyników testów warunków skrajnych, VaR), W/w informacje są również raportowane do wyższej kadry zarządzającej w cyklu miesięcznym (Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego, ALCO). Wybrane kluczowe miary ryzyka stopy procentowej, w tym miary funkcjonujące w ramach apetytu na ryzyko Grupy w portfelu bankowym, są raportowane do Zarządu i Rady Nadzorczej Banku.

Informacje w zakresie zabezpieczania i ograniczania ryzyka

Bank przyjmuje konserwatywne podejście do ryzyka zarówno w zakresie wielkości zaangażowania jak i rodzaju produktów. Znaczna część działalności Obszaru Rynków Finansowych skupia się na neutralizowaniu ryzyka związanego z transakcjami zarówno na poziomie detalicznym jak i korporacyjnym. Ponadto przepływy z transakcji z klientami są zazwyczaj na kwoty i okresy nie będące bezpośrednio kwotowane i zawierane na rynku, w związku z tym jest wymagana zdolność, aby zarządzać rozbieżnościami przez stosowanie transakcji komercyjnych.

Zdaniem Zarządu limity na ryzyko rynkowe są na bezpiecznym oraz relatywnie niskim poziomie w odniesieniu do skali podstawowej działalności Banku i zostały ustanowione, aby zapewnić odpowiednią zdolność oraz czas na zneutralizowanie ryzyka stóp procentowych i ryzyka walutowego, a jednocześnie umożliwić Obszarowi Rynków Finansowych aktywne zarządzanie pozycją handlową Banku generując przy tym dodatkową wartość dodaną dla organizacji.

W ramach działalności Obszaru Rynków Finansowych działalność jest skupiona na kwestiach zabezpieczania ryzyka wynikającego z transakcji klientowskich oraz na roli animatora rynku co jest bezpośrednio odzwierciedlone poziomem limitów oraz celów budżetowych Obszaru Rynków Finansowych.

Większy nacisk kładziony jest na animowanie rynku (market – making) niż czystą działalność handlową na własny rachunek, co znajduje odzwierciedlenie zarówno w poziomie wykorzystania limitów jak i celach budżetowych Obszaru Rynków Finansowych.

Połączenie transakcji Obszaru Rynków Finansowych i pozycji przekazanych przez bank wynikających z aktywności klientów na rynku transakcji walutowych i instrumentów pochodnych tworzy ogólny profil w zakresie ryzyka stóp procentowych oraz ryzyka walutowego w portfelu handlowym banku, które podlegają zarządzaniu w ramach polityki ryzyka rynkowego i limitów operacyjnych. Obszar Rynków Finansowych podejmuje następnie decyzje, aby zamknąć te pozycje lub pozostawić otwarte zgodnie z przyjętą strategią, perspektywami rynkowymi oraz w ramach zatwierdzonych limitów. Otrzymany zwrot jest wypadkową zarządzania przepływami i animowania rynków. Agresywne pozycje nie są utrzymywane.

Ryzyko stóp procentowych i transakcji walutowych Obszaru Rynków Finansowych jest zarządzane w ramach księgi handlową zgodnie z Polityką ryzyka rynkowego zatwierdzoną przez Zarząd. Systemy księgowe i systemy ryzyka zapewniają przyporządkowanie każdej pozycji do odpowiedniej księgi. Odpowiednie zespoły (deski) są odpowiedzialne za konkretny rodzaj działalności związanej z ryzykiem działalności prowadzonej przez jednostkę (stóp procentowych lub walutowe).

W celu zapewnienia zbywalności pozycji w portfelu handlowym bank wprowadził kontrolę wielkości pozycji banku brutto (osobno pozycje long i short) w stosunku do całości rynku. Kontrola ta ma na celu sprawdzenie technicznych możliwości domknięcia teoretycznej otwartej pozycji w jedną stronę z pominięciem efektu nettowania pozycji. Kontrola jest wykonywana w podziale na pozycję walutową i pozycję stopy procentową. Za przeprowadzenie kontroli odpowiedzialny jest Departament Ryzyka Finansowego. O wynikach kontroli informowany jest Obszar Rynków Finansowych.

W zakresie ryzyka rynkowego w portfelu bankowym wszystkie pozycje generujące ryzyko przeszacowania są przekazywane do zarządzania przez Pion Zarządzania Finansami, który ponosi odpowiedzialność za kształtowanie struktury bilansu Banku, w tym zawieranie kontraktów na rynku międzybankowym, tak by odpowiednio zarządzać ryzykiem stopy procentowej zgodnie z zatwierdzoną strategią w ramach przydzielonych limitów.

Spółki zależne Banku także ograniczają narażenie na ryzyko stopy procentowej oraz ryzyko walutowe. W przypadku wystąpienia niedopasowania pomiędzy przeszacowaniem aktywów i zobowiązań spółka zawiera odpowiednie transakcje za pośrednictwem typowych rachunków bankowych prowadzonych w Banku bądź też dokonywane są transakcje pochodne z Bankiem, który od dnia zawarcia transakcji zarządza tym ryzykiem w ramach globalnego limitu Grupy Santander Bank Polska S.A., jak również mogą dokonywać z Bankiem standardowych transakcji wymiany walut.

Ryzyko stopy procentowej na portfelu bankowym jest zarządzane w oparciu o następujące limity:

· Limit wrażliwości wyniku odsetkowego netto (NII - wrażliwość na równoległe przesunięcie krzywej dochodowości o 100 p.b.);

· Limit wrażliwości ekonomicznej wartości kapitału (MVE – wrażliwość na równoległe przesunięcie krzywej dochodowości o 100 p.b.).

Wrażliwość dochodu odsetkowego(NII) oraz wartości ekonomicznej kapitału (MVE) na równoległe przesunięcie krzywych dochodowości w 2023 r. oraz w okresie porównawczym przedstawia poniższa tabela. Zaprezentowano w niej wyniki scenariuszy, w których wpływ zmian stóp procentowych na dochód odsetkowy i wartość ekonomiczną kapitału byłby negatywny. Dane w mln zł.

	Wrażliwość wyniku odsetkowego netto (NII)		Wrażliwość ekonomiczna kapitału (MVE)
Jednodniowy okres utrzymywania pozycji	31.12.2023	31.12.2022	31.12.2023	31.12.2022
Maksymalny	(342)	(426)	(722)	(595)
Średni	(280)	(358)	(380)	(488)
na koniec okresu	(147)	(334)	(644)	(494)

Wartość limitu	(500)	(900)	(925)	(800)

W 2023 r. poziomy wykorzystania limitu ryzyka stopy procentowej dla wrażliwości wyniku odsetkowego (NII) były niższe, a dla MVE (ekonomiczna wartość kapitału) wzrosły, w porównaniu do roku 2022. Nie zaobserwowano przekroczeń limitów operacyjnych RED. Wzrost ekspozycji dla MVE był spowodowany realizacją strategii zabezpieczania wrażliwości wyniku odsetkowego, co w konsekwencji zwiększało durację portfela książki bankowej. Realizacja ww. strategii zabezpieczającej opierała się głównie na zawieraniu transakcji Cash-flow hedge oraz powiększania portfela ALCO o stałokuponowe papiery dłużne.

W 2023 zwiększono limity operacyjne na wrażliwość MVE w PLN i pozycji Total.

Osobno kalkulowany jest VaR w portfelu bankowym – będący złożeniem miar EaR (Earnings-at-Risk) oraz EVE VaR (wartość zagrożona ekonomicznej wartości kapitału).

Główną metodą pomiaru ryzyka stopy procentowej na księdze handlowej jest metodyka VaR, mechanizm stop loss, pomiar wrażliwości PV01 oraz testy warunków skrajnych.

W zakresie pomiaru ryzyka na księdze handlowej Banku wielkość VaR jest wyznaczana dla otwartych pozycji Obszaru Rynków Finansowych metodą symulacji historycznych. W metodzie tej Bank szacuje wartość portfela dla 520 scenariuszy wygenerowanych na podstawie obserwowanych historycznie zmian parametrów rynkowych. Następnie szacowany jest VaR jako różnica pomiędzy bieżącą wyceną portfela, a wyceną ze scenariusza odpowiadającego zadanemu percentylowi rozkładu wartości historycznych portfela. Do kalkulacji miary VaR Bank stosuje 99%, jednostronny przedział ufności.

Mechanizm „stop-loss” jest wykorzystywany do zarządzania ryzykiem poniesienia strat na pozycjach Obszaru Rynków Finansowych objętych zasadami wyceny do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

Testy warunków skrajnych uzupełniają powyższe miary o szacunek potencjalnych strat przy wystąpieniu skrajnych warunków na rynku. Bazują one na raporcie wrażliwości i scenariuszach skrajnych ruchów stawek rynkowych, wyznaczanych na bazie scenariuszy historycznych obejmujących okresy, w których historycznie następowały znacznie wahania czynników ryzyka oraz dodatkowych scenariuszy opracowanych z wykorzystaniem założeń eksperckich.

Zamieszczona poniżej tabela ilustruje miary ryzyka na koniec 2023 oraz w okresie porównawczym, dla 1-dniowego okresu utrzymywania pozycji (dane w tys. zł):

Ryzyko Stopy Procentowej	VAR
Jednodniowy okres utrzymywania pozycji	31.12.2023	31.12.2022
Średni	7 443	5 321
Maksymalny	14 049	14 622
Minimalny	3 258	960
na koniec okresu	6 952	9 550
Limit	13 812	13 205

W 2023 r. odnotowano przekroczenia limitów typu VaR. Przekroczenia zanotowano na całkowitej mierze VaR oraz VaR ryzyka stopy procentowej na księdze handlowej Banku. Łącznie wystąpiły trzy przekroczenia w czwartym kwartale. Przekroczenia były spowodowane bieżącą działalnością operacyjną oraz aktywnością klientów Banku na instrumentach dłużnych oraz stopy procentowej, ich wielkość była niematerialna i zostały domknięte w dniu ich identyfikacji zgodnie z założeniami procesów zarządzania ryzykiem na księdze handlowej Banku. Obserwowane średnie wartości miary VaR w roku 2023 w porównaniu do roku 2022 były wyższe, czego przyczyną jest utrzymująca się w 2023 roku zwiększona zmienność obserwowanych czynników ryzyka, jak również naturalny wzrost skali działalności biznesowej Banku. W zakresie maksymalnego poziomu ryzyka rynkowego stopy procentowej na księdze handlowej Banku brak istotnych zmian w stosunku do roku poprzedniego.

Ryzyko walutowe jest to niekorzystny (skutkujący stratami) wpływ zmian kursów walutowych na osiągane wyniki. Ryzyko jest zarządzane w oparciu o limit wielkości VaR otwartych pozycji walutowych Grupy w portfelu handlowym oraz dla Biura Maklerskiego, który zarządza otwartymi pozycjami związanymi z działalnością arbitrażową. Testy warunków skrajnych uzupełniają powyższą miarę o szacunek potencjalnych strat przy wystąpieniu skrajnych warunków na rynku. Wyliczane są one na podstawie ekspozycji walutowej i scenariuszy założonych skrajnych ruchów kursów walutowych, bazujących na największych wahaniach kursów. Dodatkowo do zarządzania ryzykiem poniesienia strat na pozycjach handlowych wykorzystywany jest mechanizm „stop-loss”.

Zgodnie z polityką, Grupa nie utrzymuje otwartych pozycji na opcjach walutowych. Transakcje zawierane z klientami są natychmiast zamykane na rynku międzybankowym, stąd Grupa ma ograniczoną ekspozycję na ryzyko rynkowe na portfelu opcji walutowych.

Otwarte pozycje walutowe w spółkach zależnych są nieistotne i nie są włączane do dziennego pomiaru ryzyka VaR.

Zamieszczona poniżej tabela ilustruje miary ryzyka na koniec grudnia 2023 i 2022 roku (dane w tys. zł).

Ryzyko walutowe	VAR
Jednodniowy okres utrzymywania pozycji	31.12.2023	31.12.2022
Średni	749	1 021
Maksymalny	2 411	2 346
Minimalny	81	68
na koniec okresu	648	1 144
Limit	3 542	3 301

W 2023 r. nie wystąpiły przekroczenia limitu VAR dla ryzyka walutowego.

W poniższych tabelach przedstawiono główne pozycje walutowe Grupy - na 31.12.2023 r. oraz w okresie porównawczym.

31.12.2023	PLN	EUR	CHF	USD	Pozostałe	Razem
AKTYWA
Gotówka i operacje z bankami centralnymi	6 956 993	977 508	58 997	146 384	277 637	8 417 519
Należności od banków	1 280 971	7 206 043	26 333	793 695	226 798	9 533 840
Należności od klientów	132 253 696	23 411 744	2 154 107	1 592 194	108 266	159 520 007
Aktywa finansowe	63 386 625	3 223 918	0	1 074 040	0	67 684 583
Wybrane aktywa	203 878 285	34 819 213	2 239 437	3 606 313	612 701	245 155 949
PASYWA
Zobowiązania wobec banków	2 489 169	1 645 426	311	19 536	2 011	4 156 453
Zobowiązania wobec klientów	166 002 155	30 893 667	1 000 857	9 500 127	1 880 550	209 277 356
Zobowiązania podporządkowane	1 118 250	1 568 093	-	-	-	2 686 343
Wybrane pasywa	169 609 574	34 107 186	1 001 168	9 519 663	1 882 561	216 120 152

.

31.12.2022	PLN	EUR	CHF	USD	Pozostałe	Razem
AKTYWA
Gotówka i operacje z bankami centralnymi	8 714 371	852 099	71 968	390 655	140 929	10 170 022
Należności od banków	846 348	8 357 220	14 193	242 190	117 548	9 577 499
Należności od klientów	123 188 867	22 738 284	5 205 292	1 352 255	23 994	152 508 692
Aktywa finansowe	52 598 781	1 755 829	-	1 297 721	-	55 652 331
Wybrane aktywa	185 348 367	33 703 432	5 291 453	3 282 821	282 471	227 908 544
PASYWA
Zobowiązania wobec banków	1 772 840	1 770 254	855	484 521	2 782	4 031 252
Zobowiązania wobec klientów	154 209 339	29 111 062	1 091 075	10 115 955	1 969 375	196 496 806
Zobowiązania podporządkowane	1 122 851	1 684 162	-	-	-	2 807 013
Wybrane pasywa	157 105 030	32 565 478	1 091 930	10 600 476	1 972 157	203 335 071

Luka pozycji walutowej w CHF wynika z nadwyżki kredytów hipotecznych w CHF nad depozytami w tej walucie, przyjętymi przez Bank. Ulega ona stopniowemu zmniejszeniu wskutek spłat portfela hipotecznego. Kredyty CHF są obecnie w przeważającej części są finansowane z wykorzystaniem transakcji CIRS. Po stronie pasywów, utrzymuje się wysoki poziom depozytów walutowych, głównie w EUR.

Za aktywne zarządzanie ryzykiem ceny instrumentów kapitałowych notowanych na aktywnym rynku odpowiedzialne jest Biuro Maklerskie Santander Bank Polska S.A. funkcjonujące w ramach Pionu Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej. Źródłem powyższego ryzyka są transakcje własne Biura Maklerskiego zawierane na rynkach regulowanych (instrumenty rynku kasowego i kontrakty futures).

Powyższe ryzyko jest mierzone modelem wartości zagrożonej (VaR) opartym na metodzie analizy historycznej.

Proces zarządzania ryzykiem rynkowym w Biurze Maklerskim jest nadzorowany przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego Santander Bank Polska. Komitet odpowiada m.in. za przyznawanie limitu VaR dla Biura Maklerskiego oraz akceptację zmian w metodologii pomiaru ryzyka i nadzoruje proces zarządzania tym ryzykiem.

Zamieszczona poniżej tabela ilustruje miary ryzyka w 2023 i 2022 roku (dane w tys. zł).

Ryzyko instrumentów kapitałowych	VAR
Jednodniowy okres utrzymywania pozycji	31.12.2023	31.12.2022
Średni	379	261
Maksymalny	759	532
Minimalny	112	98
na koniec okresu	424	258
Limit	1 574	2 135

W 2023 r. nie wystąpiły przekroczenia limitu VAR dla ryzyka instrumentów kapitałowych.

Reforma indeksów stóp procentowych

W związku z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2016 r. (2016/1011) oraz decyzjami ICE Benchmark Administration Limited o stopniowym wygaszaniu kalkulacji oraz publikacji wskaźników referencyjnych z rodziny LIBOR, Santander Bank Polska prowadził od 2020 do połowy 2023 roku Program IBOR, mający na celu przygotowanie Banku do zmian wynikających z tych decyzji.

Program IBOR koncentrował się na wprowadzeniu do oferty produktów opartych o wskaźniki wolne od ryzyka (RFR - risk free rate), a w szczególności wskaźników zastępujących dotychczas stosowany LIBOR (głównie GBP, CHF i USD). W czwartym kwartale 2022 r., Komitet Sterujący Programu IBOR dokonał rozszerzenia zakresu prac o zmiany wynikające z rozpoczętej reformy wskaźników w Polsce.

Reforma wskaźników w Polsce przyspieszyła od momentu uchwalenia ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (Dz. U. z 2022 r., poz. 1488), która w art. 85 reguluje tryb zaprzestania opracowywania wskaźnika WIBOR lub jego likwidacji. Następnie powołana została Narodowa Grupa Robocza ds. reformy wskaźników referencyjnych w Polsce, zakładająca m.in. wprowadzenie nowego wskaźnika, którego danymi wejściowymi byłyby wyłącznie jednodniowe transakcje. 27 września 2022 r. opublikowana została Mapa Drogowa procesu zastąpienia wskaźników WIBID i WIBOR przez wskaźnik WIRON. 25 października 2023 r. założenia Mapy Drogowej zostały zmodyfikowane w zakresie przesunięcia terminu konwersji historycznego portfela umów i instrumentów z WIBOR na WIRON na koniec 2027 r.

Prace w Banku realizujące założenia Narodowej Grupy Roboczej prowadzone są w ramach Projektu WIBOR przez szerokie grono ekspertów reprezentujących wszystkie linie biznesowe Banku, wspieranych przez ekspertów z renomowanych firm doradczych, pod nadzorem Komitetu Sterującego w skład którego wchodzą członkowie Zarządu oraz kadra najwyższego szczebla. Bank prowadzi prace, aby wprowadzić do oferty produkty oparte o wskaźnik WIRON zgodnie z założeniami Mapy Drogowej.

Prace w Santander Bank Polska S.A. są skoordynowane z przygotowaniami trwającym zarówno w spółkach zależnych jak i na poziomie całej Grupy Banco Santander.

Poniżej dane dotyczące podziału aktywów i zobowiązań Grupy Santander Bank Polska S.A. wg stanu na 31.12.2023 r. oraz w okresie porównawczym:

31.12.2023	Wartość nominalna
Aktywa i zobowiązania oparte o PLN WIBOR	Aktywa	Zobowiązania
Gotówka i operacje z bankami centralnymi	-	-
Należności/depozyty od banków	100 000	1 707 791
Należności od /depozyty klientów	76 253 292	11 638 718
Należności/zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu	846 300	111 200
Instrumenty dłużne / Emisje	18 366 000	7 486 000
Należności/zobowiązania leasingowe	3 468 440	-
Łącznie wartość bilansowa brutto aktywów i pasywów opartych o PLN WIBOR	99 034 032	20 943 709
Instrumenty pochodne przeznaczone do obrotu (nominał)	437 292 000	387 549 000
Zabezpieczające Instrumenty pochodne (nominał)	11 383 000	30 102 000

.

31.12.2022	Wartość nominalna
Aktywa i zobowiązania oparte o PLN WIBOR	Aktywa	Zobowiązania
Gotówka i operacje z bankami centralnymi	-	-
Pożyczki i kredyty bankowe	-	163
Należności/depozyty od banków	-	1 575 943
Należności od /depozyty klientów	75 243 461	9 940 661
Należności/zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu	380 200	240 000
Instrumenty dłużne / Emisje	19 192 143	2 220 543
Należności/zobowiązania leasingowe	3 407 068	-
Łącznie wartość bilansowa brutto aktywów i pasywów opartych o PLN WIBOR	98 222 872	13 977 310
Instrumenty pochodne przeznaczone do obrotu (nominał)	291 114 000	279 756 000
Zabezpieczające Instrumenty pochodne (nominał)	15 557 000	10 591 000

W związku z reformą IBOR oraz WIBOR, Grupa jest narażona na następujące rodzaje ryzyka:

Ryzyko prowadzenia działalności:

Przejście na alternatywne wskaźniki referencyjne może prowadzić do ryzyka nadużyć lub niewłaściwego postępowania wobec klientów, skutkującego skargami ze strony klientów, karami lub utratą reputacji. Możliwe zagrożenia to: ryzyko wprowadzenia klientów w błąd,

ryzyko nadużyć na rynku (w tym wykorzystywanie informacji poufnych i manipulacje na rynku), ryzyko praktyk antykonkurencyjnych, zarówno w czasie przejścia jak i po nim (np. zmowa i wymiana informacji) oraz ryzyko spowodowane konfliktem interesów. Grupa posiada silne struktury zarządzania procesem przejścia, aby ograniczyć wskazane wyżej ryzyka.

Ryzyko cenowe:

Przejście na alternatywne wskaźniki referencyjne oraz zaprzestanie stosowania obecnych wskaźników referencyjnych stóp procentowych może wpływać na mechanizmy cenowe stosowane przez Grupę w odniesieniu do niektórych transakcji, w tym w szczególności w odniesieniu do kredytów hipotecznych. Dla niektórych instrumentów finansowych konieczne będzie opracowanie nowych modeli ustalania cen.

Ryzyko związane z podstawą stopy procentowej:

Ryzyko to składa się z dwóch komponentów:

– jeżeli dwustronne negocjacje z kontrahentami Grupy nie zakończą się powodzeniem przed zaprzestaniem obowiązywania stopy IBOR, zachodzi znacząca niepewność co do przyszłej stopy procentowej. Taka sytuacja prowadzi do dodatkowego ryzyka stopy procentowej, które nie zostało uwzględnione w czasie zawierania umów i nie jest przedmiotem naszej strategii zarządzania ryzykiem stopy procentowej. Przykładowo, w niektórych przypadkach postanowienia dotyczące stosowania innych wskaźników w umowach, w których stosowana jest stawka IBOR, może spowodować, że przez pozostały okres utrzymywana będzie stała stopa procentowa na poziomie ostatniej stawki IBOR Grupa ściśle współpracuje ze wszystkimi kontrahentami, aby uniknąć takiej sytuacji, jeżeli jednak ma ona miejsce, polityka zarządzania ryzykiem stopy procentowej stosowana w Grupie będzie standardowo stosowana i może spowodować likwidację swapów stóp procentowych lub zawarcie nowych transakcji swapowych, aby utrzymać połączenie zmiennych i stałych stóp procentowych dla posiadanego długu.

– ryzyko stopy procentowej może również zachodzić w sytuacji, gdy przejście na alternatywne wskaźniki referencyjne dla instrumentów utrzymywanych w celu zarządzania ryzykiem stopy procentowej związanym z instrumentem niepochodnym nastąpi w różnych momentach. Ryzyko to może również wystąpić w przypadku przejścia na inne wskaźniki dla transakcji pochodnych typu back-to-back w różnych momentach. Grupa będzie monitorować, czy zarządzanie ryzykiem, o którym mowa powyżej, odbywa się zgodnie ze stosowanymi zasadami zarządzania ryzykiem, dopuszczającymi na tymczasowy, nieprzekraczający 12 miesięcy brak dopasowania podstawy swapów stóp procentowych, jeżeli jest ona wymagana.

Rachunkowość zabezpieczeń:

Jeżeli przejście na alternatywne wskaźniki referencyjne dla niektórych umów nie pozwoli na zastosowanie zwolnień przewidzianych przez zmiany w ramach Etapu 2, wówczas skutkiem może być rozwiązanie powiązania zabezpieczającego, a w konsekwencji zwiększona zmienność w rachunku zysków i strat. Tak może się stać, jeżeli nowo wyznaczone powiązania zabezpieczające nie będą w pełni efektywne lub jeżeli niepochodne instrumenty finansowe zostaną zmienione lub usunięte ze sprawozdania finansowego.

Bank nie zdecydował o zmianie istniejących powiązań zabezpieczających w których występuje wskaźnik WIBOR. W związku jednak z oczekiwanym zastąpieniem wskaźnika Bank identyfikuje, że powiązania zabezpieczające, w których występuje ten wskaźnik mogą być narażone na wyżej opisane ryzyko związane z efektywnością powiązania.

W przypadku umów kredytowych odnoszących się do stawki LIBOR CHF Bank przeszedł na wskaźniki RFR zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej, a w przypadku instrumentów pochodnych, które zabezpieczają ten portfel, stawka LIBOR CHF zmieni się zgodnie ze standardem ISDA Protocol.

W oparciu o przeprowadzony test efektywności bazujący na nowych stawkach dla CHF -zarówno dla portfela kredytowego jak i instrumentu zabezpieczającego – Bank ocenił, że istnieje wysokie prawdopodobieństwo spełnienia wymogu efektywności ustanowionych relacji hedgingowych w przyszłości.

W związku z powyższym, w przypadku strategii zabezpieczających portfel kredytowy w CHF, Bank zdecydował o kontynuacji ustanowionych relacji zabezpieczających w oparciu o istniejące instrumenty.

Ryzyko postępowania sądowego:

W przypadku braku porozumienia w sprawie wdrożenia reformy wskaźnika referencyjnego stopy procentowej dla obowiązujących umów (np. z powodu różnych interpretacji obowiązujących postanowień dotyczących stosowania innych wskaźników) zachodzi ryzyko postępowania sądowego i przeciągających się sporów z kontrahentami, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami, np. kosztami obsługi prawnej. Grupa ściśle współpracuje ze wszystkimi kontrahentami, aby uniknąć takiej sytuacji.

Ryzyko regulacyjne:

Modele i metody regulacyjne są obecnie aktualizowane (np. aby uwzględnić nowe dane rynkowe). Zachodzi ryzyko, że pełna aktualizacja, testy oraz akceptacja modeli przez organy regulacyjne nie nastąpią w terminie.

Ryzyko operacyjne:

Aktualizujemy nasze systemy IT, aby w pełni zarządzać przejściem na alternatywne wskaźniki referencyjne. Zachodzi ryzyko, że tego rodzaju aktualizacje nie zostaną zrealizowane w wymaganym terminie, skutkując koniecznością przeprowadzania dodatkowych procedur manualnych wiążących się z ryzykiem operacyjnym.

Ryzyko płynności

Wstęp

Ryzyko płynności jest definiowane jako ryzyko nie wywiązania się z bezwarunkowych i warunkowych zobowiązań wobec klientów i kontrahentów w wyniku niedopasowania przepływów finansowych.

Działalność i strategie związane z ryzykiem płynności podlegają bezpośredniemu nadzorowi przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego i są realizowane w oparciu o ramy określone w zatwierdzonej przez Zarząd i Radę Nadzorczą polityce zarządzania ryzykiem płynności.

Struktura i organizacja zarządzania ryzykiem

Polityka zarządzania ryzykiem płynności Grupy Santander Bank Polska S.A. ma na celu:

· zapewnienie zdolności do finansowania aktywów i terminowego wykonania bieżących i przyszłych zobowiązań po ekonomicznej cenie;

· zarządzanie terminowym niedopasowaniem strumieni przepływów wynikających z aktywów i zobowiązań, w tym niedopasowaniem przepływów pieniężnych w ujęciu śróddziennym, w warunkach normalnych oraz w warunkach stresowych;

· ustalenie poziomu – poprzez szereg limitów wewnętrznych – podejmowanego ryzyka płynności;

· zapewnienie właściwej organizacji procesu zarządzania płynnością w całej Grupie Santander Bank Polska;

· odpowiednie przygotowanie organizacji na przypadek wystąpienia negatywnych czynników zewnętrznych i wewnętrznych;

· zapewnienie zgodności z obowiązującymi wymaganiami nadzorczymi zarówno jakościowymi, jak i ilościowymi.

Generalną zasadą przyjętą przez Grupę Santander Bank Polska S.A. w procesie zarządzania płynnością jest to, że wszystkie oczekiwane wypływy, które wystąpią w ciągu 1 miesiąca związane z lokatami, środkami bieżącymi, uruchomieniami kredytów, realizacją gwarancji, rozliczeniami do realizacji, muszą mieć co najmniej pełne pokrycie przez przewidywane wpływy lub dostępne aktywa łatwo zbywalne (HQLA – High Quality Liquid Assets), przy założeniu normalnych lub przewidywalnych warunków funkcjonowania Grupy. Zasadniczo do aktywów łatwo zbywalnych (HQLA) są zaliczane: gotówka znajdująca się w kasach Banku, nadwyżka środków na rachunku nostro w Narodowym Banku Polskim ponad wymagany poziom rezerwy obowiązkowej oraz papiery wartościowe, które mogą być sprzedane lub zastawione w ramach transakcji repo lub kredytu lombardowego w NBP. Na 31.12.2023 r. wysokość bufora aktywów łatwo zbywalnych wynosiła 78,3 mld zł dla Banku oraz 82,9 mld zł dla Grupy.

Polityka ta ma na celu również zapewnienie odpowiedniej struktury finansowania rosnącej skali działalności Grupy przez zachowanie na zdefiniowanym poziomie wskaźników płynności strukturalnej.

Grupa stosuje szereg dodatkowych limitów i poziomów obserwacyjnych nałożonych m.in. na:

· wskaźnik kredytów udzielonych do depozytów;

· wskaźniki uzależnienia od finansowania na rynku hurtowym - służące do oceny koncentracji finansowania walutowego pozyskiwanego z rynku hurtowego;

· miary koncentracji finansowania depozytowego;

· poziom aktywów zastawianych;

· wskaźniki wymagane w ramach CRD IV/CRR – LCR i NSFR;

· czas przetrwania w warunkach skrajnych;

· poziom bufora aktywów łatwo zbywalnych;

· poziom bufora aktywów możliwych do upłynnienia w horyzoncie śród-dziennym.

W procesie ustalania wewnętrznych limitów ryzyka płynności, w tym limitów wchodzących w skład deklaracji akceptowanego poziomu ryzyka, Bank uwzględnia zarówno historyczne poziomy wybranych miar płynności jak i ich przyszłe poziomy szacowane na podstawie planu finansowego. Bank kalibrując limity bierze ponadto pod uwagę wyniki testów warunków skrajnych.

Grupa Santander Bank Polska S.A. nie rzadziej niż raz w roku przeprowadza Proces Wewnętrznej Oceny Adekwatności Płynności (ILAAP), którego celem jest zapewnienie, że Grupa w skuteczny sposób kontroluje oraz zarządza ryzykiem płynności.

W szczególności:

· zapewnia, że Grupa Santander Bank Polska S.A. utrzymuje wystarczającą zdolność do realizowania swoich zobowiązań w dacie ich wymagalności;

· dokonuje przeglądu kluczowych czynników ryzyka płynności oraz zapewnia, że testy warunków skrajnych odzwierciedlają te czynniki oraz że są w odpowiedni sposób kontrolowane;

· odzwierciedla zarówno proces zarządzania ryzykiem płynności jak i proces nadzoru;

· przeprowadza ocenę zdolności pozyskiwania płynności.

Wyniki ILAAP podlegają akceptacji przez Zarząd i Radę Nadzorczą stanowiąc tym samym potwierdzenie w adekwatności poziomu płynności Grupy Santander Bank Polska S.A. w zakresie poziomu aktywów płynnych, ostrożnościowego profilu finansowania oraz funkcjonujących w Grupie mechanizmów zarządzania i kontroli ryzyka płynności.

Identyfikacja i pomiar ryzyka

Odpowiedzialność za identyfikację i pomiar ryzyka płynności spoczywa na Pionie Zarządzania Ryzykiem, w ramach którego funkcjonuje Departament Ryzyka Finansowego.

Departament odpowiada za opracowanie polityk zarządzania ryzykiem płynności, wykonywanie testów warunków skrajnych oraz bieżący pomiar i raportowanie ryzyka.

Płynność jest mierzona za pomocą modyfikowanej (urealnionej) luki płynności, która jest konstruowana oddzielnie dla pozycji złotowych i w walutach obcych. Raportowane przyszłe przepływy kontraktowe podlegają modyfikacji opartej na badaniach statystycznych zachowania bazy depozytowej i portfela kredytowego oraz ocenie płynności produktów / rynku - w kontekście możliwości upłynnienia papierów wartościowych Skarbu Państwa poprzez ich sprzedaż lub zastawienie w transakcjach repo na rynku lub z wykorzystaniem instrumentów wsparcia płynności w NBP, a także możliwości rolowania finansowania pozyskiwanego z rynku hurtowego.

Bank w pomiarze ryzyka płynności analizuje ponadto skalę wypływów płynności wynikających z potencjalnej konieczności uzupełnienia depozytów zabezpieczających z tytułu wyceny transakcji na rynku instrumentów pochodnych oraz uzupełnienia zabezpieczeń w zabezpieczonych transakcjach dot. finansowania, m.in. na skutek obniżenia oceny kredytowej Banku.

Równolegle pomiar płynności dokonywany był zgodnie z wymaganiami określonymi w pakiecie CRDIV / CRR oraz w związanych z w/w pakietem aktach wykonawczych.

W celu bardziej precyzyjnego określenia profilu ryzyka Grupa przeprowadza testy warunków skrajnych w 8 scenariuszach:

· scenariusz bazowy, zakładający brak odnawialności finansowania z rynku hurtowego;

· kryzys idiosynkratyczny (specyficzny dla Banku);

· lokalny kryzys systemowy;

· globalny kryzys systemowy;

· scenariusz połączony (połączenie scenariuszy kryzysu idiosynkratycznego i lokalnego oraz globalnego kryzysu systemowego);

· scenariusz dotyczący przyspieszonego wycofania depozytów w ciągu jednego miesiąca (1M);

· scenariusz zakładający przyspieszone wycofanie depozytów poprzez kanały elektroniczne.

Dla każdego z powyższych scenariuszy Bank szacuje minimalny okres w jakim pozostanie płynny (survival horizon) i dla wybranych scenariuszy Bank nakłada limity na czas przetrwania. W skład apetytu na ryzyko płynności wchodzi z kolei limit określony jako minimalny okres przetrwania w najgorszym spośród trzech scenariuszy: idiosynkratycznym, lokalnym systemowym oraz globalnym systemowym.

Dodatkowo Bank przeprowadza testy warunków skrajnych w zakresie ryzyka płynności śróddziennej oraz odwrócone testy warunków skrajnych.

Raportowanie ryzyka

Odpowiedzialność za raportowanie ryzyka płynności spoczywa na Pionie Zarządzania Ryzykiem, w ramach którego funkcjonuje Departament Ryzyka Finansowego.

Wyniki pomiaru ryzyka płynności są przekazywane przez Departament Ryzyka Finansowego do osób odpowiedzialnych za operacyjne zarządzanie płynnością Banku oraz do osób odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem płynności w cyklu dziennym (informacje dotyczące płynności śróddziennej oraz dot. płynności bieżącej z uwzględnieniem miar dot. finansowania walutowego oraz LCR) a także do wyższej kadry zarządzającej w cyklu miesięcznym (pozostałe miary płynnościowe, w tym miary nadzorcze).

Informacje w zakresie zabezpieczania i ograniczania ryzyka

Odpowiedzialność za nadzorowanie procesu zarządzania ryzykiem płynności spoczywa na Komitecie ds. Zarządzania Aktywami i Pasywami (ALCO), który pełni też funkcję doradczą dla Zarządu. ALCO przygotowuje strategie zarządzania oraz rekomenduje Zarządowi

podejmowanie odpowiednich działań w zakresie strategicznego zarządzania płynnością, w tym w zakresie strategii finansowania działalności Banku. Codzienne zarządzanie ryzykiem płynności jest delegowane do Pionu Zarządzania Finansami, w ramach którego funkcjonuje Departament Zarządzania Aktywami i Pasywami odpowiedzialny za opracowanie i aktualizację odpowiednich strategii zarządzania płynnością.

W przypadku wystąpienia niespodziewanych trudności płynnościowych - spowodowanych czynnikami zewnętrznymi lub wewnętrznymi - Bank posiada opracowany i zatwierdzony przez Zarząd oraz Radę Nadzorczą - plan awaryjny płynności uzupełniony testami warunków skrajnych, w którym uwzględniono scenariusze skrajne o różnorodnej charakterystyce, i który umożliwiających adekwatną i skuteczną reakcję na nieoczekiwane zewnętrzne i wewnętrzne zaburzenia płynności poprzez:

· identyfikację symptomów wskazujących na zagrożenie dla płynności Banku – poprzez zestaw na bieżąco monitorowanych wskaźników wczesnego ostrzegania, w tym wskaźników dotyczących płynności śróddziennej;

· efektywne zarządzanie płynnością / finansowaniem – z wykorzystaniem zestawu potencjalnych działań naprawczych oraz struktury zarządczej dopasowanych do charakteru sytuacji skrajnej;

· komunikację z klientami, kluczowymi kontrahentami rynkowymi, akcjonariuszami oraz organami nadzoru.

W 2023 r. Grupa Santander Bank Polska S.A. koncentrowała się na utrzymywaniu optymalnej struktury finansowania. Spadek, a następnie stabilizacja poziomu rynkowych stóp procentowych oraz wzrost nadwyżek płynności na rynku spowodowały zmniejszenie konkurencji o depozyty klientowskie w sektorze bankowym. Na koniec grudnia 2023 r. relacja kredytów do depozytów wyniosła 72% w stosunku do 78% na koniec grudnia 2022, podczas gdy wskaźnik pokrycia wypływów netto w ujęciu skonsolidowanym wynosił 218%, w stosunku do 177% w roku poprzednim. W 2023 r. oraz w okresie porównawczym wszystkie kluczowe miary nadzorcze dla Banku i Grupy były utrzymywane na wymaganym poziomie.

W poniższych tabelach przedstawiono skumulowaną lukę płynności skonsolidowanym dla Grupy Santander Bank Polska S.A. wg stanu na dzień 31.12.2023 r. oraz w okresie porównawczym (zaprezentowano kwoty nominalne).

31.12.2023	A'vista	do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesięcy	od 3 do 6 miesięcy	od 6 do 12 miesięcy	od 1 do 2 lat	od 2 do 5 lat	powyżej 5 lat
Aktywa	25 853 559	26 241 402	18 302 791	14 403 726	17 779 912	37 804 180	62 841 283	64 293 501
Pasywa	146 588 595	28 296 845	25 946 462	9 755 926	5 496 759	5 839 626	3 407 570	165 547
w tym:
- Transakcje z przyrzeczeniem odkupu	-	273 388	-	-	-	-	-	-
- Zobowiązania wobec banków	2 547 232	317 989	373 215	280 332	239 671	-	329 787	-
- Zobowiązania wobec klientów	144 041 364	27 705 468	25 245 227	7 244 800	3 862 891	454 570	447 174	5 047
- Emisje własne	-	-	300 000	2 193 505	1 319 678	4 924 215	373 203	-
- Zobowiązania podporządkowane	-	-	-	-	-	434 800	2 217 871	-
- Zobowiązania z tytułu leasingu	-	-	28 020	37 289	74 518	26 041	39 535	160 500
Kontraktowa luka płynności	(120 735 036)	(2 055 443)	(7 643 670)	4 647 800	12 283 154	31 964 553	59 433 713	64 127 954
Skumulowana kontraktowa luka płynności	(120 735 036)	(122 790 479)	(130 434 149)	(125 786 349)	(113 503 195)	(81 538 642)	(22 104 929)	42 023 025
Instrumenty pochodne netto	-	( 39 544)	144	-	( 12 104)	( 1 380)	-	-
Instrumenty pochodne brutto -aktywa	-	49 599 214	27 566 261	12 162 859	19 351 556	9 434 776	16 601 989	8 469 903
Instrumenty pochodne brutto-zobowiązania	-	49 811 994	27 331 996	12 173 600	19 283 786	9 817 275	17 084 146	8 512 279
Pozycje pozabilansowe łącznie	48 805 527	6 070 637	1 070 736	491 057	411 334	493 731	423 367	23
-gwarancje	15 162 702	-	-	-	-	-	-	-
-linie kredytowe	7 482 642	6 028 728	618 372	185 372	-	-	-	-
* Pozostałe zobowiązania finansowe w zdecydowanej większości mieszczą się w przedziale do 1 miesiąca

31.12.2022	A'vista	do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesięcy	od 3 do 6 miesięcy	od 6 do 12 miesięcy	od 1 do 2 lat	od 2 do 5 lat	powyżej 5 lat
Aktywa	26 613 991	27 191 485	14 202 321	13 117 762	16 076 998	32 302 651	58 286 412	62 198 288
Pasywa	141 288 511	30 948 808	18 128 230	8 262 517	9 373 253	1 314 793	4 651 381	1 161 048
w tym:
- Transakcje z przyrzeczeniem odkupu	-	2 321 943	-	-	-	-	-	-
- Zobowiązania wobec banków	1 451 088	212 413	446 985	932 270	250 107	10 718	847 545	21 438
- Zobowiązania wobec klientów	139 837 423	28 401 839	15 153 945	6 934 255	5 273 002	498 091	200 331	14 401
- Emisje własne	-	-	2 494 950	355 000	3 767 425	687 305	1 753 695	-
- Zobowiązania podporządkowane	-	-	-	-	-	-	1 674 763	1 100 000
- Zobowiązania z tytułu leasingu		12 613	32 350	40 992	82 719	118 679	175 047	25 209
Kontraktowa luka płynności	(114 674 520)	(3 757 323)	(3 925 909)	4 855 245	6 703 745	30 987 858	53 635 031	61 037 340
Skumulowana kontraktowa luka płynności	(114 674 520)	(118 431 843)	(122 357 752)	(117 502 507)	(110 798 762)	(79 810 904)	(26 175 873)	34 861 467
Instrumenty pochodne netto	-	-	-	-	-	( 42 977)	-	-
Instrumenty pochodne brutto -aktywa	-	36 452 294	29 466 643	10 400 935	18 702 881	9 441 447	12 127 523	1 810 158
Instrumenty pochodne brutto-zobowiązania	-	36 598 911	29 271 988	10 599 954	18 227 043	9 464 541	13 039 363	1 930 353
Pozycje pozabilansowe łącznie	38 157 484	4 509 876	1 004 214	414 385	372 736	159 911	40 150	6 123
-gwarancje	9 859 769	-	-	-	-	-	-	-
-linie kredytowe	7 218 463	4 469 240	768 774	206 511	-	-	-	-

* Pozostałe zobowiązania finansowe w zdecydowanej większości mieszczą się w przedziale do 1 miesiąca

Poniższe tabele prezentują analizę zapadalności zobowiązań i należności finansowych w ujęciu skonsolidowanym dla Grupy Santander Bank Polska S.A. wg stanu na dzień 31.12.2023 r. oraz w okresie porównawczym (niezdyskontowane przepływy pieniężne - kapitał i odsetki).

31.12.2023		A'vista	do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesięcy	od 3 do 6 miesięcy	od 6 do 12 miesięcy	od 1 do 2 lat	od 2 do 5 lat	powyżej 5 lat
Aktywa	25 859 491		27 065 734	20 170 293	17 651 785	22 821 916	46 019 722	79 120 752	95 921 595
Pasywa	146 820 538		28 628 049	26 417 667	10 334 648	6 003 299	6 358 466	3 700 364	165 619
w tym:
- Transakcje z przyrzeczeniem odkupu	-		273 607	-	-	-	-	-	-
- Zobowiązania wobec banków	2 547 370		318 701	373 417	280 791	239 671	-	329 787	-
- Zobowiązania wobec klientów	144 273 167		28 021 217	25 656 525

	Podmioty zależne	Siedziba	Udział [%] w liczbie głosów na WZA na 31.12.2023	Udział [%] w liczbie głosów na WZA na 31.12.2022
1.	Santander Finanse sp. z o.o.	Poznań	100%	100%
2.	Santander Factoring sp. z o.o.	Warszawa	100% głosów należy do Santander Finanse sp. z o.o.	100% głosów należy do Santander Finanse sp. z o.o.
3.	Santander Leasing S.A.	Poznań	100% głosów należy do Santander Finanse sp. z o.o.	100% głosów należy do Santander Finanse sp. z o.o.
4.	Santander Inwestycje sp. z o.o.	Warszawa	100%	100%
5.	Santander F24 S.A.	Poznań	100% głosów należy do Santander Finanse sp. z o.o.	100% głosów należy do Santander Finanse sp. z o.o.
6.	Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. ¹⁾	Poznań	50%	50%
7.	Santander Consumer Bank S.A.	Wrocław	60%	60%
8.	Santander Consumer Finanse sp. z o.o.²⁾	Warszawa	-	100% głosów należy do Santander Consumer Bank S.A.
9.	Stellantis Financial Services Polska sp. z o.o³⁾	Warszawa	50% głosów należy do Santander Consumer Bank S.A. oraz 50% głosów należy do Stellantis Financial Services S.A.	50% głosów należy do Santander Consumer Bank S.A. oraz 50% głosów należy do Banque PSA Finance S.A.
10.	Stellantis Consumer Financial Services Polska sp. z o.o.³⁾	Warszawa	100% głosów należy do Stellantis Financial Services Polska Sp. z o.o.	100% głosów należy do PSA Finance Polska sp. z.o.o
11.	Santander Consumer Multirent sp. z o.o.	Wrocław	100% głosów należy do Santander Consumer Bank S.A.	100% głosów należy do Santander Consumer Bank S.A.
12.	SCM POLAND AUTO 2019-1 DAC	Dublin	spółka zależna Santander Consumer Multirent sp. z o.o.	spółka zależna Santander Consumer Multirent sp. z o.o.
13.	Santander Consumer Financial Solutions sp. z o.o.	Wrocław	spółka zależna Santander Consumer Multirent sp. z o.o.	spółka zależna Santander Consumer Multirent sp. z o.o.
14.	S.C. Poland Consumer 23-1 DAC ⁴⁾	Dublin	spółka zależna Santander Consumer Bank S.A.	spółka zależna Santander Consumer Bank S.A.